"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/945 E., 2022/1375 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/87 E., 2022/39 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine karar verilmiştir. Kararın davalı kadın vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile hükmün kaldırılarak gerekçede açıklanan hususların değerlendirilmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davacı erkeğin ölümü nedeniyle evlilik birliği sona erdiğinden konusuz kalan boşanma davası hakkında karar verilmesine yer olmadığına ve davalı kadının boşanmaya sebebiyet verecek derecede kusurlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
Kararın davacı erkek mirasçıları vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı erkek mirasçıları vekili tarafından temyiz edilmiş olup incelemenin duruşmalı olarak yapılması tarafından istenilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 19.09.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde temyiz eden davacı ... mirasçılarından ... ile mirasçılar vekili Av. ... ve karşı taraf davalı ... ile vekili Av....geldiler. Gelenlerin konuşması dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların 2004 yılında evlendiğini, bu evliliklerinden ortak çocukları olmadığını, kadının, erkeğin hastalığı ile ilgilenmediğini, ailesi ile görüşmesini izin vermediğini, ortak konutu terk ettiğini, birlik görevini ihmal ettiğini, hakaret ettiğini, fiziksel ve ekonomik şiddet uyguladığını, tehdit ettiğini iddia ederek davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebiyle boşanmalarına, erkek yararına 20.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı kadın vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinde dayanılan vakıaların gerçeği yansıtmadığını, erkeğin önceki evliliğinden olan çocuklarının kadına hakaret ettiğini, fiziksel şiddet uyguladığını ve kadını tehdit ettiğini erkeğin ise bu duruma sessiz kaldığını, erkeğin fiziksel ve duygusal şiddet uyguladığını iddia ederek davanın reddini, mahkemenin aksi kanaatte olması durumunda kadın yararına aylık 1.000,00 TL tedbir nafakası, 1.000,00 TL yoksulluk nafakası, yasal faizi ile birlikte erkekten alınmak üzere 50.000,00 TL maddî tazminat, 50.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A.İlk Derece Mahkemesinin İlk Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 18.07.2019 tarih ve 2017/1030 Esas, 2019/609 Karar kararı ile kadının, erkeğin ilk evliliğinden olan çocukları ile görüşmesine izin vermediği, ortak konuta gelmelerine engel olduğu, çocuklara hakaret ettiği, erkeğin hastalığı ile ilgilenmediği ve birlik görevini ihmal ettiği, bu hususun dinlenen tanık beyanları ile ispatlandığı, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda kadının tam kusurlu olduğu belirtilerek; davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebiyle boşanmalarına, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda kadının tam kusurlu olduğu dikkate alınarak kadının tazminat ve yoksulluk nafakası taleplerinin ayrı ayrı reddine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kadın vekili tarafından hükmün tamamı yönünden istinaf başvurusunda bulunulması üzerine; Bölge Adliye Mahkemesinin 26.01.2021 tarih ve 2019/2425 Esas, 2021/174 Karar sayılı kararı ile davacı erkeğin 03.11.2020 tarihinde vefat ettiğini, eşlerden birinin ölümü halinde boşanma davasının konusuz kalacağı, ancak ölen eşin mirasçılarının kusur belirlemesi yönünden davaya devam edebilecekleri, İlk Derece Mahkemesince davacı erkeğin mirasçılarının tespiti ile kusur belirlemesi yönünden davaya devam edip etmeyeceklerinin sorularak, sonucuna göre işlem yapılması gerektiği belirtilerek; davalı kadın vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve gereği için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile her ne kadar erkek tarafından kadın aleyhine evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebiyle boşanma davası açılmışsa da tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; dinlenen bir kısım tanıkların beyanlarına dava dilekçesinde vakıa olarak dayanılmadığı, bir kısım beyanlarda geçen olaylardan sonra ise evlilik birliğinin devam ettiği ve kadına kusur olarak yüklenemeyeceği, dava dilekçesinde dayanılan vakıaların ispatlanamadığı, yine tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde kadının da cevap dilekçesinde dayandığı vakıaları ispatlayamadığı, davacı erkeğin yargılama sırasında 03.11.2020 tarihinde vefat ettiği ve açılan davanın konusuz kaldığı belirtilerek; boşanma davası hakkında karar verilmesine yer olmadığına ve davalı kadının boşanmaya sebebiyet verecek derecede kusurlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A.İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek mirasçıları vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B.İstinaf Sebepleri
Davacı erkek mirasçıları vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi tarafından eksik araştırma ile karar verildiği, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda kadının kusurlu olduğu ve bu hususun dinlenen tanık beyanları ile de ispatlandığı, kusur belirmesi yönünden verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğu belirtilerek; kusur belirlemesi yönünden istinaf yoluna başvurmuştur.
C.Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre İlk Derece Mahkemesi kararında usule ve esasa ilişkin herhangi bir aykırılığın bulunmadığı, delillerin değerlendirilmesinde, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, kadının kusurunun olmadığı yönündeki tespitte bir isabetsizlik bulunmadığı belirtilerek davacı erkek mirasçıları vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V.TEMYİZ
A.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek mirasçıları vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B.Temyiz Sebepleri
Davacı erkek mirasçıları vekili; istinaf başvurusunun esastan reddi kararının hatalı olduğunu belirterek istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçelerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının kusur belirlemesi yönünden bozulmasını talep etmiştir.
C.Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı erkek tarafından evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebine dayalı açılan boşanma davasında davacı erkeğin ölümü nedeniyle evlilik birliğinin ölümle sona ermesi üzerine, kusur tespiti yönünden mirasçılar tarafından takip edilen davada davalı kadının boşanmaya sebebiyet verecek derecede kusurlu olup olmadığının tespiti noktasında toplanmaktadır.
2.İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanun'un 6 ncı maddesi, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 181 inci maddesinin ikinci fıkrası; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı ve 194 üncü maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı mirasçıları vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Duruşma için takdir olunan 8.400,00 TL vekâlet ücretinin davacı mirasçılarından alınıp davalıya verilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
19.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.