"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 42. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/2452 E., 2023/185 K.
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm tesisi
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 16. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2018/419 E., 2020/36 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve boşanmanın fer'îlerine, ziynet ve çeyiz eşyası alacağı davası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın davalı erkek asıl tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen esastan reddi ve kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesinin ilgili hükümlerinin kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı erkek vasisi tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde; erkeğin kendisini mühendis olarak tanıttığını ancak sonradan düğünlerde kemençe çalarak geçimini sağladığının, üniversite mezunu olmadığının ortaya çıktığını, evlendikten sonra bağımsız konut sağlayacağına söz vermesine rağmen köyde yaşayan annesi ve kardeşlerinin aileleri ile birlikte aynı evde yaşamaya zorladığını, kadının en temel ihtiyaçlarını karşılamaktan kaçındığını, nerede olduğunu bildirmeden eve devamlı geç geldiğini, çelişkili ifadelerde bulunduğunu, telefonunu sürekli sakladığını, bekar hayatına devam ettiğini, güven sarsıcı davranışlarda bulunduğunu, kadın ayrılmak istediğini söylediğinde ölümle tehdit ettiğini, kadının evden kaçarak ailesinin yanına sığındığını belirterek davanın kabulüne, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca tarafların boşanmalarına, kadına 1.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, ziynet ve çeyiz eşyalarının bedelinin faizi ile erkekten tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkeğe dava dilekçesi 05,07.2018 tarihinde tebliğ edilmiş olup süresinden sonra 31.01.2019 tarihinde sunulan cevap dilekçesi sunulmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile erkeğin kendisini ODTÜ mezunu inşaat mühendisi olarak tanıttığı, ancak evlendikten kısa bir süre sonra bu özelliğinin bulunmadığı anlaşıldığı, kaçarak kendisi ile evlenen kadını Torul ilçesine bağlı bir köyde ailesi ile birlikte oturmaya zorladığı, kendisinin eve gitmediği, kadının kayınvalidesi ve kayınları ile yaşamak zorunda kaldığı, düğünlerde kemençe çalarak kazandığı parayı da eşi için harcamadığı, Trabzonda ve çevre illerde iş aramasına rağmen işsiz kaldığı, kadının kayınvalidesi ile kalmak istememesi nedeniyle erkeğin kadını ölümle tehdit ettiği, evlilik birliğinin sarsılmasında erkeğin tam kusurlu olduğu gerekçesi ile davanın kabulü ile 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca tarafların boşanmalarına, kadın yararına aylık 350,00 TL tedbir nafakası ile bir defaya mahsus 24.000,00 TL toptan yoksulluk nafakasına, kadının ziynet eşyası alacağı davası yönünden gerekli dava şartları oluşmadığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı erkek istinaf dilekçesinde özetle; kadını sevdiğini, kadının da boşanmak istemediğini, ailesinin baskısı ile bu davayı açtığını, erkeğin tanıklarının beyanlarının değerlendirilmediğini, erkeğin kadına asıl mesleğini söylediğini ve kadının da kabul ettiğini ancak kadının ailesine mesleğini mühendis olarak belirttiğini belirterek hükmün tamamı yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, İlk Derece Mahkemesince erkeğe yüklenen kusurlardan erkeğin eve gitmediğine yönelik vakıa kanıtlanamamış olup düğünlerde kemençe çalarak kazandığı parayı eşi için harcamadığı, Trabzon'da ve çevre illerde iş aramasına rağmen işsiz kaldığı yönündeki vakıalara ise kadın tarafından dava dilekçesinde boşanma sebebi olarak dayanılmadığı, bu kusurların erkeğe yüklenemeyeceği, erkeğe yüklenen diğer kusurların ise sabit olduğu, erkeğin yine tam kusurlu olduğu, evlilik süresi, kadının yaşı, tarafların sosyo-ekonomik durumları, günün ekonomik koşulları ve kadının ihtiyaçları gözetildiğinde hükmedilen toptan yoksulluk nafakasının miktarının fazla olduğu gerekçesi ile erkeğin kusur belirlemesi ve yoksulluk nafakasının miktarına yönelik istinaf taleplerinin kısmen kabulü ile kararın kusura ilişkin gerekçesinin düzeltilmesine, kadın yararına bir defaya mahsus 14.400,00 TL toptan yoksulluk nafakasına, erkeğin diğer istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek vasisi temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı erkek vasisi temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde sunulan itirazları tekrarlayarak hükmün tamamı yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, açılan boşanma davasında taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamında imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, geçimsizlik var ise kusurun kimden kaynaklandığı, davanın kabulü ile kadın yararına nafaka verilmesi şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği, şartları var ise miktarlarının dosya kapsamı ve hakkaniyete uygun olup olmadığı olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 175 inci maddesi, 330 uncu maddesi. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddesi. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı erkek vasisi tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,29.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.