"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı erkek tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 Sayılı HMK mad.33). İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, katkı payı alacağı isteğine ilişkindir.
1- Mahalli mahkemece bozma öncesi yapılan yargılama neticesinde, davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile %33,86 katkı payı oranına göre hesaplanan 16.930,00 TL katkı payı alacağının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş, karar, davalılar ve davacı erkek tarafından temyiz edilmiştir. 8. Hukuk Dairesi’nin 25.03.2013 tarihli ilamı ile davalı ... ... yönünden davanın muvazaalı devir işleminden kaynaklı tazminat olduğundan görevli mahkemenin genel mahkemeler olduğundan bu talebin tefrik edilerek görevsizlik kararı verilmesi ile yargılama giderlerinin kabul ve ret oranına göre taraflara yükletilmesi gerektiği belirtilerek davalılar lehine; davacının yemin deliline dayandığı, yemin teklifi hakkı hatırlatılarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği belirtilerek davacı lehine bozma kararı verilmiş; tarafların diğer temyiz itirazlarının ise şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda verilen ikinci kararda ise, yemin beyanları da dikkate alınarak %33,86 katkı payı oranına göre hesaplanan 16.930,00 TL katkı payı alacağının davalı ...’den tahsiline karar verilmiştir. Hüküm, davacı erkek tarafından temyiz edilmiştir.
... olduğu bir hüküm Yargıtay tarafından bozulan ve Yargıtay’ın bu bozma kararına gerek iradi ve gerekse kanuni şekilde uymuş olan hukuk mahkemesi, bozma kararı doğrultusunda inceleme yapmak ve hüküm vermek zorundadır. Mahkeme, bozma kararından dönerek direnme kararı veremeyeceği gibi, hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan bölümleri hakkında da ... bir hüküm kuramaz. Bu müesseseye “usuli müktesep hak” veya “usule ilişkin kazanılmış hak” denir. “Usuli müktesep hak”, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay İçtihatları ile kabul edilmiş, usul hukukunun ana ilkelerindendir ve kamu düzeni ile ilgilidir. Açıkça bozmaya uyulmasına karar verilmesiyle, taraflardan birisi yararına usule ilişkin kazanılmış hak doğar. Bundan sonra mahkemenin yapacağı iş, bozma kararı uyarınca ve o doğrultuda işlem yapmak ve gerekli kararı vermekten ibarettir. Kural olarak, hakim ara kararından dönebilirse de, bozmaya uyulmasına ilişkin karar bunun istisnalarındandır. Farklı anlatımla; bozma kararına uyan mahkeme, bununla bağlıdır.
Ne var ki; mahkemece, bozmaya uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Şöyle ki, davacı erkeğin tarafların gelirlerine, gelirlerinin eksik tespit edildiğine ve katkı payı oranının az belirlendiğine yönelik ilk kararı temyiz ettiği, bozma ilamında da davacı erkeğin yemin deliline dayandığı ve yemin teklifi hakkı hatırlatılmadığı belirtilerek bozma yapıldığı, mahkemece bozma gereği davacıya yemin metnini hazırlamak için süre verildiği, ancak yemin metninin tarafların gelirlerine, gelirlerinin eksik tespit edildiğine ve katkı payı oranına yönelik olması gerekirken tefrik edilen muvazaaya dayalı davaya yönelik olarak sunulduğu, mahkemece hatalı yemin metnine dayalı olarak yapılan davalıların yemini dikkate alınarak karar verildiği anlaşılmaktadır. O halde, mahkemece, davacının ilk karara yönelik temyiz itirazları da göz önünde bulundurularak 8. Hukuk Dairesi’nin 25.03.2013 tarihli bozma ilamında belirtildiği şekilde davacı erkeğe ‘tarafların gelirlerine, gelirlerinin eksik tespit edildiğine ve katkı payı oranına’ yönelik olarak yemin teklifi hakkı olduğu hatırlatılarak sonucuna göre, toplanmış ve toplanacak delillere göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuş, bozmayı gerektirmiştir.
2. Davalı ... aleyhine açılan dava, 8. Hukuk Dairesi’nin 25.03.2013 tarihli bozma ilamına uyularak tefrik edilmiş olmasına ve işbu davanın tarafı olmamasına rağmen karar başlığında davalı sıfatıyla yazılması da hatalı olmuştur.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 ... içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 08.11.2022 (Salı)