"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
SAYISI : 2023/478 E., 2023/609 K.
KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen karşılıklı boşanma davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece davalı-davacı kadın yararına takdir edilen maddî ve manevî tazminat miktarlarının az olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına, sair yönlerden onanmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; kadın yararına 500.000,00 TL maddî, 500.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı her iki taraf vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.... erkek vekili dava dilekçesinde özetle; davalı-davacı kadının müvekkilini sürekli yalnız bıraktığını, ortak evi terk ettiğini, Bodrum'a yazlığa gittiğini, sonrasında arayıp sormadığını, ortak hesaptaki paranın yarısını çektiğini, uzun süre kadınlık görevini yerine getirmediğini, evlilik birliğinin çekilmez hal aldığını iddia ederek tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesi birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, müvekkili yararına 100.000,00 TL maddî, 100.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
2.... erkek vekili cevaba cevap ve birleşen davaya cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesindeki iddialarını tekrarla, karşı tarafın iddialarını kabul etmediklerini, zina olgusunu kabul etmemekle birlikte karşı tarafın zina eylemini yıllar önce öğrendiğini ve affettiğini, 6 aylık hak düşürücü sürenin geçtiğini beyan etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı-davacı kadın vekili asıl davaya cevap ve birleşen dava dilekçesinde özetle; ... erkeğin iddialarının gerçeği yansıtmadığını, davacı-karşı davalı erkeğin müvekkiline karşı ilgisiz ve sorumsuz olduğunu, her gece dışarı çıktığını, müvekkilini aşağıladığını, müvekkilinin trafik kazası geçirdiğini ancak eşine ulaşamadığını, sonrasında eşinin başka bir kadın ile ilişkisi olduğunu öğrendiğini, erkeğin, müvekkiline tehdit ve hakaretlerde bulunduğunu iddia ederek, tarafların 4721 sayılı Kanun'un 161 inci maddesi uyarınca olmazsa 166 ncı maddesi birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, aylık 5.000,00 TL tedbir, yoksulluk nafakası ile 1.000.000,00 TL maddî, 1.000.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
2.Davalı-davacı kadın vekili birleşen davada cevaba cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesindeki beyanlarını tekrarla, ... erkeğin zina eyleminin 2 ay önceki somut delillere dayandığını, ... erkeğin 14.11.2016 tarihinde ortak evde zina yaptığını, müvekkilinin ortak hesaptan hakkı olan kısmı çektiğini beyan etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 25.04.2018 tarihli ve 2016/1011 Esas, 2018/393 Karar sayılı kararı ile davalı- davacı kadının kusurunun ispatlanmadığı, buna karşın ... erkeğin zina eyleminin sabit olduğu gerekçesi ile erkeğin davasının reddine, kadının davasının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun'un 161 inci maddesi uyarınca boşanmalarına, kadın yararına aylık 1.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakası ile 20.000,00 maddî, 25.000,00 manevî tazminata hükmedilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulması üzerine; Bölge Adliye Mahkemesinin 03.02.2021 tarih ve 2018/2499 Esas, 2021/193 Karar sayılı kararı ile, 6100 sayılı Hukuk Muhakameleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 31 inci maddesi uyarınca yasal gereklilik kapsamında hakimin davayı aydınlatma ödevi çerçevesinde kadına nafaka talebini açıklattırıp yoksulluk nafakası talebinin bulunup bulunmadığının açıklığa kavuşturulması, yoksulluk nafakası talebi var ise; kadının babadan elde ettiği gelirin ne olduğunun açıklattırılarak araştırılması, dosya içerisinde bulunan 2 farklı TAKBİS sorgusuna göre, üzerine kayıtlı birden fazla taşınmaz bulunduğunun anlaşılması karşısında; kadın adına kayıtlı taşınmazların tapu kaydının getirtilerek, kadının taşınmazlar üzerindeki mülkiyet durumunun belirlenmesi, taşınmazların bedeli ile kiraya verilmesi durumunda getireceği kira gelirinin gerektiğinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmak suretiyle belirlenerek, taşınmaz bedeli ve kira gelirinin kadını yoksulluğa düşmekten kurtarıp kurtarmayacağı değerlendirilerek, karar verilmek üzere İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, kaldırma sebebine göre erkeğin sair, kadının ise tüm istinaf itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
C.İlk Derece Mahkemesinin İkinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 2021/150 E., 2021/230 K. ve 18.03.2021 tarihli kararı ile erkeğin zina eyleminin sabit olduğu, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkeğin tam kusurlu olduğu gerekçesi ile ... erkeğin davasının reddine, davalı-davacı kadının davasının kısmen kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun'un 161 incı maddesi uyarınca boşanmalarına, davalı-davacı kadın yararına aylık 2.500,00 TL tedbir nafakasına, adına kayıtlı taşınmazlar ve kira gelirleri bulunan ve boşanmakla yoksulluğa düşmeyeceği kanaatine varılan kadının yoksulluk nafakası talebinin reddine, kadın yararına yasal koşulları oluştuğu gerekçesiyle 70.000,00 TL maddî, 60.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı-davacı kadın tazminat miktarları yönünden; ... erkek her iki boşanma davası, kusur belirlemesi, tazminatlar ve tedbir nafakası yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 14.09.2022 tarihli ve 2021/673 Esas, 2022/1268 Karar sayılı kararıyla; Mahkemenin kusur belirlemesinde ve delilleri takdirinde, asıl davanın reddi ile varlığı ispatlanan zina eylemi nedeni ile zina hukuki sebebine dayalı davanın kabulünde, nafaka ve tazminat takdirinde ve miktarlarında bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle her iki tarafın istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı-davacı kadın tazminat miktarları, ... erkek ise kadının davasının kabulü, kendi davasının reddi, kusur belirlemesi, kadın lehine hükmedilen tazminatlar, kendi reddedilen tazminat talepleri ve tedbir nafakası yönlerinden temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairece 23.03.2023 tarih ve 2022/9880 Esas, 2023/1299 Karar sayılı kararıyla, davalı-davacı kadının temyiz itirazlarının kabulü ile maddî ve manevî tazminat miktarının az olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına, ... erkek vekilinin ise temyiz itirazlarının reddi ile temyize konu diğer bölümlerin onanmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; boşanma ve yoksulluk nafakası hakkında verilen hükümler kesinleştiğinden yeniden karar verilmesine yer olmadığına, bozmaya uyularak davalı-davacı kadın yararına 500.000,00 TL maddî, 500.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde her iki taraf vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.... erkek tazminat miktarlarının çok fahiş olduğunu belirterek kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı-davacı kadın tazminat miktarlarının yetersiz olduğunu belirterek kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı-davacı kadın yararına hükmedilen 500.000,00 TL maddî, 500.000,00 TL manevî tazminat miktarının bozma ilamının amacına, hakkaniyete ve dosya kapsamına uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci ve 371 inci maddesi, 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesi, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası., 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun (6098 sayılı Kanun) 50 nci ve 51 inci maddesi.
3.Değerlendirme
1.Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olduğu anlaşılmakla; ... erkeğin tüm, davalı-davacı kadının aşağıdaki paragraf kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Dairemizin 23.03.2023 tarihli ilamı ile kadın yararına hükmolunan maddî ve manevî tazminatın az olduğu gerekçesiyle hüküm bozulmuştur. Bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, davalı-davacı kadın yararına 500.000,00 TL maddî ve 500.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmiştir. Yeniden kurulan maddî tazminata yönelik hüküm bozma ilamında belirtilen ilkelere ve bozmanın amacına uygun olmayıp, davalı davacı kadın yararına hükmedilen maddî tazminat azdır. 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesindeki hakkaniyet ilkesi ile 6098 sayılı Kanun'un 50 ve 51 inci maddesi hükümleri dikkate alınarak 4721 sayılı Kanun'un 174 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca daha uygun miktarda maddî tazminat takdiri gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararının maddî tazminatın miktarı yönünden davalı-davacı kadın yararına BOZULMASINA,
2.Davacı-davacı erkek vekilinin tüm, davalı-davacı kadının vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının bozma kapsamı dışında kalan temyize konu bölümlerinin 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden ...'e yükletilmesine,
Temyiz peşin harcının istek halinde yatıran ...'e geri verilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
28.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.