"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Van Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/136 E., 2023/472 K.
KARAR : Kısmen kabul ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Van 2. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/31 E., 2022/16 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma ve ziynet alacağı davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince her iki davanın da kabulüne tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine, ziynet alacağının kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı-davalı erkek vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-davalı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların 12.06.1986 tarihinde evlendiklerini, bu evliliklerinden doğan üç ortak çocukların reşit olduğunu, kadının ağır kusurlu davranışları neticesinde evlilik birliğinin temelinden sarsıldığını ve çekilmez bir hal aldığını belirterek davanın kabulüne, tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun ( 4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı kadın vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; erkeğin iddia ettiği hususların tamamen gerçek dışı olduğunu, müvekkilinin bir eş olarak üzerine düşen tüm sorumluluklarını yerine getirdiğini, erkeğin müvekkiline fiziksel, psikolojik ve duygusal şiddet uyguladığını, erkeğin kusurlu davranışları nedeni ile evlilik birlikteliğinin temelinden sarsıldığını belirterek, asıl davanın reddi ile karşı davanın kabulüne, tarafların 4721 sayılı Kanunun 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, kadın yararına aylık 3.000,00 TL tedbir/yoksulluk nafakasına, 150.000,00 TL maddî ve 150.000,00 TL manevî tazminat ile bir kısım ziynet alacağına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile erkeğin, kadına yıllara sari biçimde fiziksel ve psikolojik şiddet uyguladığı, hakaret ettiği, kadının konuşmasıyla, giyimiyle, yürüyüşüyle dalga geçip aşağıladığı, küçük düşürücü sözler sarf ettiği, kadının kanser tedavisi gördüğü dönemde yeterince ilgilenmediği, manevî destek olmadığı, o süreçte başka bir kadınla ilişki yaşadığı, bu ilişkisini aile büyüklerinin yanında ikrar ettiği, yaklaşık 5 yıl önce yaşanan son olayda ise davalı kadına ve ortak çocuk ...'ya şiddet uygulayıp ortak konutu terk ederek Van iline yerleştiği, kadının ise toplum içerisinde erkeğe hakaret edip erkeği küçük düşürücü sözler sarf ettiği belirtilerek boşanmaya sebep olan olaylarda erkeğin kadına nispeten daha ağır kusurlu olduğu gerekçesi ile her iki davanın da kabulüne, tarafların 4721 sayılı Kanunun 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, kadın yararına aylık 1.100,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, 20.000,00 TL maddî ve 20.000,00 TL manevî tazminata, kadının ziynet alacağı davasının kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı-davalı erkek vekili, hükmün usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kadının davasının kabulü, kusur belirlemesi, tazminatlar, nafakalar ve ziynet alacağı davasının kabulü yönünden kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı-davacı kadın vekili; hükmün usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kusur belirlemesi, tazminatların ve nafakaların miktarı yönünden kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tarafların boşanma hükmüne süresinde itiraz etmedikleri anlaşılmakla 03.03.2022 tarihinde boşanma hükmünün kesinleştiği, kadın yararına hükmedilen nafaka ve tazminatların az olduğu, diğer yönlerden kararın usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesi ile istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesinin ilgili bentlerinin kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurmak suretiyle kadın için 2.000,00 TL tedbir/yoksulluk nafakasına, kadın için 50.000,00 TL maddî , 50.000,00 TL manevî tazminata, sair istinaf taleplerinin ise esastan reddine ziynet alacağı yönünden kesin olmak üzere karar verilmiştir
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı-davalı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı-davalı erkek vekili, kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek, kadının davasının kabulü, kusur belirlemesi, tazminatlar, nafakalar ile ziynet alacağı davasının kabulü yönlerinden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflarca açılan karşılıklı boşanma davasında İlk Derece ÖMahkemesince verilen hükme yönelik istinaf incelemesi yapan Bölge Adliye Mahkemesince tüm istinaf sebepleri ile sınırlı olmak üzere istinaf incelemesi yapılıp yapılmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 4 üncü, 6 ncı ve 166 ıncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 169 uncu, 174 üncü, 175 inci, 176 ncı maddeleri. 6100 sayılı Kanun'un 190 ıncı, 353 üncü ve 355 nci maddeleri, 370 inci ve 371 inci maddeleri. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50, 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
Somut uyuşmazlıkta, "kadının davasının kabulüne" dair İlk Derece Mahkemesince verilen kararın davacı-davalı erkek vekili tarafından istinafa konu edildiği halde, istinaf incelemesi yapan Bölge Adliye Mahkemesince, erkeğin bu yöne ilişkin istinaf itirazı incelenmediği gibi karar gerekçesinde tarafların boşanma hükmüne süresinde itiraz etmedikleri, bu nedenle 03.03.2022 tarihinde boşanma hükmünün kesinleştiğinin belirtildiği görülmüştür. 6100 sayılı Kanun'un 355 inci maddesine göre resen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Ayrıca hükmün sonuç kısmında her bir talep hakkında ayrı ayrı hüküm kurulmalı ve taleplerden her biri hakkında verilen hükümle taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların sıra numarası altında açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir. O halde, Bölge Adliye Mahkemesince yapılacak olan iş tüm istinaf istemleri yönünden inceleme yapılarak bir karar vermekten ibarettir. Bu husus gözetilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,11.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.