"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1378 E., 2022/1779 K.
KARAR : Davanın reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 9. Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/1124 E., 2019/1293 K.
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından duruşma talepli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 04.05.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde gelen davacı vekili Av....'nın sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra, eksik görülen hususların giderilmesi için yazılan yazıya Mahkemece cevap verilmesi üzerine, belirlenen ... ve saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkili ile davalı arasında 29.03.2017 tarihinde düzenlenen kira sözleşmesi gereği, 06 AEC 505 plakalı aracın 01.04.2017 tarihinde davalıya teslim edildiğini, aracın davalının kullanımındayken 22.10.2017 tarihinde tutuşarak yandığını ve kullanılamayacak hale gelerek pert olduğunu, davalının yetkili servis dışında başka bir firma aracılığıyla araca siren sistemleri gibi farklı sistemleri monte ettirdiğini, davalının kullanımında iken meydana gelen yangın sebebiyle dava konusu aracın kullanılmaz hale geldiğini, aracın 2017 model olduğunu, müvekkili tarafından kiralanmadan önce birinci el olarak satın alındığını ve hiç kullanılmadan davalıya teslim edildiğini, olay tarihinde aracın değerinin 504.466,58 TL olduğunu, aracın kullanılmaz hale geldiği tarihten dava sonucu verilecek tazmin kararının infazına kadar geçecek sürede aracın kullanılamamasından ... kira hak kaybı tutarının yaklaşık 250.000,00 TL olduğunu ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, aracın tamamen yanarak kullanılmaz hale gelmesinden kaynaklanan araç bedelinin, araç bedeli tazmin edilinceye kadar aracın çalışmamasından doğacak kira hak kaybının tespitine, şimdilik 10.000,00 TL'nin davalıdan tahsiline, tazminat tutarına yangın tarihinden itibaren en yüksek ticari faiz işletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; kira sözleşmesine göre, davacının kiralanan araca tam kasko yaptıracağı, ayrıca araçlara tepe lambası, siren, flaşör, telsiz taktırabileceğinin düzenlendiğini, bu kapsamda bahse konu araca siren sistemi takıldığını, kaldı ki aynı sözleşme kapsamında kiralanan diğer araçlarda da kiralama tarihinden bu yana aynı sistemler kullanılmakta olup şu ana kadar araçlarda herhangi bir zararın tespit edilmediğini, araçta oluşan hasarlar nedeniyle sorumlu tutulmaları mümkün olmadığı gibi zarar söz konusu ise yüklenicinin bu zararı sigorta şirketinden talep etmesi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bilirkişi incelemesi sonucu yangın olayının meydana gelmesinde davalı tarafa izafe edilecek bir kusurun bulunmadığı, yangının çıkmasına sonradan yapılan eklentilerin neden olduğunun kabul edilmesinde dahi bu durumun davalıya yüklenecek bir kusur oluşturmadığı, teknik şartlarda araca eklenti yapılmasına imkan tanındığı, herhangi bir zarar vuku halinde dahi rizikoyu tanzim etmekle yükümlü sigorta poliçesinin yaptırılmasının sözleşme ile davacı tarafın uhdesine bırakılan bir yükümlülük olduğu, kendi kusuruna dayanarak davalıdan zararını tazmin edemeyeceği ve kazanç kaybının da söz konusu olmayacağı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; karara esas alınan bilirkişi raporunun eksik ve hatalı olduğu gibi denetime de elverişli olmadığını, davalının yetkili servis olmayan üçüncü bir firma vasıtasıyla anılan araca siren sistemleri gibi farklı sistemleri monte ettirdiğini, davalının ... yükümlülüğüne aykırı davranması nedeniyle yangın ve hasarın meydana geldiğini, Mahkemece aldırılan ve hükme esas tutulan bilirkişi raporundaki bir diğer eksik hususun davalının kusurlu olsa dahi sorumlu tutulamayacağına ilişkin olduğunu, gerekli araştırma yapılmadan, objektif ve hukuki verilere dayanılmadan yanlış sonuçlara ve kanaate varılarak hazırlanan raporun yargılamanın esasında dikkate alınmasının da hukuken mümkün olmadığını ileri sürerek, kararın kaldırılmasını istemiştir.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davaya dayanak yapılan ve hükme esas alınan, 03.04.2017 başlangıç ve 31.12.2018 bitiş tarihli kira sözleşmesi ile dava konusu 06 AEC 505 plakalı aracın da dahil olduğu 3 adet aynı marka aracın davalıya kiralandığı ve dava konusu aracın 22.10.2017 tarihinde motor kısmında çıkan yangın sonucu yanarak perte çıktığı konusunda uyuşmazlık bulunmadığı, kira sözleşmesinin "Yüklenicinin Tazmin Sorumluluğu" başlıklı 31 ... maddesinde; "Yüklenici, taahhüdü çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan malzeme seçilmesi, verilmesi veya kullanılması, tasarım hatası, uygulama yanlışlığı, denetim eksikliği, taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyandan genel hükümlere göre yükleniciye ikmal ve tazmin ettirileceği gibi, haklarında 4735 sayılı Kanun 27 ... maddesi hükümleri uygulanır”, sözleşmeye esas teknik şartnamenin 12 nci maddesinin üçüncü fıkrasında; "Yüklenici, kiralanan araca tam kasko (kasko karşı taraf araç ve diğer varlıklarında 3 üncü şahıslar dahil zarar ve ziyanı da kapsamalıdır) yaptıracak ve buna ilişkin belgeleri işe başladığı ... idareye teslim edecektir, yüklenici sigorta ve benzeri tüm yasal zorunlulukları yerine getirmek zorundadır" denildiğini, "Diğer Hususlar" başlıklı bölümünün 3 üncü maddesinde "idare bedelini karşılamak kaydıyla çalıştıracağı araçlara tepe lambası, siren, flaşör, telsiz taktırabilir" hükümlerinin düzenlendiğini, bu şartların geçerli olup tarafları bağlayacağı, hükme esas alınan kira sözleşmesinin eki kira şartnamesinin E-3 maddesinde; kiralanan araçlara tepe lambası, siren, flaşör ve telsiz taktırılabileceğinin, 12 nci maddesinde araçlara kiraya veren tarafından tam kasko yapılacağının düzenlenmesi karşısında, aracın kaskolu olmaması veya eksik kasko nedeniyle araçta meydana gelen zararın davalıdan tahsili talebinin sözleşmeye bağlılık ilkesi ve sözleşme serbestisi ilkelerine aykırı olduğu, kaldı ki; kiralanan araçta meydana gelen yangının, davalının veya araca takılan tepe lambası, siren, flaşör ve telsiz gibi aksamların yanlış takılması nedeniyle meydana geldiğinin de ispat edilemediği, davacı tarafından dosyaya sunulan ... Car Türkiye (Eğitim ve Servisler Teknik Müdürü) tarafından yapılan teknik inceleme sonucu düzenlenen raporun, raporu düzenleyen kişinin, aracı satan firma çalışanı olması karşısında, yangının araca takılan ekipmanlardan kaynaklandığının ispat edilmediği, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık görülmediği gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kira sözleşmesine konu kiralananın zarar görmesi nedeniyle tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 299 uncu maddesinde; “Kira sözleşmesi, kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.” hükmü bulunmaktadır.
2. Aynı Kanun’un 301 ... maddesi “Kiraya veren, kiralananı kararlaştırılan tarihte, sözleşmede amaçlanan kullanıma elverişli bir durumda teslim etmek ve sözleşme süresince bu durumda bulundurmakla yükümlüdür.” şeklindedir.
3. Değerlendirme
Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, sözleşme hükümlerine ve uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile yukarıda yer verilen hukuk kurallarına, temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere, aracın yanmasında davalının kusurlu olduğununun ispatlanamamış olmasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.