"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/873 E., 2023/1110 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 22. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2018/191 E., 2021/179 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine karar verilmiştir.
Kararın davalı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava ve cevaba cevap dilekçelerinde özetle; erkeğin kadını ve ailesini aşağıladığını, hakaret ettiğini, erkeğin kadına fiziksel ve ekonomik şiddet uyguladığını, erkeğin sorumluluklarını yerine getirmediğini, kadının bilgisi olmadan erkeğin yurtdışında yaşamak için Green Kart başvurusu yaptığını, kadını evden kovduğunu, ev işlerinde yardımcı olmadığını, aile konutunu kadından habersiz babasına devrettiğini iddia ederek davanın kabulüne, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin anneye verilmesine, ortak konutun kadına tahsisini, ortak çocuklar yararına ayrı ayrı aylık 2.500,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, kadın yararına 250.000,00 TL maddî ve 250.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkek vekili cevap dilekçesinde özetle; kadının ailesiyle sürekli görüştüğünü, evin ihtiyaçlarını erkeğin karşıladığını, kadının evi terk ettiğini, erkeğin boşanmak istemediğini belirterek davanın reddine, aksi takdirde çocukların velâyetinin erkeğe verilmesini, ortak çocuklar yararına ayrı ayrı aylık 2.500,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, erkek yararına 250.000,00 TL maddî ve 250.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; erkeğin kadına "aptal, salak, gerizekalı" şeklinde sözler söyleyerek hakaret ettiği, kadını evden kovduğu, kadına sormadan Amerika'da yaşamak ve çalışmak için Green Karta başvurduğu, kadın gitmek istemediği halde hemen hemen her hafta sonu kadının ailesinin yanına gönderdiği, doğum masraflarını ödemek istemediği, kadını evden kovduktan sonra aile konutu olan taşınmazı kadının bilgisi ve rızası dışında babasına devrettiği, ortak konutu boşalttığı ve kilidini değiştirdiği, kadının anne ve babasına " cahil, yobaz" şeklinde sözler söyleyerek hakaret ettiği; kadının da erkeğe yönelik "insan gibi konuşuyoruz havlıyorsun","az öte de havla" şeklinde mesajlar göndererek hakaret ettiği bu haliyle erkeğin ağır kusurlu olduğunun anlaşılmasına göre davanın kabulüne, tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, çocukların velâyetinin anneye verilmesine baba ile aralarında yatısız olacak şekilde kişisel ilişki düzenlenmesine, kadının mevcut ve beklenen menfaatleri zedelendiğinden ve kişilik hakları ihlal edildiğinden kadın yararına 40.000,00 TL maddî ve 30.000,00 TL manevî tazminata, kadın boşanmakla yoksulluğa düşeceğinden çocuk Yahya yararına aylık 1.200,00 TL ve çocuk ... yararına aylık 800,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı erkek vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; boşanma, kusur değerlendirmesi, kadın yararına takdir edilen tazminatlar ve nafakalar ile kişisel ilişki yönünden istinaf dilekçesi sunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesi'nin verdiği kararın usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesi ile davalı erkek vekilinin istinaf itirazının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı kadın vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle; boşanma, kusur değerlendirmesi, kadın yararına takdir edilen tazminatlar ve nafakalar ile kişisel ilişki yönünden temyiz dilekçesi sunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, evlilik birliğinin temelinden sarsılması hukuki nedenine dayalı boşanma davasında; ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, geçimsizlik var ise kusurun kimden kaynaklandığı, davanın kabulünün doğru olup olmadığı, kadın yararına maddî ve manevî tazminat ile iştirak nafakasına hükmedilmesi şartlarının mevcut olup olmadığı ve mevcutsa miktarlarının hakkaniyete uygun olup olmadığı, kişisel ilişki düzenlemesi noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 2 inci maddesi, 4 üncü, 6 ıncı maddesi, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 174 üncü maddesi birinci ve ikinci fıkrası, 182 inci maddesi, 323 üncü maddesi, 327 inci maddesi, 328 inci maddesi, 330 uncu maddesi. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi 9 uncu ve 3 üncü maddeleri. Çocuk Haklarının Kullanılmasına dair Avrupa Sözleşmesi 4 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı erkek vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Kişisel ilişki düzenlenirken çocuğun yüksek yararı, yaşı ve anne ve babalık duygusunun tatmini ve infaz edilebilir nitelikte olması hususları birlikte değerlendirilerek çocuğun kişisel gelişimine en uygun düzenleme tercih edilmelidir. Çocuk anne ve babası ile düzenli kişisel ilişki kurma ve bu ilişkiyi sürdürme hakkına sahiptir. Anne ve babası ayrı olan çocuğun ebeveynleriyle düzenli kişisel ilişki kurması ve bu ilişkiyi sürdürmesi çocuk için bir hak olduğu gibi, anne ve baba için de haktır. Kişisel ilişki sadece çocuğun yüksek yararı gerektirdiği takdirde kısıtlanabilir veya kaldırılabilir.
3.Dosya kapsamı ve çocuğun yaşı dikkate alındığında, ortak çocuk ... ile baba arasında kurulan kişisel ilişki babalık duygularını tatmine elverişli olmadığı gibi, çocukların fikri ve sosyal gelişmesi için de yetersizdir. Mahkemece baba ile çocuk arasında yatılı olacak şekilde ve daha uygun süreli kişisel ilişki tesisi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması uygun görülmemiş, kararın bozulmasını gerektirmiştir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesinin kişisel ilişkiye yönelik esastan ret kararının ortadan kaldırılarak, İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1.Davalı erkek vekilinin aşağıdaki paragraf kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2.Bölge Adliye Mahkemesinin ortak çocuk ... ile baba arasındaki kişisel ilişkiye yönelik esastan ret kararının ortadan kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının (3) numaralı bendinin 2. paragrafı kaldırılarak yerine 3. bent 2. Paragraf olarak "velâyeti anneye verilen ortak çocuk ... ile baba arasında her ayın 1. ve 3. hafta sonu Cuma günü saat 20.00'den Cumartesi günü saat 17.00'ye kadar, dini bayramların 2. günü saat 10.00’dan 3. günü saat 17.00’ye kadar, yarı yıl tatilinin 1. günü saat 10.00’dan 7.günü saat 17.00’ye kadar, her yıl Haziran ayının 20. günü saat 10.00’dan 30. günü saat 17.00’ye kadar, Eylül ayının 1. günü saat 10.00’dan 7. günü saat 17.00’ye kadar, babanın doğum gününde ve babalar gününde saat 10.00'dan saat 17.00'ye kadar, çocuğun doğum günlerinde çift rakamlı yıllarda saat 10.00'dan saat 17.00'ye kadar kişisel ilişki tesisine" cümlesinin eklenmesi suretiyle İlk Derece Mahkemesi kararının ... ile baba arasında kişisel ilişkiye yönelik hükmünün DÜZELTİLEREK ONANMASINA, temyize konu Bölge Adliye Mahkemesi kararının diğer yönlerden yukarıda (1) nolu paragrafta belirtildiği sebeple ONANMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde yatırana iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.