"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/88 E., 2023/251 K.
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm tesisi
İLK DERECE MAHKEMESİ : İzmir 10. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2017/146 E., 2020/376 K.
Taraflar arasındaki tapu iptal ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalıların vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların kabulü ile İlk Derece Mahkemesinin ilgili hükümlerinin kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ve davalı ... vekilleri tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı ile davalı ...'in evli olduklarını, aralarında fiili ayrılık nedeniyle açılmış boşanma davasının derdest olduğunu, boşanma davası ile birlikte davacının ... Mah. 2996 sok. No:7 A/A ... /İZMİR adresindeki taşınmazın davalı eşin babası olan diğer davalı ...'in açtığı tapu iptal ve tescil davasında davalı ... adına tescil edildiğini öğrendiğini, bu taşınmazın aile konutu olduğunu ve üzerinde aile konutu şerhi bulunduğunu, muvazaalı tescilin söz konusu olduğunu, davalıların kötü niyetli olduğunu, davacının halen bu taşınmazda oturduğunu, davacının rızasının alınmadığını belirterek davanın kabulü ile taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davalı ... adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davalı ...'in annesinin diğer davalı ... ile resmi nikahı olmadığını, davalı ...'in Almanya'da yaşadığını, davalı ...'in bir taşınmazının kamulaştırıldığını, kamulaştırma bedeli için dava açıldığını, bu işleri takip etmesi için de davalı ...'e vekâletname verdiğini, kamulaştırma bedelinin alındığını, davalı ...'in ...'in annesine ev davalı ...'in annesinin yaşaması için bir ev almasını söylediğini, davalı ...'in de dava konusu taşınmazı kendi adına aldığını, davalı ...'in bunu duyunca ...'e kızdığını ve tapu iptal tescil davası açtığını, tarafların bu taşınmazı alacak maddî durumlarının olmadığını, bu nedenle davalı ... tarafından açılan tapu iptal ve tescil davasının doğru olduğunu, muvazaa olmadığını, halen bu taşınmazda davacı ve davalı ...'in annesinin birlikte oturduklarını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davalı ...'in nikahsız eşinden olan oğlu olduğunu, annesine taşınmaz alınmasını istediğinde davalı ...'in taşınmazı kendi üzerine aldığını, bunu yıllar sonra fark ettiğini, bu nedenle tapu iptal ve tescil davası açtığını, davalı ...'in da mirastan hak alabilmek için davayı kabul ettiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu edilen taşınmazın aile konutu olduğu, davalı ... tarafından 12.02.2013 tarihinde açılan boşanma davasının reddine karar verildiği, davalı ... tarafından oğlu olan davalı ...'e karşı açılan tapu iptal tescil davası açıldığı ve davanın sonucunda dava konusu taşınmazın davalı ... adına tescil edildiği, bu davada davalının ilk oturumda davayı kabul ettiği sabit olup davalı ...'in boşanma aşamasında ve eşinden ayrıldıktan sonra, eşinden mal kaçırmak amacıyla taşınmazı babasına devrettiği, davalılar arasındaki baba oğul ilişkisi ve davanın ilk celsede davayı kabulü hususu da dikkate alındığında davalılar arasındaki işlemin muvazaalı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, taşınmazın tapu kaydının iptali ile davalı ... adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalıların vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; tarafların maddî durumu iyi olmadığından ev alabilme imkanlarının bulunmadığını, bu hususların değerlendirilmediğini belirterek davanın kabulü yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalı ... tarafından açılan tapu iptal ve tescil davasında muvazaa olmadığını, davacı ve davalı ...'in ev alabilecek durumu olmadığını belirterek davanın kabulü yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Uyap üzerinden alınan nüfus kaydından, tarafların karar tarihinden sonra 24.12.2020 tarihinde kesinleşen kararla boşandıkları, bu nedenle dava konusu taşınmazın aile konutu vasfını yitirdiğini, davanın konusuz kaldığını, dava tarihi itibariyle tarafların haklılık durumları yönünden yapılan incelemede ise; dava konusu taşınmazın tapuda davalı eş ... adına kayıtlı olup aile konutu iken taşınmaz üzerine 20.06.2014 tarihinde aile konutu şerhi konulduğu, evlilik birliği içerisinde davalı eşin babası olan diğer davalı ... tarafından davalı eş adına 04.06.2014 tarihinde İzmir 5. Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan tapu iptal ve tescil davasında davalı eşin davayı kabul etmesi üzerine, 26.09.2014 tarihinde tapu kaydının iptal edilerek davalı baba ... adına tapuya tesciline karar verildiği, kararın temyiz edilmeksizin kesinleşmesinden sonra ilama dayalı olarak 13.08.2015 tarihinde hükmen davalı baba adına tapuya tescil edildiği, davalı eş tarafından fiili ayrılığa dayalı olarak 09.02.2017 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne karar verildiği ve hükmün 24.12.2020 tarihinde kesinleştiği, tarafların fiilen ayrı oldukları dönemde davalı baba tarafından açılan tapu iptal ve tescil davasında, davalı eşin, davacı eşin açık muvafakatini almada davayı kabul ederek taşınmazın tapusunun hükmen davalı baba adına tescil edilmesine sebebiyet verdiği, bu davada davacı eş taraf olmadığından, eldeki dava yönünden kesin hüküm halinin söz konusu olmadığı, taşınmazın aile konutu olduğu konusunda taraflar arasında ihtilaf bulunmadığı, buna göre davacı kadının dava tarihinde dava açmakta haklı olduğu gerekçesiyle davalıların istinaf taleplerinin kısmen kabulü ile kararın kaldırılmasına, yerine yeniden hüküm tesisine, dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, davacı yararına yargılama gideri ve vekâlet ücretine hükmedilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; davanın kabusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına dair kararın yerinde olmadığını, taleplerinin aynı zamanda muvazaa da içerdiğini, davacının davayı açmakta haklı olduğunu ancak boşanma davasının eldeki davadan erken sonuçlanması nedeniyle bu hakkın kaldırılmış olduğunu, taşınmazın aile konutu vasfını yitirmesinin davacıdan kaynaklanmadığını, davalı ... tarafından açılan tapu iptal tescil davasında yargılamanın iadesi yoluna gidildiğini, bunun bekletici mesele yapılması gerektiğini, davanın kabulü gerektiğini belirterek davanın kabulüne karar verilmemesi yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; davanın konusuz kalmasına bir diyeceklerinin olmadığını ancak davacının davayı açmaktaki haklılık durumuna itiraz ettiklerini belirterek yargılama gideri ve vekâlet ücreti yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tapu iptal ve tescil davası olup, davacının davayı açmakta haklı olup olmadığı, davanın konusuz kalmasına dair kararın yerinde olup olmadığı, yargılama gideri ve vekâlet ücreti noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’un 194 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince ve davalı ... vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,21.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.