Logo

3. Hukuk Dairesi2021/7332 E. 2021/13764 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Üniversite tarafından kiralanan taşınmazın elektrik ve suyunun kesilmesi nedeniyle kiracı tarafından açılan tazminat davasında üniversitenin yargı harçlarından muaf olup olmadığına ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Üniversitelerin 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 56. maddesi ve 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesi uyarınca yargı harçlarından muaf olduğu gözetilerek, mahkemenin davalı üniversiteden harç tahsiline karar vermesi usul ve yasaya aykırı bulunmuş ve hüküm bu hususta düzeltilerek onanmıştır.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; davalı ile imzaladığı 09.01.2001 başlangıç tarihli ve üç yıl süreli kira sözleşmesi ile ... Üniversitesi ... Kampüsünde bulunan sözleşme konusu kantin, kafeterya ve bilardo salonunu kiraladığını, davalı üniversitenin, tahliyeye zorlamak için taşınmazlara ait elektrik ve suyu kestirdiğini, 22.10.2013 tarihinde davalı kiraya veren Üniversiteye elektrik ve su kesintisinin sonlandırılması için yapılan ihtara rağmen işletmenin elektrik ve suyunun bağlanmadığını, kesintiye gerekçe gösterilen altyapı faaliyetlerinin neler olduğunun, hangi dönemleri kapsadığının ve kesintilerin zaruri olup olmadığının bilirkişi marifeti ile incelenmesi gerektiğini ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, yoksun kalınan kârdan oluşan zararından şimdilik 10.000 TL maddi tazminatın yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, 06.02.2019 tarihinde bu talebini artırarak 76.040,96 TL olarak ıslah etmiştir.

Davalı; üniversite içinde yapılan altyapı çalışmaları nedeniyle dava konusu kiralananın bulunduğu mahalde elektrik ve su kesintisi yapıldığını savunarak, davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece; davanın reddine dair verilen karar, davacının temyizi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 6. Hukuk Dairesinin 20.12.2016 tarihli ve 2015/11292 E.- 2016/7695 K. sayılı kararıyla; kiralananın kullanıma elverişsiz hale gelmesi veya kullanımının önemli ölçüde azalması davacının kasıtlı bir eylemiyle meydana gelmiş olmasa dahi, davalı kiralayanın TBK'nın 301. maddesi gereğince kiralananın kullanıma elverişli halde bulundurulması yükümlüğünden kurtulamayacağı, bu nedenle mahkemece kiralananın hangi tarihler arasında elektrik ve suyunun kesildiği belirlenerek, davacının ticari defterlerinin

incelenmesi, davacının ticari defterlerine göre kiralananın elektrik ve suyunun kapalı kaldığı dönemde ciro kaybının olup olmadığı üzerinde durulması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken hukuki olmayan gerekçeyle davanın reddine karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle bozulmuştur.

Bozma üzerine yeniden yapılan yargılama sonucunda mahkemece; davanın kabulüyle toplam 76.040,96 TL alacağın dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline dair verilen karar, davalı vekilinin temyizi üzerine, Dairece verilen 24.12.2019 tarihli ve 2019/5299 E.- 2019/10527 K. sayılı kararla; davanın, kısmi dava olarak kabulü gerektiği, bozmadan sonra ıslah yapılamayacağı hususu gözetilerek hüküm verilmesi gerekirken bu husus nazara alınmakızın yazılı şekilde hüküm tesisinin doğru görülmediği gerekçesiyle bozulmuştur.

Bozmaya uyularak yapılan son yargılamada; ilk taleple bağlı kalınarak davanın kabulüne, 10.000 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

1- Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle temyiz edenin sıfatına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin dışındaki sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2- Davalı vekilinin harca ilişkin temyiz itirazlarına gelince; harç kamu düzenine ilişkin olup yargı mercilerince res'en dikkate alınır ve yargı harcından muafiyet 492 sayılı Harçlar Kanunu ile kurum veya kuruluşlarla ilgili yasal mevzuata göre belirlenir. 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanunu 56. madde (b) bendi hükmüne göre; üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitüleri, genel bütçeye dahil kamu kurum ve kuruluşlarına tanınan mali muafiyetler, istisnalar ve diğer mali kolaylıklardan aynen yararlanırlar. Ayrıca, 492 sayılı Harçlar Kanunu 13. maddesinde harçtan muafiyet kapsamında olan işlemler sayılırken (j) bendinde Genel Bütçeye dahil idarelerin bu Kanunun (1) ve (3) sayılı tarifelerine giren bütün işlemlerinin harçtan muaf olduğu sayılmış olup, belirtilen Harçlar Kanunu (1) sayılı tarifede yargı harçları düzenlenmiştir.

Yukarıda belirtildiği üzere; davalı üniversite, açık kanun hükmü gereği yargı harçlarından muaf olup, mahkemece açıklanan bu düzenlemeye aykırı olarak, karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irat kaydına ve davacı tarafından karşılanan başvuru harcı ile peşin harcın davalıdan tahsiliyle davacıya verilmesine karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirir.

Ne var ki yapılan bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, kararın düzeltilerek onanması HUMK'nın 438/7 maddesi hükmü gereğidir.

SONUÇ: Yukarıda birinci bentte belirtilen nedenlerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine; ikinci bentte açıklanan nedenlerle, hüküm fıkrasının 2. bendinde yer alan "2- Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 683,10 TL harcın peşin alınan 170,80 TL harçtan mahsubu ile 512,30 TL'nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına," ifadesinin çıkartılarak yerine " 2- Davalı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, davacının yatırdığı tüm harçların karar kesinleştiğinde ve talebi halinde davacıya iadesine,'' ifadesinin yazılmasına; 3. bendinde yer alan ''Davacı tarafından karşılanan 29,00 TL dava açılış gideri ile 1.032,70 TL müzekkere, davetiye, bilirkişi masrafı olmak üzere toplam 1.061,70 TL yargılama gideri ile peşin alınan 170,80 TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,'' ifadesinin hüküm fıkrasından çıkartılarak yerine '' 3-Davacı tarafından karşılanan müzekkere, davetiye, bilirkişi masrafı olmak üzere toplam 1.032,70 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, '' ifadesinin yazılmasına, hükmün düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, 6100 sayılı HMK'nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nın 440. maddesi gereğince tebliğden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28/12/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.