"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/996 E., 2023/571 K.
KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen tapu iptal ve tescil, aile konutu şerhi konulması davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece, ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi kararının ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne, davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davalı ... adına tesciline, aile konutu şerhi konulması talebinin usulden reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalılar tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalılardan ...'ın ortak ikametgahı olan ve aile konutu niteliğindeki dava konusu... adresindeki taşınmaz üzerindeki tescilinin 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 194 üncü maddesi gereğince iptali ile davalı eski malik adına tescili ile aile konutu tesisine karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili ... ve davacı eş ...'ın evlilik birliği içinde dava konusu taşınmazı edindiğini, taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulduğunu, daha sonra aile konutu şerhi taşınmazın satılması amacıyla terkin edildiğini ve bedeline karşılık yine evlilik birliği içinde edinilmiş olan otomobilin davacı eş için tescil edildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
2.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ... ve diğer davalı ...'ın evlilik birliği içerisinde dava konusu taşınmaza aile konutu şerhi konulduğunu, müvekkili evi satın almak istediği zaman aile konutu şerhinin kaldırıldığını, diğer eşin rızası olmadan kaldırılamayacağını, evin satışında davacının da haberinin olduğunu, bu nedenle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini beyan etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemenin 28.06.2021 tarih ve 2020/1124 Esas, 2021/872 Karar sayılı kararı ile, aile konutu olduğu iddia edilen taşınmazın tapu kaydına, davacının talebi ile aile konutu şerhi konulduğu ancak davacının bu iradesini, 20.08.2020 tarihli talebi ile değiştirdiği, aile konutu niteliğindeki taşınmazın üzerinde tasarruf yapılmasına aile konutu şerhinin kaldırılması talebi ile rıza gösterdiği, buna göre yasada aile konutunun devri için vurgulanan eşin rızasının, bu tarihte sağlanmış olduğu, davacı eşin, tapu müdürlüğüne başvurarak aile konutu şerhini rızası ile kaldırmasından sonra, taşınmazın devredilmesi üzerine, yeniden bu taşınmazın aile konutu vasfında olduğundan bahisle, devrinin iptal edilmesini talep etmesinin, 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesinin açıkladığı hususa uygun olmadığı gibi, dürüstlük kuralı ile de izah edilemeyeceği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı vekili istinaf yoluna başvurmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 12.05.2022 tarih ve 2021/1278 Esas, 2022/774 Karar sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V.BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ SÜREÇ
A.Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz yoluna başvurulmuştur.
2.Dairenin, 08.11.2022 tarih, 2022/6055 Esas, 2022/8870 Karar sayılı ilamı ile; davalı eşin, dava konusu aile konutu olan taşınmazı diğer davalı ...'a devir ederek tescil ettirdiği, yapılan yargılama ve toplanan delillerle bu işlem sırasında davacı eşin açık rızasının alındığının ispatlanamadığı, gerçekleşen bu durum karşısında davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde ret hükmü kurulmasının usul ve kanuna aykırı olduğu gerekçesi ile Bölge Adliye Mahkemesinin esastan ret kararının kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
B.İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Son Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davada eşin açık rızası olduğu ispatlanamadığından, tapu kaydının davalı ... ...'dan iptali ile davalı ... üzerine kayıt ve tesciline karar verildiği gerekçesi ile davanın kabulüne, davalı ... ... adına olan tapu kaydının iptali ile davalı ... adına tesciline, aile konutu tescil talebinin tapuya müracaat dava şartı olduğundan usulden reddine, davacı tarafından yapılan yargılama giderleri ile dava değeri üzerinden hesaplanan nispi vekâlet ücretinin davalılardan tahsiline, bakiye harcın davalılardan tahsili ile Hazineye irat kaydına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... ... vekili ile davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... ... vekili ile davalı ... vekili temyiz dilekçelerinde özetle; davanın kabulü koşullarının oluşmadığı, davanın haksız olduğu belirtilerek kabul edilen tapu iptal ve tescil talebi, yargılama giderleri ve vekâlet ücreti yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmişlerdir.
C. Gerekçe:
1.Uyuşmazlık ve hukuki nitelendirme
Uyuşmazlık, aile konutu niteliğinden kaynaklanan tapu iptal tescil davasında uyulan bozma ilamı doğrultusunda hüküm kurulup kurulmadığı, yargılama giderleri ve vekâlet ücreti noktasında toplanmaktadır.
2.İlgili hukuk
6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 176 ncı ve 177 nci maddesi, 323 üncü, 326 ncı, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci ve 371 inci maddeleri, 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesi
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olduğu anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalıların yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
30.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.