Logo

3. Hukuk Dairesi2021/5260 E. 2021/9908 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Tam üçüncü kişi yararına akdedilen sözleşme hükmü gereğince davacının edimin ifasını doğrudan talep etme hakkının olup olmadığı ve davanın taraf sıfatının bulunup bulunmadığına ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Üçüncü kişi yararına sözleşmede, üçüncü kişinin veya haleflerinin edimin ifasını isteyebileceği ve davada bahsi geçen sözleşme hükmünün tam üçüncü kişi yararına sözleşme niteliğinde olduğu, davacının da edimin ifasını talep etme hakkı bulunduğu gözetilerek yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : NAZİLLİ 1. SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen itirazın iptali davasının reddine dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; davalı borçlu ile İsabeyli Belediyesi arasında düzenlenen 02.05.2011 tarihli sözleşmenin 19. maddesiyle, alıcı/kiracının ... Spor Klubü Derneği'ne her kira yılında 10 taksitte ve aylık eşit miktarlar halinde sözleşme tarihinden başlamak üzere 100.000TL sponsorluk bedeli ödeyeceğinin ve bu sponsorluk bedelinin takip eden her kira döneminde son 12 ayın TEFE ve TÜFE ortalaması oranında arttırılacağının kararlaştırıldığını, bu madde gereğince davalının ödemesi gereken sponsorluk bedelini ödemediğini, bunun üzerine davalı şirket aleyhine icra takibi başlatıldığını ancak, itiraz üzerine takibin durduğunu, İsabeyli Belediye Başkanlığı ile davalı şirket müdürü Süleyman Tuğrul arasında imzalanan kira sözleşmesi gereğince ... Spor Klubü Derneği lehine alacak doğduğunu,ona özgü bir hak tanındığını, bu itibarla akdedilen sözleşmenin tam üçüncü kişi yararına sözleşme niteliğinde olduğunu ileri sürerek; davalının icra dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin devamına, davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.

Davalı; davaya konu sözleşmenin taraflarının ortak iradesinin doğal kaynak suyu satışı olduğunu, iradenin hiçbir zaman davacı derneğe maddi kaynak sağlamak olmadığını, bu nedenle yapılmış olan sözleşmenin eksik üçüncü kişi yararına sözleşme olduğunu savunarak, davanın reddini dilemiştir.

İlk derece mahkemesince, davanın reddine karar verilmiş, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuş, bölge adliye mahkemesi tarafından başvurunun esastan reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir.

TBK'nın 129. maddesinde; ''Kendi adına sözleşme yapan kişi, sözleşmeye üçüncü kişi yararına bir edim yükümlülüğü koydurmuşsa, edimin üçüncü kişiye ifa edilmesini isteyebilir. Üçüncü kişi veya üçüncü kişiye halef olanlar da, tarafların amacına veya örf ve âdete uygun düştüğü takdirde edimin ifasını isteyebilirler. Bu durumda, üçüncü kişi veya ona halef olanlar bu hakkı kullanmak istediklerini borçluya bildirdikten sonra, alacaklı borçluyu ibra edemeyeceği gibi, borcun nitelik ve kapsamını da değiştiremez.'' düzenlemesi mevcuttur.

Davaya dayanak dava dışı İsabeyli Belediyesi ile davalı arasında 02.05.2011 tarihinde düzenlenen 10 yıl süreli, yıllık 123.000TL bedelli '' İsabeyli Belediyesi ... Doğal Kaynak Suyu Satış Sözleşmesi'' başlıklı kira sözleşmesinin varlığı hususunda bir ihtilaf bulunmamaktadır. Sözleşmenin 19. maddesinde; ''Alıcı/Kiracı ... Kulübü Derneğine her kira yılında 10 taksitte ve aylık eşit taksitler halinde sözleşme tarihinden başlamak üzere 100.000TL sponsorluk bedeli ödeyecektir. Bu sponsorluk bedeli, takip eden her kira döneminde son 12 ayın TEFE ve ÜFE ortalaması oranında arttırılır.'' düzenlemesi mevcut olup, bu maddenin TBK'nın 129. maddesinde hüküm altına alınan üçüncü kişi yararına sözleşme niteliğinde olduğu hususu tartışmasızdır. Sözleşmenin ilgili maddesinde bahsi geçen sponsorluk ödemesinin ... Klübü'ne yapılacağı yönündeki belirleme nazara alındığında, somut olayda tam üçüncü kişi lehine sözleşme şartlarının oluştuğu anlaşılmaktadır.

Öte yandan; dava dışı İsabeyli Belediye Başkanlığı 6360 sayılı Kanun kapsamında 31.03.2014 tarihi itibariyle Nazilli Belediye Başkanlığına devredilmiş olup, Nazilli Belediye Encümeninin 22.02.2018 tarih ve 400 sayılı kararı ile davaya konu akdedilen sözleşmenin 19. maddesi gereğince ödenen sponsorluk bedelinin ... Spor Kulübü Derneği yerine Nazilli Belediye Spor Kulübü'ne verilmesine karar verildiği, bu kararın iptaline yönelik olarak davacı tarafından Aydın 1. İdare Mahkemesinde açılan davada 01.11.2018 tarihli ve 2018/428 E.-2018/1209 K. sayılı kararla; Nazilli Belediyesinin yapılan sözleşmenin tarafı haline geldiği, bu haliyle sözleşmeye üçüncü taraf lehine konulan bir hükmü değiştirebilme yetkisinin de bulunduğunun kabulü gerektiği, bu nedenle alınan söz konusu Encümen kararında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.

Bu itibarla, ilk derece mahkemesinin davacının Nazilli Belediye Belediye Encümeninin ilgili 400 sayılı kararının alındığı 22.02.2018 tarihe kadar oluşan alacağın tahsilini istemekle haklı olduğu nazara alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, davacının bizzat edimin ifasını talep etme hakkı bulunmadığı gerekçesiyle davanın taraf sıfatı yokluğundan usulden reddine karar verilmesi, doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.

İlk derece mahkemesi kararının, yukarıda açıklanan nedenlerle bozulmasına karar verilmiş olduğundan, HMK'nın 373/3 üncü maddesi uyarınca, bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin bölge adliye mahkemesi kararının da kaldırılmasına karar verilmiştir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK'nın 373/1. maddesi uyarınca temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, aynı Kanun'un 371. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 12/10/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.