"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kars Aile Mahkemesi
Taraflar arasındaki mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklı alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkemece 16.08.2021 tarihli ek kararla davalı erkek vekilinin tavzih talebinin reddine karar verilmiştir.
Karar ve ek kararın davalı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü ve ek kararının kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18 inci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; Bölge Adliye Mahkemesi kararının davacı kadın vekili tarafından adli yardım talepli olarak temyiz edildiği, bu sebeple de temyiz dilekçesi verilirken gerekli harç ve giderlerin yatırılmadığı belirlenmiştir.
Adli yardım, temyiz yoluna başvuru sırasında talep edilmekle; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 336 ncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, adli yardım talebini inceleme görevi Yargıtaya aittir.
Adli yardım, 6100 sayılı Kanun’un 334 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Anılan maddelere göre gerçek kişiler ile kamuya yararlı dernek ve vakıfların yararlanabileceği adli yardımın şartları, ödeme gücünden yoksun olma ve talebin açıkça dayanaktan yoksun olmamasıdır. Adli yardım talebinde bulunan gerçek kişi veya tüzel kişinin yargılama giderlerini karşılayabilecek durumda olmadığını gösteren mali durumuna ilişkin belgeleri de mahkemeye ibraz etmesi gerekir. Adli yardım talebinde bulunanın ödeme gücünden yoksun olup olmadığı, bu belgeler incelenerek belirlenecektir.
Bu açıklamalar ışığında adli yardım talebinde bulunan tarafın, kendisi ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin gereken temyiz yoluna başvuru giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olduğu anlaşıldığından, adli yardım talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı kadın vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde; mal rejiminin tasfiyesi ile 100,00 TL alacağın tasfiye tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş; davacı kadın vekili, ön inceleme duruşmasından önce 16.07.2021 tarihli dilekçesiyle davadan feragat ettiklerini bildirmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkek vekili cevap dilekçesinde; davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davanın feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir.
2. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda başlıkta tarih ve sayısı belirtilen ek kararı ile, davalı vekilinin vekâlet ücretinin düzeltilmesine yönelik tavzih talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına ve ek kararına karşı süresi içinde davalı erkek vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı erkek vekili, müvekkili lehine vekâlet ücreti hükmedilmesi gerektiğini belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, tavzih talebinin reddi kararının hatalı olduğu, davalının kendisinin vekille temsil ettirdiği, davalı lehine vekâlet ücreti hükmedilmemesinin hatalı olduğu belirtilerek başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü ve ek kararının kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddiyle, 5.100,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı kadın vekili temyiz dilekçesinde özetle; ön inceleme duruşması tutanağı imzalanmadan önce davadan feragat edildiğini, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'ne (AAÜT) göre tarifede belirlenen ücretinin yarısına hükmedilebileceğini, İlk Derece Mahkemesi karar tarihindeki tarifenin dikkate alınması gerektiğini, alacak miktarının 100,00 TL olduğunu ve vekâlet ücretinin asıl alacağı geçemeyeceğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, vekâlet ücreti noktasında toplanmaktadır. Dava, mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanunu'nun 323 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi, 326 ncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun (1136 sayılı Kanun) 164 üncü maddesi, 168 inci maddesi, AAÜT'nin 6 ncı maddesi, 13 üncü maddesinin ikinci fıkrası.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı kadın vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. 1136 sayılı Kanun'un 168 inci maddesinin üçüncü fıkrasında “Avukatlık ücretinin takdirinde, hukukî yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarife esas alınır.” hükmü düzenlenmiştir. Ayrıca, Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'nin 6 ıncı maddesinin birinci fıkrasında 'Anlaşmazlık, davanın konusuz kalması, feragat, kabul, sulh veya herhangi bir nedenle; ön inceleme tutanağı imzalanıncaya kadar giderilirse, bu Tarife hükümleriyle belirlenen ücretlerin yarısına, ön inceleme tutanağı imzalandıktan sonra giderilirse tamamına hükmolunur. Bu madde yargı mercileri tarafından hesaplanan akdi avukatlık ücreti sözleşmelerinde uygulanmaz.' ve aynı Tarife'nin 13 üncü maddesinin ikinci fıkrasında 'Ancak, hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez.' hükmü düzenlenmiştir.
3. Somut olayda, Bölge Adliye Mahkemesince, davalı erkek vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü ve ek kararının kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddiyle, 5.100,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine karar verilmiş olup davacı kadın vekili dava dilekçesinde 100,00 TL alacağın tahsilini talep etmiş ve ön inceleme duruşmasından önce davadan feragat dilekçesini sunmuştur. O halde, Bölge Adliye Mahkemesince, AAÜT 6 ncı maddesinin birinci fıkrası ve 13 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca reddedilen (100,00 TL) miktarı geçmeyecek şekilde 100,00 TL vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuş ve bozmayı gerektirmiştir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, sonucu itibarıyla doğru bulunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması, 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin dördüncü fıkrası hükmü gereğidir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı kadın vekilinin vekâlet yönünden Bölge Adliye Mahkemesince yapılan değerlendirmeye yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile sonucu itibarıyla doğru olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının (B) bendinin (4) nolu paragrafında yer alan “5.100” ibaresinin çıkartılarak yerine “100,00” ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.