"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 28. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/555 E., 2022/1834 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 26. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/443 E., 2022/106 K.
Taraflar arasındaki yabancı mahkemece verilen boşanma kararının tanınması ve tenfizi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların 1998 yılında evlenip Overıjssel Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 01.02.2021 tarihli C/08/253608/ES RK 20-5883 dosya numaralı kararı ile boşandıkları, kararın 17.02.2021 tarihinde kesinleştiğini belirterek kararının Türkiye'de tanıma ve tenfizine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davalının kötü niyetle bu davayı açtığını, müvekkilinin Ankara 25. Aile mahkemesinde zina nedenine dayılı boşanma davası açtığını, dava devam ederken işbu davanın açıldığını, bu nedenle bu davanın görülemeyeceğini ve yabancı mahkeme kararının yerine getirilmesine engel sebepler ortaya çıktığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile nüfus aile kayıt tablosu, yabancı mahkeme ilâmı aslı, onaylı tercümesi, apostil şerhi ile tüm dosya kapsamı çerçevesinde yapılan değerlendirmede; tarafların Overıjssel Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 01/02/2021 tarihli C/08/253608/ES RK 20-5883 dosya numaralı, 17.02.2021 kesinleşme tarihli kararı ile boşandıkları, tanıma davasının yasal şartlarının subut bulduğu gerekçesi ile yabancı mahkeme kararının tanınması ve tenfizine karar verilmiştir
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesi ile; yabancı mahkeme kararının kamu düzenine aykırı olduğunu, Türkiye'de zina sebebine dayalı boşanma davası açtıklarını, açılan zina davasının bekletici mesele yapılması gerektiğini, davacının tenfiz talebinin tümüyle reddi gerektiğini, yabancı mahkeme kararının yerine getirilmesine engel sebepler olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tanınması istenen Hollanda Overıjssel Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 17.02.2021 tarihinde kesinleşen C/08/253608/ESRK 20-5883 numaralı kararı ile tarafların boşanmalarına karar verildiği, karar aslının, onaylı tercümesinin, kesinleştiğini gösteren yazı ile apostil şerhinin bulunduğu, uygulanan hükümlerin Türk hukukuna ve kamu düzenine aykırı olmadığı, kararın kesinleştiği, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunda (5718 sayılı Kanun) ''tanıma ve tenfiz'' için aranan şartların gerçekleştiği, tanıma kararının yabancı ilama kesin hüküm vasfı kazandırdığı, (5718 sayılı Kanun'un 58 inci maddesi) yabancı ilâmın kesin hüküm veya kesin delil etkisi yabancı mahkeme kararının kesinleştiği andan itibaren hüküm ifade edeceği, (5718 sayılı Kanun'un 59 uncu maddesi) bu düzenlemelere göre yabancı mahkemece verilen boşanma kararının tanınmasına karar verilmesi ve bu kararın kesinleşmesi halinde yabancı ilamın kesin hüküm etkisi, yabancı mahkeme kararının kesinleştiği tarihten itibaren hüküm ifade ettiği ve taraflar o tarihten itibaren boşanmış olacaklarından, davalı tarafça Türkiye'de açılan boşanma davası ile bu davanın birlikte görülmesinin mümkün olmadığı, yine boşanma davasının sonucunun bekletici mesele yapılamayacağı, aksine boşanma davasının, tanıma ve tenfiz davasının sonuçlanmasını bekletici mesele yapması gerektiği, bu itibarla yabancı mahkeme ilamının tanınmasına ve tenfizine dair İlk Derece Mahkemesince verilen kararın isabetli olduğu gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; Hollanda hukukunda zina nedenine dayalı bir boşanma davası olmadığı, bu nedenle boşanma sırasında tartışılmadığı, bu durum Türk Hukukunun temel değerlerine genel adap ve ahlak anlayışına temel hak ve özgürlüklere dolayısıyla kamu düzenine aykırılık teşkil ettiği, kararda tenfiz edilecek bir hüküm bulunmadığı, ilamın yerine getirilmesine engel hadiselerin ortaya çıktığı bu nedenle kararın tanınamayacağı gerekçesi ile hükmün tümü yönünden kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; tarafların boşanmalarına ilişkin yabancı mahkeme kararının tanınması ve tenfizi yasal şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
5718 sayılı Kanun'un 50 nci, 52 nci, 54 üncü ve 58 inci maddeleri. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci maddesi, 371 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,03.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
269.85 TL İlam H.
179.90 TL Peşin H.
89.95 TL Kalan H.
886.80 TL TBH.
1-ŞC-KFP-DŞ-AB