"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/455 E., 2023/629 K.
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurulması
İLK DERECE MAHKEMESİ : Sakarya 1. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2018/242 E., 2021/235 K.
Taraflar arasındaki tapu iptal ve tescil ile aile konutu şerhi konulması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı ve davalı ... vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince kısmen esastan reddi ve kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesinin ilgili hükümlerinin kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ve davalı ... vekilleri tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile davalı ...'nın evli olduklarını, tarafların Sakarya İli, ... İlçesi, ... Mevki, 118 Pafta, 802 Ada, 1 Parsel, 1/20 arsa yaylı A blok 6 nolu bağımsız bölümde kayıtlı taşınmazda ikamet etmekte olduklarını, boşanma davalarının halen derdest olduğunu, boşanma dosyasında 05.02.2018 tarihinde davaya konu taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulmasına karar verildiğini, bu karardan sonra davalı ...'nın taşınmazı diğer davalı ...'a sattığını, müvekkilinin rızasının alınmadığını, satışın yapıldığını ihtarname ile öğrendiğini belirterek taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davalı ... adına tesciline, taşınmazın tapu kaydı üzerinde aile konutu şerhi konulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin taşınmazı 07.02.2018 tarihinde satın aldığını, satın alırken tapu kaydında aile konutu şerhi bulunmadığını, diğer davalıyı satın alma tarihinden önce tanımadığını, iyi niyetli olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı ... cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazın aile konutu olarak kullanıldığının dosya kapsamına göre sabit olduğu, keşif sonucu alınan raporda taşınmazın dava tarihi itibariyle değerinin 120.036,74TL olduğunun tespit edildiği, davacı ve davalı ... arasında açılan boşanma davasından sonra taşınmazın rayiç değerinin altında diğer davalıya satıldığı, davacının satışa açık rızasının bulunmadığı gerekçesi ile davanın kabulüne, dava konusu taşınmazın davalı ... adına olar tapu kaydının iptali ile davalı ... adına tesciline, taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulmasına, davacı yararına maktu vekâlet ücretine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı ... vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; lehlerine nispi yerine maktu vekâlet ücretine hükmedilmesinin doğru olmadığını belirterek vekâlet ücreti yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının kesin süreden sonra ıslah yaptığını, buna yapılan itirazların dikkate alınmadığını, davacı lehine belirlenen ücretine vekâletin hatalı olduğunu, sözlü yargılama duruşmasına diğer davalının çağrılmadığını, hem aile konutu şerhi hem de tapu iptal ve tescil talebi hakkında karar verilmesinin hatalı olduğunu, aile konutu şerhi talebi hakkında tapu iptal tescil davasının sonucuna göre karar verilmesi gerektiğini, davacının davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığını, müvekkilinin taşınmazı aldığı değer ile bilirkişi tarafından hesaplanan değer arasında çok fazla bir miktar farkı olmadığını, müvekkilinin taşınmazı satın aldığı tarihte aile konutu şerhinin bulunmadığını belirterek davanın kabulü yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda reddine karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile istinaf aşamasında uyap sisteminden bakıldığında mahkeme kararından sonra tarafların 13.10.2021 kesinleşme tarihli kararla boşandıkları anlaşılmakta olup, evlilik boşanma ile sona erdiğine göre, dava konusu taşınmaz aile konutu olma niteliğini kaybetmiş olduğu, davanın konusuz kaldığı ve karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği, davacının dava tarihinde davayı açmakta haklı olduğu, bu sebeple yargılama gideri ve ücreti davalı tarafa yükletilmesi gerektiği, davacı yararına dava tarihindeki değeri üzerinden de nispi vekâletin hükmedilmesi gerektiği gerekçesi ile davalının istinaf talebinin kısmen kabulü ile kararın kaldırılmasına, yerine yeniden hüküm kurulmasına, dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, davacının ücreti vekâlete yönelik istinaf talebinin kabulü ile davacı yararına nispi vekâlet ücretine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; her ne kadar karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş ise de davacı ve davalı ... arasındaki mal rejimi davasının devam ettiğini, davacının iş bu davayı açma sebebinin dava konusu taşınmazın mal rejimi davasına konu edilmesi olduğunu, tarafların boşanmasının bu hususta önem arz etmediğini, taşınmazın davalı ... adına tescili gerektiğini belirterek davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına dair karar yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesine ek olarak Bölge Adliye Mahkemesince ıslah ile artırılan değer üzerinden aleyhe ücreti vekâlete hükmedilmesinin haksız olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmemesi ve aleyhe hükmedilen vekâlet ücreti yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık aile konutu niteliğine haiz olduğu iddia edilen taşınmazın üçüncü kişiye satışı sebebiyle açılan tapu iptal tescil davasında, boşanma kararının kesinleşmesi nedeniyle davanın konusuz kalıp kalmadığı, davalı aleyhine nispi vekâlet ücreti takdirinin yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı, 194 üncü, 323 üncü, 326 ncı, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 6 ncı ve 194 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı ve davalı ... vekillerince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,07.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.