"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1100 E., 2023/1319 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kütahya 2. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/295 E., 2023/123 K.
Taraflar arasındaki çocukla kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir. Kararın davacı anne vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, davacı tanığı dinlenmeden eksik inceleme ile karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle, başvurunun kabulü ile kararın kaldırılarak eksiklikler giderildikten sonra karar verilmek üzere dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulü ile baba ile ortak çocuk arasında boşanma ilâmı ile kurulan kişisel ilişkinin kaldırılarak kararda belirtilen zamanlarda kişisel ilişki kurulmasına karar verilmiştir.
Kararın davalı baba tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile kararın kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle boşanma ilâmı baba ile çocuk arasında kurulan kişisel ilişkinin değiştirilerek baba ile çocuk arasında kararda belirtilen zamanlarda kişisel ilişki kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı baba vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı anne vekili dava dilekçesinde; tarafların boşandıklarını, ortak çocuk ...'in velâyetinin anneye verilerek baba ile çocuk arasında kişisel ilişki kurulduğunu, çocukta okul öncesi dönemde sadece geç yürüme ve geç konuşma dışında bir sorun bulunmazken, okula gitmeye başlaması ile birlikte öğrenme güçlüğünün olduğunun anlaşıldığını, "dikkat eksikliği ve disleksi" tanısı konduğunu, çocuğun durumundan dolayı özel eğitim aldığını, özel eğitiminin aksamamasının önemli olduğunu ancak babanın bu durumu önemsemediğini, yazın baba ile yatılı kurulan kişisel ilişkide çocuğun eğitiminin aksadığını, "okusa da olur okumasa da olur, herkes okuyacak diye bir şart mı var" dediğini, babanın evlendiğini ve bir çocuğu daha olduğunu, çocuğun babasının kardeşi ile ilgilenip onun yaptığı yaramazlıklardan dolayı kendisini suçlayıp tokat attığını söylediğini ve çocuğun psikolojisi bozulduğunda da öğrenmesinin iyice yavaşladığını iddia ederek; baba ile çocuk arasındaki kişisel ilişkinin yeniden düzenlenerek çocuğun ilköğretimi bitene kadar yatılı olmayacak şekilde kişisel ilişki kurulmasını talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı baba vekili cevap dilekçesinde; baba hakkındaki iddiaların doğru olmadığını, tarafların anlaşmalı boşanma kararındaki iradelerinden dönmelerini gerektirecek bir durumun kanıtlanmadığını, babanın da çocuğun eğitimine önem verdiğini, annenin babanın yeniden evlenip bir düzen kurmasını kabullenemediğini ve bu konuda çocuğu babanın yeni eşine karşı olumsuz yönlendirdiğini iddia ederek; davanın reddine hükmedilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 20.04.2021 tarih ve 2020/750 Esas, 2021/421 Karar sayılı kararı ile, çocuğun babası ile olan kişisel ilişkinin sınırlandırılmasını gerektirecek bir durumun ispatlanmadığı gerekçesi ile, davanın reddine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı anne vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
2. Bölge Adliye Mahkemesinin 11.03.2022 tarih ve 2021/1222 Esas, 2022/561 Karar sayılı kararı ile, davacı tanığı Mualla dinlenmeden eksik inceleme ile karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle, başvurunun kabulü ile kararın kaldırılarak eksiklikler giderildikten sonra karar verilmek üzere dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; tarafların boşandıkları ve boşanma ilâmı ile baba ile ortak çocuk ... arasında çocuk üç yaşına gelene kadar pazar günleri ve dini bayramların ikinci günleri saat 10.00 ile 18.00 arasında ve üç yaşından sonra her ayın birinci ve üçüncü cumartesi günü saat 10.00 ile pazar günü saat 18.00 arasında, babalar gününde ve dini bayramların ikinci gününde saat 10.00 ile 18.00 arasında, her yıl şubat ayının birinci günü saat 10.00 ile yedinci günü saat 18.00 arasında ve her yıl temmuz ayının birinci günü saat 10.00 ile otuz birinci günü 18.00 arasında kişisel ilişki kurulmasına karar verildiği ve son alınan uzman raporunda çocuk ile baba arasındaki kişisel ilişkinin yatılı olmayacak şekilde kurulmasının çocuğun üstün yararına olacağının belirtildiği gerekçesi ile; davanın kabulü ile boşanma ilâmındaki kişisel ilişki hükmünün kaldırılarak baba ile ortak çocuk ... arasında her hafta pazar günü sabah saat 8.00'den aynı gün akşam saat 18.00'e kadar ve dini bayramların ikinci günü sabah saat 8.00'den aynı gün akşam saat 18.00'e kadar kişisel ilişki kurulmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı baba vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı baba vekili istinaf dilekçesinde özetle; uzman raporunun usulüne uygun hazırlanmadığını, iki uzman raporu arasındaki çelişki giderilmeden karar verildiğini, annenin çocuğu babaya teslim ederken dersleri için gerekli araç ve gereçleri vermemesi nedeniyle babanın çocuğu okula götüremediğini, çocuğun annesinin yönlendirmesi ile beyanda bulunduğunu ve özel eğitim dersleri hafta içi olmasına rağmen hafta sonu olan yatılı ilişkinin kaldırılmasının doğru olmadığını belirterek; tamamı yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya kapsamındaki deliller, tarafların iddia ve savunmaları, uzman raporları ve özellikle son uzman raporunun daha kapsamlı ve dosya içeriğine uygun olması dikkate alındığında, velâyeti annede bulunan ... ile babası arasında boşanma ilâmı ile kurulan kişisel ilişkideki sömestr ve yaz tatillerinde kurulan uzun süreli yatılı ilişkinin kaldırılması çocuğun özel durumu dikkate alındığında yerinde ise de, dini bayramların ikinci günü kurulan yatısız kişisel ilişkinin babalık duygusunu tatmin etmediği ve çocuğun üstün yararına uygun olmadığı, her hafta pazar günleri kurulan kişisel ilişkinin de çocuğun gelişimi ve velâyet sahibi olan anne açısından uygun olmadığı, her yıl babalar günü saat 10.00 dan, saat 18.00'e kadar, iki hafta da bir cumartesi ve pazar günleri, dini bayramların ikinci ve üçüncü günü yatılı olacak şekilde kişisel ilişki kurulmasının babalık duygularını tatmini ve çocuğun gelişimi açısından üstün yararına olacağı gerekçesi ile; istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulü ile boşanma ilâmındaki kişisel ilişkinin değiştirilerek baba ile tarafların ortak çocuğu ... arasında, her ayın birinci ve üçüncü haftasonu cumartesi günü saat 10.00'dan pazar günü saat 18.00'e kadar, her yıl babalar günü saat 10.00'dan saat 18.00'e kadar ve dini bayramların ikinci günü saat 10.00'dan üçüncü günü saat 18.00'a kadar yatılı olacak şekilde kişisel ilişki kurulmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı baba vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı baba vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki kanun yolu itirazlarını tekrar ederek, sömestr ve yaz tatilinde çocuğun özel eğitim kurumundaki eğitim günleri dikkate alınarak cuma günleri okul çıkışından salı gününe kadar kişisel ilişkiye hükmedilmemesinin doğru olmadığını ve kararın bu nedenle usul ve kanuna aykırı bulunduğunu beyanla; kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tarafların ortak çocuğu ... ile davalı baba arasında kurulan kişisel ilişkinin çocuğun üstün yararına uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 4 üncü, 323 üncü ve 324 üncü maddeleri. Birleşmiş Milletler Çocuk hakları Sözleşmesi'nin 3 üncü, 9 uncu ve 12 nci maddeleri. Çocuk Haklarının Kullanılmasına Dair Avrupa Sözleşmesi'nin 3 üncü ve 6 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı baba vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,12.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.