"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1884 E., 2022/1848 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Antalya 6. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/484 E., 2022/274 K.
Taraflar arasındaki ipoteğin kaldırılması ve aile konutu şerhi konulması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın davalı banka tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile hükmün kaldırılarak gerekli işlemler yapılmak üzere dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı mirasçıları vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı mirasçıları vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Müteveffa ... vekili dava dilekçesinde özetle; tapuda Antalya, Muratpaşa, Demircikara Mahallesi, 7277 ada, 11 parsel, B Blok, Bodrum Kat 1 numaralı bağımsız bölümde kayıtlı bulunan taşınmazın müvekkilin eşi olan ... adına kayıtlı olduğunu, ilgili taşınmazda müvekkil ve eşinin ... yıllardan beri ikamet ettiklerini, ayrıca Akbank'ın ekspertiz raporundaki fotoğraflardan da müvekkil ve eşinin burayı ev olarak kullandığının anlaşıldığını, sahip oldukları mesken niteliğindeki bu taşınmazda satın alma tarihinden beri birlikte oturduklarını, çocuklarını büyüttükleri ve halende oturmaya devam ettiklerini, ADMC İnşaat Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti'nin Akbank T.A.Ş' ye olan borcu için müvekkilin eşinin (...) üzerine kayıtlı aile konutu olan taşınmaz üzerine ipotek tesis edildiğini, kendisinin bunda bilgi ve rızası bulunmadığı, borcun ödenmemesi üzerine Antalya İcra Müdürlüğünün 2018/5685 Esas sayılı takip dosyası ile ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatıldığı, takibin iptali ile ipoteğin fekki ve taşınmaz satışının tedbiren durdurulmasına karar verilmesi ile aile konutu üzerine tesis edilen ipoteğin fekki ile bu ipoteğe bağlı olarak başlatılan takibin iptaline, yargılama harç ve giderlerinin karşı taraf üzerine yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı banka vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı ... tarafından bir diğer davalı ADMC İnş. Tur. San. Ve Tic. Ltd. Şti.'nin müvekkil bankadan kullandığı kredilerin teminatını teşkil etmek üzere Antalya ili Muratpaşa ilçesi Demircikara mahallesi 7277 ada 11 parsel Bodrum kat 1 numaralı dükkan vasıflı bağımsız bölüm taşınmaz üzerine 20/09/2017 tarih ve 33104 yevmiye 1. Derece 500.000,00 TL ile ipotek tesis edildiği, dava konusu taşınmazı dükkan niteliğinde ve aile konutu olmadığını, bankanın dükkan olarak kayıtlı olduğu için davalı ...'a güvenerek tapuya ipotek tesis edildiğini, taşınmazın aile konutu olmadığını, ekpertiz raporunda taşınmazda kiracı olduğunun bildirildiği, yasal dayanağı bulunmayan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 25.11.2019 tarih 2018/1052 Esas ve 2019/999 Karar sayılı kararı ile taşınmazın aile konutu olması dikkate alınarak ayrıca bu durumda eşlerin açık rızasının alınması gerektiğinin uygulama ve Yargıtay kararlarının gereği olduğu, buna rağmen bankanın bu hususlara dikkat etmeden ipotek işlemini yaptığı, davalı banka tarafından düzenlettirilen değerlendirme raporunda dava konusu taşınmazın vasfı ve kullanımının mesken olduğunun tespit edildiği, bu tespite rağmen aile konutu olan taşınmaz üzerinde davalı banka lehine ipotek tesis edildiği, davacı eşin açık rızasının alınmadığı gerekçesi ile davanın kabulü ile Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Demircikara Mahallesi, 7277 ada, 11 parselde tapuya kayıtlı B Blok Bodrum kat 1 numaralı bağımsız bölüm üzerindeki ipoteğin kaldırılmasına, dava konusu dairenin tapu kaydına aile konutu şerhi konulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı banka vekili istinaf başvurusunda bulunulması üzerine; Bölge Adliye Mahkemesinin 05.07.2021 tarih 2020/885 Esas ve 2021/1615 Karar sayılı kararı ile tarafların davanın esasıyla ilgili olarak gösterdikleri delillerin toplanmadığı ve bu delillerin değerlendirilmediği gerekçesi ile istinaf başvurusunun kabulüne kararın kaldırılarak dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C.İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile söz konusu meskenin ipotek tesis edildiği tarihte aile konutu olarak kullanılmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı vefat eden davacı mirasçıları vekili hükmün tümü yönlerden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesi kararında usule ve esasa ilişkin herhangi bir aykırılığın bulunmadığı, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, bu nedenle inceleme konusu kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesi ile başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde mirasçılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı mirasçıları vekili temyiz dilekçesinde özetle; merhum müvekkil ile davalı ...'ın evli olup dava konusu taşınmazı aile konutu olarak kullandıkları, eşinin borçlandırılarak konutta ipotek tesis edildiğini bilmediğini, taşınmazdan bir dönem haciz tehdidi nedeni ile ayrılmışlarsa da aslında 2016-2017-2018 yıllarında birlikte yaşadıkları halen de davalı eşin aynı yerde yaşadığı, davanın reddine karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesi ile kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı tarafından açılan ipoteğin kaldırılması davasında hüküm kesinleşmeden davacının ölümü nedeni ile davanın konusuz kalıp kalmayacağı, mirasçılar tarafından davaya devam edilip edilemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 194 üncü maddesi. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu, 370 ... ve 371 ... maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle davacının vefatı ile mirasçıların davayı takipte hukuki yararının bulunmadığı davanın reddine karar verilmesinin sonuç itibariyle ... olduğunun anlaşılmasına göre usul ve kanuna uygun olup davacı mirasçıları vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.