"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 1989/1083 E., 1989/1011 K.
DAVA TARİHİ : 06.10.1989
KARAR : Davanın kabulü
Taraflar arasındaki korunma kararının kaldırılıması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18 inci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; Mahkeme kararının hakkındaki korunma kararı kaldırılan ... vekili tarafından adli yardım talepli olarak temyiz edildiği, bu sebeple de temyiz dilekçesi verilirken gerekli harç ve giderlerin yatırılmadığı belirlenmiştir.
Adli yardım, temyiz yoluna başvuru sırasında talep edilmekle; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 336 ncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, adli yardım talebini inceleme görevi Yargıtaya aittir.
Adli yardım, 6100 sayılı Kanun’un 334 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Anılan maddelere göre gerçek kişiler ile kamuya yararlı dernek ve vakıfların yararlanabileceği adli yardımın şartları, ödeme gücünden yoksun olma ve talebin açıkça dayanaktan yoksun olmamasıdır. Adli yardım talebinde bulunan gerçek kişi veya tüzel kişinin yargılama giderlerini karşılayabilecek durumda olmadığını gösteren mali durumuna ilişkin belgeleri de mahkemeye ibraz etmesi gerekir. Adli yardım talebinde bulunanın ödeme gücünden yoksun olup olmadığı, bu belgeler incelenerek belirlenecektir.
Bu açıklamalar ışığında adli yardım talebinde bulunan tarafın, kendisi ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin gereken temyiz yoluna başvuru giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olduğu anlaşıldığından, adli yardım talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Mahkeme kararı hakkındaki korunma kararı kaldırılan ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kurum mahkemeye sunduğu 06.10.1989 tarihli talep yazısı ile ... hakkında verilen korunma kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Korunma kararının kaldırılması istenen ... velisine dava dilekçesi tebliğ edilmemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, dosyaya sunulan sosyal inceleme raporu uyarınca davacı kurumun talebi yerinde görülerek ... hakkında verilen korunma kararının 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu`nun (2828 sayılı Kanun) 24 üncü maddesi uyarınca kaldırılmasına karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde hakkındaki korunma kararı kaldırılan ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Hakkındaki korunma kararı kaldırılan ... vekili kararın görevsiz mahkemede verilmesinin ve davanın hasımsız olarak görülmesinin hatalı olduğunu belirterek Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 2828 sayılı Kanun uyarınca daha önce çocuk hakkında verilen korunma kararının kaldırılması şartlarının oluşup oluşmadığı, Mahkemenin görevli olup olmadığı ve davanın hasımsız görülüp görülemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun`un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası. 2828 sayılı Kanun`un 22 nci, 24 üncü maddesi, 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu`nun (5395 sayılı Kanun) 5 inci, 7 inci, 26 ncı maddesinin üçüncü fıkrası maddeleri ve geçici 1 inci maddesi. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 16.01.2013 tarih, 2012/2-563 Esas, 2013/69 Karar sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1.Dava, 2828 sayılı Kanun`a göre alınmış olan korunma kararının kaldırılmasına ilişkindir. Sözü edilen Kanun`un 22 nci maddesinin birinci fıkrasında; korunmaya muhtaç çocukların, ... oluncaya kadar, bu kanun hükümlerine göre kurulan sosyal hizmet kuruluşlarında bakılıp gözetilmeleri hususundaki tedbirin görevli ve yetkili mahkemece alınacağı hükme bağlanmıştır. Aynı Kanun'un 24 üncü maddesinde de koruma kararının korunma kararı alınmasını gerektiren şartların ortadan kalkması halinde, kurum yetkililerinin önerisi üzerine mahkemece, çocuk ... olmadan kaldırılabileceği gibi, ... olduktan sonra da, çocuğun rızası alınmak şartıyla ve bu maddede gösterilen şartların varlığı halinde korunma kararının devamına karar verilebileceğini hükme bağlamıştır.
2.5395 sayılı Kanun'un 26 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında mahkemeler ve çocuk hakiminin bu kanun ve diğer kanunlarda yer alan tedbir kararlarını almakla görevli olduğu düzenlendiğinden, 2828 sayılı Kanundaki tedbir kararlarında da çocuk mahkemeleri görevli bulunmaktadır (YHGK, 2012/2-563 E., 2013/69 K.)
3.Yukarıda açıklandığı üzere 5395 sayılı Kanun`un yürürlüğe girmesiyle 2828 sayılı Kanun uyarınca korunmaya muhtaç çocuklar hakkında korunma kararı alma ve koşullarının varlığı halinde bu kararı kaldırma görevi çocuk mahkemelerinin görevi kapsamına alınmıştır. ...`de çocuk mahkemesi bulunmaktadır. Görev kamu düzenine ilişkin olup, her aşamada mahkemece kendiliğinden dikkate alınmalıdır. Gerçekleşen bu durum karşısında, dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesi yönünden bir karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
4. Kabule göre;
Korunma kararının kaldırılmasına yönelik istek korunma altında bulunan çocuğun hak ve menfaatleriyle ilgilidir. Bu sebeple davanın hakkında korunma kararı alınmış olan kişi küçük ise yasal temsilcisine, ... ise korunma altına alınan kişiye yöneltilmesi gerekir. Bu husus nazara alınmadan eksik hasım ve incelemeyle hüküm kurulması da doğru görülmemiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Mahkeme kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre temyize konu diğer bölümlerinin şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
16.03.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.