"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/402 E., 2023/129 K.
KARAR : Ret
Dava, yargılamanın iadesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, yargılamanın iadesi talebinin reddine karar verilmiştir.
Hüküm, davalı kadın tarafından temyiz edilmiştir.
Yargılamanın iadesi, yargılama hataları ve noksanlarından dolayı, maddî anlamda kesin hükmün bertaraf edilmesini ve daha önce kesin hükme bağlanmış olan bir dava hakkında yeniden yargılama ve inceleme yapılmasını sağlayan olağanüstü bir kanun yoludur.
Yargılamanın iadesi sonucu verilen karar eski hükmü kaldırdığından geçmişe etkili yenilik doğuran bir karardır. Kural olarak yargılamanın iadesine kararın tarafları başvurabilir. Yargılamanın iadesi olağanüstü bir kanun yolu olsa da, bir üst yargı organından değil aynı mahkemeden talep edilmektedir.
Yargılamanın iadesi talebi bir dava niteliğindedir. Bu sebeple yargılamanın iadesinin gerektirdiği özellikler dikkate alınarak davanın açılmasında verilmesi gereken dilekçe verilecektir. Yargılamanın iadesi bir dava açarak ileri sürülebileceğinden dava şartları ve davaya ilişkin genel hükümler geçerli olacak, yapılması gereken tüm işlemler yapılacaktır. Gerekli tüm harç ve giderler ödenmelidir. Mahkemece talep edilirse teminat da yatırılmalıdır. Yargılamanın iadesi talebini inceleyen mahkeme tarafları davet ederek dinler ve bir ön inceleme yapar.
Yargılamanın iadesi talebinin kabulü halinde, yenileme sebebine göre farklı kararlar verilebilecektir. Yargılamanın iadesi bir dava olduğundan bu davada haksız çıkan taraf, asıl davada olduğu gibi yargılama giderlerine ve vekâlet ücretine mahkum edilir.
Öte yandan, 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkındaki Kanunun 25 inci ve geçici 2 nci maddeleri uyarınca kurulan Bölge Adliye Mahkemeleri 20.07.2016 tarihinde göreve başlamış olup, bu tarihten sonra verilen kararların istinaf incelemesine tabi olması kanun gereğidir. Bu nedenle yukarıda da belirtildiği üzere yeni ve ayrı bir karar olan yargılamanın yenilenmesi kararları istinaf kanun yolu incelemesine tabi olmalıdır. Kaldı ki, 7251 sayılı Kanun’un 47 nci maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin 2 nci fıkrasındaki "454" ibaresi "444" olarak değiştirilmiş olup bu değişiklikle yargılamanın yenilenmesi talepleri hakkında verilen kararlar hakkında 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanmayacağı açık bir şekilde belirlenmiştir.
Usul hükümlerinde yapılan değişiklik derdest davaları da kapsayacak şekilde derhal uygulanır.
Tüm bu hususlar nazara alındığında yargılamanın iadesi talepleri hakkında 20.07.2016 tarihinden sonra verilen ilk derece mahkemeleri kararlarına 6100 sayılı Kanun hükümleri uygulanacağından bu kararlar istinaf yoluna tabidir. Bu gerekçelerle istinaf incelemesi yapılması için dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere İlk Derece Mahkemesine iadesine karar vermek gerekmiştir.
KARAR
Yukarıda açıklanan nedenlerle gereği yapılmak üzere dosyanın görevli ve yetkili Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Dairesine gönderilmek üzere İlk Derece Mahkemesine İADESİNE,
28.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.