"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1645 E., 2023/461 K.
DAVA TARİHİ : 30.01.2019
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü, yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Konya 4. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/542 E., 2022/236 K.
Taraflar arasındaki boşanma davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davaların kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince erkek vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, kadın vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-davalı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; kadının sadakat yükümlülüğüne aykırı davranışlarının olduğunu, görüşmesini istemediği kişilerle habersiz görüştüğünü, cep telefonuna şifre koyduğunu, annesinde yatılı kaldığını, tartışmalara annesinin müdahale etmesine neden olduğunu, köye gitmediğini, erkeğin cinsel taleplerini reddettiğini, annesini tercih ettiğini, muska yaptırdığını belirterek, tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince boşanmalarına, 60.000,00 TL maddî, 60.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı- davacı kadın vekili birleşen Konya 7. Aile Mahkemesinin 2019/312 Esas, 2019/148 Karar sayılı dosyasının dava dilekçesinde özetle;kadın hamile kalmadığından baskı yaptıklarını,aşağılandığını, haksız yere sadakatsizlik suçlamalarında bulunduğunu, eve geç geldiğini, başkaları ile görüşmesini yasakladığını, şiddet uyguladığını, sık sık alkol kullandığını, kadının ailesine hakaret ettiğini ve ailesini dışladığını, evden kovduğunu belirterek tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince
boşanmalarına, aylık 700,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakası ile 100.000,00 TL maddî, 100.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
2.Davalı- davacı kadın vekili birleşen Konya 3. Aile Mahkemesinin 2021/542 Esas, 2021/1569 Karar sayılı dosyasının dava dilekçesinde özetle; erkeğin Emine isimli bir kadından Alime Sena isminde bir çocuğunun olduğunu öğrendiğini, aynı gün 22.01.2021 tarihli dilekçesi ile mahkemeye bu durumu bildirdiğini, birleşen davalının nüfus kaydından bu çocuğu tanıma senedi ile tanıdığının görüldüğünü, belirterek öncelikle 4721 sayılı Kanun'un 161inci maddesi nedeniyle, aksi kanı halinde 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası nedeniyle tarafların boşanmalarına, 1.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakası ile 100.000,00 TL maddî, 150.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1.İlk Derece Mahkemesinin 02.03.2021 tarih, 2019/84 Esas, 2021/166 Karar sayılı kararı ile; dava ve birleşen davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına, erkek lehine 5.000,00 TL maddî ve 5.000,00 TL manevî tazminata, kadının maddî ve manevî tazminat ile yoksulluk nafakası taleplerinin reddine karar verildiği, kararın davacı- davalı erkek vekili kusur belirlemesi, kadının davasının kabulü, tazmınatların mıktarı yönünden, davalı- davacı kadın vekili; kusur belirlemesi, erkeğin davasının kabulü, tazmınatlar yoksulluğun reddi yönünden istinaf edilmesi üzerine Konya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 12.10.2021 tarih, 2021/1109 Esas, 2021/1595 Karar sayılı kararı ile; ''Boşanma kararı kesinleşmeden henüz dosya istinaf aşamasında iken ... tarafından Konya 3. Aile Mahkemesinin 2021/542 Esas sayılı dosyasında zina nedenine dayalı boşanma davası açıldığı görülmekle, dosyaların birleştirilerek deliller birlikte değerlendirildikten sonra karar verilmesi gerektiği.." gerekçesi ile mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilerek dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
2.İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kadının erkeğin köyüne ziyarete gitmesini sorun ettiği, "madem gelip gideceksin köylü biriyle evlenseydin" dediği, kadına eşini mi annesini mi tercih ettiği sorulduğunda "tabii ki annemi tercih ediyorum" dediği, erkeğin kardeşinin müşterek evde kalmasını istemediği, sosyal medyada bekarlık soy adını kullandığı, annesinde zaman zaman yatılı kaldığı ve müşterek eve dönmediği, erkeğe beddua ettiği, erkeğin ise, kadının eline vurup, su şişesini fırlattığı, eve geç saatlerde geldiği, zina yaptığı, erkeğin kadına göre ağır kusurlu olduğu gerekçesiyle asıl ve birleşen davaların kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası ve 161 inci maddeleri uyarınca boşanmalarına, kadın için asıl dava tarihinden itibaren 350,00 TL, birleşen dava tarihinden itibaren 700,00 TL tedbir, 18.000,00 TL toptan yoksulluk nafakasına, kadın için 25.000,00 TL maddî, 20.000,00 TL manevî tazminata, erkeğin maddî ve manevî tazminat taleplerinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı-davalı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; kusur değerlendirmesi, kadın lehine nafaka ve tazminata hükmedilmesi, birleşen davanın kabulü, asıl davada tazminat taleplerinin reddi yönlerinden istinaf buşvurusunda bulunmuştur.
2.Davalı-davacı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; kusur değerlendirmesi, asıl davanın kabulü, yoksulluk nafakası, maddî-manevî tazminat miktarları yönlerinden istinaf buşvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;İlk Derece Mahkemesince, erkeğe verilen kusurların yerinde olduğu, erkeğin ayrıca kadına karşı şiddetinin sürekli olduğu, kadına verilen kusurların yerinde olduğu, gerçekleşen ekonomik ve sosyal durumlarına, günün ekonomik şartlarına, hakkaniyete ve ölçülülük ilkesine, tarafların evlilikte geçirdikleri süreye, ortak çocuğun olmaması ve yaşları itibariyle tarafların yeniden evlenme ihtimallerinin bulunmasına göre toptan yoksulluk nafakası yetersiz olduğu gerekçesi ile kadının istinaf başvurusunun kusur belirlemesi ve yoksulluk nafakası yönünden kabulü ile kusura ilişkin gerekçenin düzeltilmesine, İlk Derece Mahkemesinin ilgili hükmünün kaldırılarak yerine yeniden esas hakkında hüküm kurmak suretiyle boşanma kararının kesinleşme tarihinden itibaren bir defaya mahsusus olmak üzere 25.000,00 TL toptan yoksulluk nafakasının davacı-davalı erkekten alınarak davalı-davacı kadına ödenmesine, diğer istinaf itirazlarının hukuka ve kanuna uygun olduğundan esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı-davalı erkek vekili; kadının davasının kabulü, kusur belirlemesi, kadın yararına hükmedilen tedbir, yoksulluk nafakası ve tazmınatların usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı-davacı kadın vekili; erkeğin davasının kabulü, kusur belirlemesi, yargılama gideri vekâlet ücreti, kadın yararına hükmedilen yoksulluk nafakası ve tazminatların mıktarının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, geçimsizlik var ise kusurun kimden kaynaklandığı, tarafların evlilik birliğinin sarsılması nedenli ve zina nedenli boşanma davalarının kabulü kararının yerinde olup olmadığı, kadın yararına tedbir ve toptan yoksulluk nafakası ile tazminat şartlarının somut olayda gerçekleşip gerçekleşmediği ve miktarlarının uygun olup olmadığı, erkek lehine tazminata hükmedilme koşulları oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 4 üncü ve 6 ncı maddeleri, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 169 uncu maddesi, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 175 inci, 182 nci, 324 üncü, 327 nci, 328 inci, 329 uncu, 330 uncu ve 336 ncı maddeleri. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddesi. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun (6098 sayılı Kanun) 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı- davacı erkek vekilinin tüm, davacı-davalı kadın vekilinin aşağıdaki paragraf kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumlarına, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur derecelerine, paranın alım gücüne, ihlal edilen mevcut ve beklenen menfaatlerin kapsamına, kişilik haklarına yapılan saldırının ağırlığına nazaran, davalı- davacı kadın yararına hükmolunan maddî ve manevî tazminat azdır. 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesindeki hakkaniyet ilkesi ile 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları, 6098 sayılı Kanun'un 50 nci ve 51 inci maddesi hükümleri nazara alınarak, daha uygun miktarda maddî ve manevî tazminat takdiri gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının maddî ve manevî tazminatların miktarı yönünden BOZULMASINA,
2.Davacı- davalı erkek vekilinin tüm, davalı- davacı kadın vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozma kapsamı dışında kalan temyize konu bölümlerinin 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı onama harcının Sinan'a yükletilmesine, peşin harcın istek halinde Neslihan'a geri verilmesine,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.