"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/406 E., 2022/679 K.
KARAR : İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne kısmen reddine
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 13. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2015/92 E., 2018/181 K.
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen katkı payı ve katılma alacağı davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; taraf vekillerinin başvurularının kısmen kabulüyle İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı erkek vekili ve davacı kadın vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde; davalı adına kayıtlı 3060 ada 7 parsel (eski 1839 ada 6 parsel) sayılı arsanın 1984 yılında evlilik birliği içerisinde alındığını, 1986-1987 yıllarında gecekonduyu yıkarak inşaata başladıklarını, 1993 yılına kadar her yıl bir kat yaptıklarını, üçüncü kata 1993 yılında yerleştikten bir yıl sonra yaptıkları dördüncü kata taşındıklarını, bunlar yapılırken müvekkilinin düğünde takılan takılarının bozdurulduğunu, aynı zamanda müvekkilinin inşaatta da amele gibi çalıştığını, aile bireylerinin maddî katkıları ile çekilen kredilerin de kullanıldığını; bu arada müvekkilinin katkılarıyla ... plakalı aracın alındığını, daha sonra da ... plakalı aracın alındığını ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, tarafların evlilik birliği içinde alınan arsa, bina ve ... plakalı araç yönünde 200.000,00 TL katkı payı alacağının faizi ile birlikte, ... plakalı araç yönünden de 10.000,00 TL alacağın davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş; davacı kadın vekili 15.03.2018 tarihli (10) nolu celsede, 200.000,00 TL talebinin 12.000,00 TL'lik kısmının araç için, kalan kısmının da bina için olduğunu, 34 UC 9963 plakalı araç için 10.000,00 TL talep ettiklerini açıklamıştır.
II. CEVAP
Davalı erkek vekili cevap dilekçesinde; boşanma davasının henüz kesinleşmeden davanın açılamayacağını, davacının taşınmazın yapımındaki katkılarının gerçeği yansıtmadığını, araçların kredi ile alındığını, davacının mallarının alınmasına, iyileştirilmesine ve korunmasına hiçbir katkısınn bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 15.03.2018 tarih ve 2015/92 Esas, 2018/181 Karar sayılı kararı ile, davacının taşınmaza katkısını ispatlayamadığı, araçların edinilmiş mal olduğu ve davacının katılma alacağı bulunduğu gerekçesiyle; davacının taşınmaza ilişkin katkı alacağı talebinin reddine, ... plakalı araca ilişkin katılma alacağı talebinin kabulü ile 12.000,00 TL'nin karar tarihinden itibaren yasal faizi ile tahsiline, ... plakalı araca ilişkin katılma alacağı talebinin kabulü ile 10.000,00 TL'nin tahsiline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı kadın vekili ve davalı erkek vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
1.Bölge Adliye Mahkemesinin 13.03.2020 tarih ve 2019/356 Esas, 2020/457 Karar sayılı kararı ile, 1839 ada 6 parsel sayılı taşınmazın 120/1920 hissesinin 11.09.1984 tarihinde davalı adına tescil edildiği, 12.11.2008 tarihinde imar uygulaması ile 3060 ada 7 parsel sayılı taşınmazın 1/2 hissesinin davalı adına tescil edildiği; katkı payı alacağı için talepte bulunan eşin, diğerinin mal rejiminin devamı sırasında edindiği mal varlığına, mutlaka para ya da para ile ölçülebilen maddî veya hizmet değeriyle katkıda bulunması gerektiği, davacının ev hanımı olduğu, düzenli ve sürekli gelire sahip olduğunu kanıtlayamadığı gibi, ziynet eşyaları gibi sair yollarla katkı iddiasını da doğrulayan delillerin bulunmadığı gerekçesiyle davacının vekilinin taşınmaz yönünden istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
2.Araçlar yönünden davalı vekilinin başvurusunun incelemesinde; ... plakalı aracın 06.06.2007 tarihinde satış yoluyla davalı adına tescil edildiği, edinilmiş mal olduğu, davacının yasadan kaynaklanan katılma alacağının bulunduğu gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesinin işbu araç yönünden kararında isabetsizlik bulunmadığına;... plaka sayılı aracın mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde, 15.06.2000 tarihinde satış yoluyla davalı adına kaydedildiği, davacının talebinin de işbu araç yönünden katkı payı alacağı istemine ilişkin olduğu, davacının ev hanımı olduğu, düzenli ve sürekli gelire sahip olduğunu kanıtlayamadığı gibi, ziynet eşyaları gibi sair yollarla katkı iddiasını da doğrulayan delillerin bulunmadığı, ... plakalı araç yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiğine karar verilmiştir.
3.Sonuç olarak, açıklanan nedenlerle, kamu düzenine ilişkin aykırılık halleri bulunmadığından, istinaf nedenleriyle bağlı inceleme sonucu, davacı vekilinin başvurusunun esastan reddine; davalı vekilinin başvurusunun kısmen kabulüyle, İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne kısmen reddine, davacının taşınmaza ve ... plakalı araca ilişkin katkı payı alacağı taleplerinin reddine; davacının ... plaka sayılı araca ilişkin katılma alacağı talebinin kabulü ile 10.000,00 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 14.12.2021 tarih ve 2021/5493 Esas, 2021/9555 Karar sayılı kararı ile, dosya içeriği, toplanan deliller, taraf beyanları ve tanık ifadelerine göre arsanın alımı ve inşaatın yapımının taraflar arasında mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu, dosyanın kapsamından davacı kadının eşine ait işyerinde çalışmak suretiyle elde ettiği gelirle ve bizzat inşaatta çalışmak suretiyle sadece binanın yapımına katkıda bulunduğunun anlaşıldığı; davacının arsanın alımına maddî ya da hizmet katkısı kanıtlanamadığına göre, davacının binanın yapımına katkısı olduğu kabul edilerek, hakkaniyet ve fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesi ile 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 50 ve 51 inci maddelerinin kapsamları da dikkate alınarak davacı lehine katkı payı alacağına hükmedilmesi gerektiği belirtilerek davacı vekilinin bina yönünden temyiz itirazlarının kabulüyle kararın bozulmasına; davacı vekilinin bozma kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun kararın onanmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; uyulan bozma ilamı gereğince, davacının binanın yapımına katkısının olduğunun kabul edildiği, katkının niteliğine ilişkin tanık beyanları da nazara alınarak, 6098 sayılı Kanun'un 50 ve 51 inci maddeleri uyarınca 140.000,00 TL katkı payı alacağı takdir edildiği, hükmün bozma kapsamı dışında bırakılan kısımları onanmış ise de, infazda tereddüt oluşturmaması için onanan kısımlar yönünden hüküm içeriğinde aynı şekilde tekrarlandığı gerekçesiyle taraf vekillerinin başvurusunun kısmen kabulüyle, İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne kısmen reddine, davacının binaya ilişkin katkı payı alacağı talebinin kısmen kabulüyle, dava konusu taşınmaz üzerindeki binaya ilişkin takdiren belirlenen 140.000,00 TL katkı payı alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazla talebin reddine; davacının 34 AS 6051 plakalı araca ilişkin katkı payı alacağı talebinin reddine; davacının ... plakalı araca ilişkin katılma alacağı talebinin kabulü ile 10.000,00 TL'nin tahsiline karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek vekili ve davacı kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepler
1. Davalı erkek vekili temyiz dilekçesinde; Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararda müvekkil aleyhine olan ve temyiz başvurusuna konu edilen kısımların gerekçesiz olduğunu, davacının binanın yapılmasına katkısının ispatlayamadığını; davacınını ev hanımı olduğu, herhangi bir geliri bulunmadığını, davacı lehine binaya ilişkin 140.000,00 TL katkı payı alacağına hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğunu; Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin bozma kararındaki gerekçenin kabul edilemeyeceğini; davacının müvekkilin işyerinde çalışmadığını, binanın inşa edilmesinde de herhangi bir maddî katkısı bulunmadığını; ... plakalı aracın müvekkili tarafından kredi çekilerek satın alındığını, kredinin müvekkili tarafından ödendiğini ileri sürerek; kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davacı kadın vekili temyiz dilekçesinde; katkı payı alacağı miktarının bozma kararında belirtilen hakkaniyet ve fedakarlık denkleştirilmesi ilkesine uygun bir miktar olmadığını, hükmedilen miktarın az olduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kararın gerekçesiz olup olmadığı, katkının ispatı, katkı payı oranı ve katkı payı alacağının miktarı ile, araç yönünden yapılan kredi ödemelerinin kişisel mal olup olmadığı ve usuli kazanılmış hak noktasında toplanmaktadır. Dava, katkı payı ve katılma alacağı istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı maddesi, 297 nci maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 4 üncü maddesi, 6 ncı maddesi, 179 uncu maddesi, 202 nci maddesi, 219 uncu maddesi, 220 nci maddesi, 222 nci maddesi, 225 inci maddesinin ikinci fıkrası, 226 ncı maddesi, 227 nci maddesi, 229 uncu maddesi, 230 uncu maddesi, 231 inci maddesi, 235 inci maddesinin birinci fıkrası, 236 ıncı maddesinin birinci fıkrası; 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin (743 sayılı Kanun) 152 nci maddesi, 153 üncü maddesi, 170 inci maddesi, 186 ncı maddesinin birinci fıkrası, 189 uncu maddesi, 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun (818 sayılı Kanun) 146 ncı maddesi, 544 üncü maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 50 ve 51 inci maddeleri, 646 ncı maddesi; Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 09.05.1960 tarih ve 1960/21 Esas, 1960/9 Karar sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, mahkemece bozmaya uygun işlem ve araştırma yapılmış olduğu, delillerin takdirinde bir yanlışlık bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Adli yardımdan yararlanması sebebiyle başlangıçta alınmamış olan aşağıda yazılı karar ve ilam harcı ile temyiz başvuru harcının davacıya yükletilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalıya yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,10.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.