"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1507 E., 2024/26 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Elazığ 3. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2019/179 E., 2022/431 K.
Taraflar arasındaki boşanma ve ziynet alacağı davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'ilerine, ziynet alacağına karar verilmiştir.
Kararın davacı kadın vekilince istinaf edilmesi üzerine, İlk Derece Mahkemesince ek karar ile; kadının kesin süre içerisinde istinaf harçlarını ve masrafını yatırmaması nedeniyle istinaf dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
Kararın davalı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince ziynet alacağına yönelik karara ilişkin istinaf itirazının tefrikine, boşanma ve fer'ileri yönünden yapılan inceleme neticesinde istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) öngördüğü yargılama sistemine göre ilk derece mahkemesinin kesin olmayan kararına karşı önce istinaf yoluna başvurulabilmektedir. İstinaf başvurusu üzerine bölge adliye mahkemesince, başvuran tarafın istinaf başvurusunun usulden ya da esastan reddine karar verilebilir veya ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurulabilir. Bu durumda bölge adliye mahkemesi kararına karşı, istinaf başvurusu reddedilen tarafın ya da istinaf incelemesi sonucunda ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeni hüküm kurulması hâlinde aleyhine karar verilen tarafın temyiz hakkı bulunmaktadır. Başka bir deyişle istinaf başvurusunun reddi hâlinde bölge adliye mahkemesi kararına karşı temyiz hakkı sadece istinaf başvurusu reddedilen tarafa ait olup bu hâlde ilk derece mahkemesi kararını istinaf etmeyen tarafın temyiz hakkı bulunmadığı gibi ilk derece mahkemesi kararını sınırlı olarak istinafa getiren tarafın açıkça istinaf etmediği konularda da temyiz hakkı bulunmamaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm davacı kadın vekili tarafından istinaf edilmediğinden davalı kadının temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekir.
Davalı erkek vekilinin temyiz itirazları yönünden gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Davacı kadın vekili dava ve cevaba cevap dilekçelerinde özetle; erkeğin ailesinin evliliğe müdahil olduğunu, kadının her gün erkeğin ailesine gitmek zorunda bırakıldığını, kadını küçümsediğini, kadının ailesinin ortakkonuta gelmesinin sorun olduğunu, erkeğin kadına hakaret ettiğini, kadının kuzeninin düğününde takı yüzünden taraflar arasında tartışma yaşandığını iddia ederek davanın kabulüne, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına kadın yararına 50.000,00 TL maddî ve 50.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
2. Davacı kadın vekili birleşen dava dilekçesinde özetle; kadının erkek yüzünden işyerinden ayrılmak zorunda kaldığından kadın yararına aylık 2.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkek cevap ve ikinci cevap ile birleşen dava cevap dilekçelerinde özetle; kadının iddialarının doğru olmadığını, kadının hastalık derecesinde alıngan olduğunu, sebepsiz yere evi terk ettiğini, yeni bir dava ile tedbir ve yoksulluk nafakasının istenemeyeceğini belirterek asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kadının ailesinin ortakkonuta çok sık gidemediği, erkeğin kadının ailesinin gelmelerini sorun ettiği, kadının çok sık erkeğin ailesinin evine gittiği, tarafların huzursuz ve mutsuzluklarının aşikar olduğu son olayda erkeğin önceden kararlaştırıldığı halde kadının kuzeninin düğününde çeyrek altın yerine para taktığı, kadının bu olayla rencide olduğunun anlaşılmasına göre erkeğin tam kusurlu olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne, tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, birleşen davanın kabulüne, kadın yararına aylık 750,00 TL yoksulluk nafakasına, boşanma nedeniyle mevcut ve beklenen menfaatleri zedelendiğinden ve kişilik hakları ihlal edildiğinden kadın yararına 30.000,00 TL maddî ve 30.000,00 TL manevî tazminata, ziynet alacağı talebinin kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı kadın vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; maddî ve manevî tazminat ile yoksulluk nafakası miktarları yönünden istinaf dilekçesi sunmuştur.
2.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen ek kararı ile; kadın istinaf harçları ve masraflarını kesin sürede yatırmadığından istinaf dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
3.Davalı erkek vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi, davanın kabulü, tazminatlar ve nafakalar ile ziynet alacağı yönünden istinaf dilekçesi sunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesinin delil değerlendirmesi, kusur tespiti ve davanın kabulü kararı ve gerekçesinin doğru olduğu, kanunun olaya uygulanmasında hata edilmediği, maddî ve manevî tazminata ile yoksulluk nafakasına hükmedilmesi ve miktarlarının hakkaniyete uygun olduğu, İlk Derece Mahkemesi kararında usule ve esasa ilişkin herhangi bir aykırılığın bulunmadığı, gerekçesi ile davalı erkeğin ziynet alacağı davasına yönelik istinaf itirazının tefrikine, davalı erkeğin boşanma ve fer'ilerine yönelik istinaf itirazlarının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı kadın vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; maddî ve manevî tazminat ile yoksulluk nafakası miktarları yönünden istinaf dilekçesi sunmuştur.
2.Davalı erkek vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi, davanın kabulü, tazminatlar ve nafakalar yönünden istinaf dilekçesi sunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tarafların açtığı evlilik birliğinin temelinden sarsılması hukuki nedenine dayalı boşanma davasında; ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, geçimsizlik var ise kusurun kimden kaynaklandığı, davanın kabulünün doğru olup olmadığı, kadın yararına hükmedilen maddî ve manevî tazminatlar ile yoksulluk nafakasına hükmedilmesi şartlarının mevcut olup olmadığı, mevcutsa miktarlarının hakkaniyete uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 2 inci, 4 üncü, 6 ıncı maddesi, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 175 inci maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 50 inci ve 51 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı-davacı erkek vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1.Davacı-davalı kadın vekilinin temyiz dilekçesinin REDDİNE,
2.Davalı-davacı erkek vekilinin temyiz itirazlarının incelemesine gelince;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden ...'a yükletilmesine,
Peşin alınan harcın istek halinde yatıran ...'ya iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,27.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
1