"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/742 E., 2023/1274 K.
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Nizip Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/67 E., 2023/60 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın reddine birleşen davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine karar verilmiştir. Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf taleplerinin kabulü ile İlk Derece Mahkemesince verilen kararın kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm tesisine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı-davalı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; kadının erkeği küçümsediğini, evden kovduğunu iddia ederek davanın kabulüne evlilik birliğinini temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı kadın vekili asıl dava cevap ve birleşen dava dilekçesinde özetle; erkeğin sebepsiz borçlar yaptığını,kadına hakaret ve tehdit ettiğini, sadakat yükümlülüğüne aykırı davrandığını, mahrem konularını 3. Kişilere anlattığını iddia ederek asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulüne, evlilik birliğinini temelinden sarsılması ve terk nedeniyle tarafların boşanmalarına, ortak çocuğun velâyetinin kadına verilmesine, çocuk ve kadın yararına ayrı ayrı aylık 1.000,00 TL tedbir, iştirak ve yoksulluk nafakasına, kadın yararına 70.000,00 TL maddî ve 50.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 09.09.2020 tarih ve 2020/182 E 2020/6 K sayılı kararı ile; erkeğin sürekli borçlandığı, evin ve çocukların ihtiyaçlarını karşılamadığının anlaşılmasına göre asıl davanın reddine birleşen davanın kabulüne, evlilik birliğinini temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, kadının terk nedeniyle açtığı davanın reddine, ortak çocuğun velâyetinin anneye verilmesine, çocuk ile baba arasında kişisel ilişki tesisine, çocuk yararına aylık 150,00 TL tedbir ve 250,00 TL iştirak nafakasına, kadın yararına aylık 150,00 TL tedbir ve 300,00 TL yoksulluk nafakasına, kadın yararına 15.000,00 TL maddî tazminata, kadının manevî tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
2. Bölge Adliye Mahkemesinin 13.12.2021 tarih ve 2021/1302 E 2021/2924 K sayılı kararı ile; birleşen davada ön inceleme duruşmasının yapılmamış olmadığı ve yüklenilen kusurların belirtildiği ancak belirtilen kusurlar uyarınca kusur tespitinin yapılmadığı gerekçesi ile tarafların istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının tamamının kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; erkeğin sürekli borçlandığı, evin ve çocukların ihtiyaçlarını karşılamadığı, bu haliyle erkeğin tam kusurlu olduğunun anlaşılmasına göre asıl davanın reddine birleşen davanın kabulüne, evlilik birliğinini temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, ortak çocuğun velâyetinin anneye verilmesine, çocuk ile baba arasında kişisel ilişki tesisine, çocuk yararına aylık 500,00 TL tedbir ve 600,00 TL iştirak nafakasına, kadın yararına aylık 350,00 TL tedbir ve 450,00 TL yoksulluk nafakasına, kadın yararına 55.000,00 TL maddî tazminata, kadının manevî tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı-davalı erkek vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; asıl davanın reddi, birleşen davanın kabulü, kusur değerlendirmesi, kadın yararına hükmedilen maddî tazminat yönünden istinaf dilekçesi sunmuştur.
2.Davalı-davacı kadın vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; manevî tazminat talebinin reddi, yoksulluk nafakası ile iştirak nafakası ve maddî tazminat miktarları yönünden istinaf dilekçesi sunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri ile re'sen bakılacak kamu düzenini ilgilendiren hususlara göre asıl davanın reddine birleşen davanın kabulüne, kadının kişilik hakları ihlal edilmediğinden manevî tazminat talebinin reddi ile kadının mevcut ve beklenen menfaatleri zedelendiğinden maddî tazminata karar verilmesinin usul ve yasaya uygun olduğu, iştirak nafakası miktarının az olduğu, kadının yoksulluğa düşmeyeceği gerekçesi ile erkeğin yoksulluk nafakası dışına kalan istinaf taleplerinin esastan reddine, kadının iştirak nafakası dışındaki taleplerinin esastan reddine, erkeğin yoksulluk nafakasına, kadının iştirak nafakasına yönelik başvurularının kabulü ile hükmün yoksulluk nafakasına ve iştirak nafakasına yönelik kısmının kaldırılmasına, çocuk yararına aylık 1.000,00 TL iştirak nafakasına, kadının yoksulluk nafakası talebinin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı-davalı erkek vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle; asıl davanın reddi, birleşen davanın kabulü, kusur değerlendirmesi, kadın yararına hükmedilen maddî tazminat yönünden temyiz dilekçesi sunmuştur.
2.Davalı-davacı kadın vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle; yoksulluk nafakası ile manevî tazminat taleplerinin reddi, iştirak nafakası ve maddî tazminat miktarları yönünden temyiz dilekçesi sunmuştur.
3.Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihinden sonra davacı-davalı erkek 18.01.2024 tarihinde vefat etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, boşanmanın erkeğin vefatından önce kesinleşip kesinleşmediği, kesinleşmedi ise evliliğin ölüm ile son bulup bulmadığı, davanın konusuz kalıp kalmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanun'un (4721 sayılı Kanun) 6 ncı, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 181 inci maddesi. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 331 inci maddesinin birinci fıkrası, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddesi.
3. Değerlendirme
Somut uyuşmazlıkta nüfus kaydına göre, davacı erkeğin boşanma kararı verilmesinden sonra, hüküm henüz kesinleşmeden 18.01.2024 tarihinde öldüğü anlaşılmaktadır. Bu halde taraflar arasındaki evlilik ölümle sona ermiş, boşanma davası konusuz kalmıştır. Açıklanan husus gözetilerek bir karar verilmek üzere hükmün bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre tarafların diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Peşin alınan harcın istek halinde yatırana iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
19.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.