"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki menkul eşyanın iadesi olmadığı takdirde bedelinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 07.11.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde gelen davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ...'in sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkili şirketin sahibi bulunduğu ... ili, ... ilçesi, ... köyü 101 ada 50 ve 52 parsellerde kayıtlı bulunan taşınmazlar üzerinde ... enerjisi elektrik üretimi yapmak üzere plan, proje yaptırdığını ve gerekli izinleri aldığını, bunun üzerine dava dışı... San. ve Tic. A.Ş. ile 13.05.2015 tarihinde “... enerjisinden üretim sistemi satış ve kurulumu sözleşmesi” yapıldığını, yapılan sözleşmeden sonra yatırım teşvik belgeleri düzenlediğini, yapmış olduğu elektrik üretimi satış ve kurulum sözleşmesi ve ilgili Bakanlıktan almış olduğu teşvik belgesine istinaden ...'de bulunan ... Seraphım Solar ... Co. Ltd. Şirketi ile teşvik konusu 8847 adet ... panelinin üretilerek Türkiye'ye gönderilmesi hususunda 20.01.2016 tarihinde 1.138.608,90 Dolar üzerinden sözleşme yaptığını, müvekkili adına imalatı yapılan malların ... Limanı'na geldiğini ve müvekkilinin 28.03.2016 tarihinde 8847 adet panel bedeli olan 1.138.578,00 Doları üretici firmaya gönderdiğini, ... Limanı'na gelen 8847 adet ... enerjisi panelinin gümrükleme işlemleri yapılmak suretiyle müvekkili adına millileştirildiğini ve teslim alınmak suretiyle müvekkilinin mülkiyetine geçtiğini, yine ilgili mevzuat gereği gerekli olan TSE belgesinin de müvekkili şirket adına alındığını, müvekkili şirketin gümrük ve diğer idari işlemleri tamamlanan ... panellerinin ... ilindeki kurulum yapılacak ilgili taşınmazlara nakliyesi için 07.04.2016 tarihinde ... Lojistik A.Ş. ile anlaşma yapıldığını, bu sözleşmeye göre ... Lojistik'in mülkiyeti müvekkiline ait olan ... enerjisi panellerini müvekkiline ait ... ili, ... ilçesi, ... Köyü, ... Mevkii, 101 ada, 50 ve 52 parsellerde kayıtlı bulunan taşınmazlara müvekkiline teslim edeceğini, nakliyesi yapılan ... panellerinin bir kısmının müvekkilinin arsasına teslim edildiğini ve montajının yapıldığını, ancak mülkiyeti müvekkiline ait ... panellerinin geri kalan yaklaşık 1 megavatlık kısmının ise gerekçesini bilemedikleri bir sebepten dolayı davalı şirkete ait komşu parsel olan 33 parselde bulunduğunu öğrendikleri, davalıda bulunan ... panellerinin mülkiyetinin müvekkiline ait olduğunu, müvekkili ile davalı şirket arasında herhangi bir sözleşme veya ortaklık ilişkisi bulunmadığını, mülkiyetin halen müvekkilinde olduğunu, ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2016/12 D. ... sayılı delil tespit dosyasında alınan bilirkişi raporunda, davalı şirketin arazisinde bulunan ... panellerinin müvekkiline ait paneller olduğunu tespit edildiğini ileri sürerek mülkiyeti müvekkiline ait davalı yedindeki ... enerjisi panellerinin bu şirketten alınarak müvekkiline aynen teslimine, bu taleplerinin kabul edilmemesi halinde anılan menkul eşyanın dava tarihindeki gerçek rayiç satın alma değerinin şimdilik 20.000,00 TL kısmının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacı taleplerinin haksız ve hukuka aykırı olduğunu, davalı müvekkili şirketin de aynı davacı şirket gibi ... enerjisinden elektrik üretim sistemi yapmak ve satmak üzere ilgili kurum/kuruluşlara müracaat ettiğini, davalı müvekkilinin ... ili, ... ilçesi, ... Köyü, 101 ada, 33 parselin maliki olup, bu taşınmaz üzerinde elektrik üretimini amaçladığı, davalı müvekkili şirketin gerekli müracaatlardan sonra aynı davacı gibi... A.Ş. ile 11.08.2015 tarihinde ... enerjisinden elektrik üretim sistemi satış ve kurulum sözleşmesini imzaladığını, ... bu sözleşmeye göre de müvekkiline ait taşınmazda panellerin temini de dahil tüm yasal işlemler, kurulum ve sonrasında bakım işlemlerinin... A.Ş. ile yapılacağının belirlendiği, ... Metal A.Ş. yönetim kurulu üyesi ve hissedarı ... ...'in aynı zamanda davacı şirketin de hissedarı ve yönetim kurulu üyesi olduğunu, tüm panellerin aynı anda, aynı lojistik firması ile taşınmış olduğunu beyan ettikleri halde bir kısmını teslim alan davacının bir kısmının ise kendilerine teslim edilmediğinden bahisle yaklaşık 5 ay sonra bu davayı açtığını, davacı tarafın dava konusu panellerin rızaları dışında ellerinden çıktığını ispat etmek zorunda olduklarını, menkul malın mülkiyetinin teslim ile geçtiğini, enerji üretim tesisini kuracak olan... A.Ş.'nin panellerin bedelini müvekkilinden tahsil ettikten sonra müvekkilinin maliki olduğu taşınmaza kurduğunu, müvekkilinin iyi niyetli olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; hem davacı hem de davalının, dava dışı... San. ve Tic. A.Ş. ile ... enerjisinden elektrik üretim sistemi satış ve kurulumu sözleşmesi imzaladıkları, davacının imzaladığı 13.05.2015 tarihli sözleşmenin konusunun ... enerjisinden elektrik üretim sisteminin yüklenici ... tarafından projelendirilmesi, yerleşim planı ve montajı, geçici kabulünün yapılması, sistemin devreye alınması, bakım ve onarımlarının yapılarak kesin kabulünün alınması olarak belirlendiğini, sözleşmenin 2.2 nci maddesinde "Sözleşmenin konusu yüklenicinin arazi üzerinde mülkiyeti müşteriye ait olacak olan ... enerjisinden elektrik üretim sisteminin malzemelerinin temini, taşınması ve kurumudur." yazdığını, davalının imzaladığı 11.08.2015 tarihli sözleşmede de benzer hükümler yer aldığını, dava konusu ... panellerine davacının malik olduğu, malların zilyetliğini doğrudan değil temsilci vasıtasıyla dolaylı olarak kazandığını, ...'den ithal edilen malların gümrük sahasından çekilerek millileştirildiği, bu sürecin Sönmez Gümrük firması tarafından tamamlandığı, ardından panellerin ... Lojistik firması tarafından taşınarak ... ili, ... ilçesi, ... Köyü'ne getirildiği, davacının imzaladığı 13.05.2015 tarihli sözleşmenin 2.2 nci maddesi hükmü, ... Lojistik A.Ş.'nin cevabi yazısı ekindeki elektronik posta yazışmalarından ve dosya kapsamındaki diğer tüm delilerden ... panellerinin ... gümrük sahasından ... ili, ... ilçesi, ... Köyü'ne taşınması işini yani sevkiyat ve teslimat sürecini davacı ile aralarındaki sözleşme gereği dava dışı... San. Ve Tic. A.Ş.'nin organize ettiğini yine ... Lojistik A.Ş. tarafından 07.04.2016 tarihinde ... liman sahasından alıp, tırlarla taşınarak aynı gün ... ili, ... ilçesi, ... Köyü'ne getirilmesinden sonra da ... panellerinin bir miktarını davacının arazisine ve dava konusu edilen sayıda ... panellerinin de davalının arazisine indirtenin... San. ve Tic. A.Ş. yetkilisi ... ... olduğunun anlaşıldığı, mevcut durumda ... Metal San. ve Tic. A.Ş.’nin emin sıfatıyla zilyet olduğu, tarafların arazileri üzerine indirilen panellerin kurulumunu yapanın da yine... San. ve Tic. A.Ş. olduğu, kurulumun yaklaşık 20-30 gün sürdüğü ve ... ...'in talimatları ile gerçekleştirildiğinin tanık anlatımlarında yer aldığı, davacının ise dava konusu mallar ile ilgili olarak ilk kez 01.09.2016 tarihinde ... Sulh Hukuk Mahkemesi'ne başvurarak mülkiyetinin kendisine ait olduğunu bildirip delil tespiti talebinde bulunduğu, davalı ile dava dışı... San. ve Tic. A.Ş. arasında düzenlenen 11.08.2015 tarihli ... enerjisinden elektrik üretim sistemi satış ve kurulumu sözleşmesinin 2.2 nci maddesine göre davalı arazisi üzerine kurulacak tesis için malzeme tedarikini ... Metal San. ve Tic. A.Ş.’nin üstlendiği, dosyaya sunulan vekaletname örneklerinden davalının ... firmasına yetki verdiği, ... ... tarafından whatsapp yazışmalarında davalıya panellerin geldiği ve davalının arazisine indirildiğinin bildirildiği, bununla ilgili fotoğraf paylaşıldığı, ödeme yapmasının istenildiği, ... ...'in, ... Metal San. ve Tic. A.Ş.'nin yetkili temsilcisi olması dışında davacı şirketin yönetim kurulu üyesi olduğu, davalının da... San. ve Tic. A.Ş. ye ödeme yaptığı, ... panellerinin tırlardan indirilmesi sırasında çekilmiş fotoğraflarda panellerin bulunduğu ambalajların üzerinde "..." isim ve logosunun bulunduğu, panellerin yine 1 aya yakın bir süre içinde ... firması tarafından kurulduğu, malların davalının arazisine indirilmesinden itibaren davacının 4 ay 24 gün süre ile bu mallar üzerinde hak iddia etmeyip sessiz kaldığı, davalının kötü niyetli olduğuna ilişkin somut delil bulunmadığı hususları dikkate alındığında davalının kötüniyetli olmadığı kanaatine varıldığı, TMK'nın 988 inci maddesine göre menkul malların emin sıfatıyla zilyetten iyi niyetle kazanıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; gerekçeli kararda da tespit edildiği üzere müvekkili şirketin, davaya konu ... panellerinin mülkiyetini kazandığını, mülkiyeti kazandıktan sonra, taşıyıcı firma ile 07.04.2016 tarihinde yapılan taşıma sözleşmesi ve 12 adet irsaliyeyle ... panellerinin taşınmaza getirilmesi için taşıyıcı firmaya teslim edildiğini, bu firma tarafından panellerin tamamının müvekkilinin taşınmazına teslim edilmesi gerekirken bir kısmının ayrılarak daha önce hiçbir şekilde hukuki ilişki içinde olmadığı davalı şirket taşınmazına indirildiğini, davalının basiretli tacir gibi davranmadığını, kendisine teslim edilen malların menşeini, kim tarafından ne için gönderildiğini, malların fatura ve irsaliyelerini incelemek ve araştırmak yükümlülüğünü yerine getirmediğini, dolayısıyla davalının malı teslim aldığı kişinin tasarruf yetkisine güvenmesi için aranan şartların gerçekleşmediğini ve iyiniyetli olmadığını, ... Metal firmasının, davaya konu paneller üzerinde zilyetlik kazanmadığını, davaya konu ... panellerinin taşınması için taşıyıcı ile davacı şirket arasında sözleşme imzalandığını, ... Metal firmasının işbu sözleşmeye dahil olmadığını, taşıyıcı ...'ın, salt... firmasının talimatı ile dava konusu ... panellerini davalıya teslim etmesinin, davalının... firmasından ilgili ... panellerinin zilyetliğini devralması sonucunu doğurmayacağını, davacı müvekkil şirket ile ... firması arasında organik bir bağ olmadığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava dışı... San ve Tic. A.Ş. ile davacı arasında 13.05.2015, davalı arasında 11.08.2015 tarihli ... enerjisinden elektrik üretim sistemi satış ve kurulum sözleşmelerinin düzenlendiği, yatırım teşvik belgesi alan davacı şirket tarafından ...’de bulunan ... Seraphım Solar ... Co. Ltd. Şirketi ile 8847 adet ... panelinin üretilip Türkiye’ye gönderilmesi için 20.01.2016 tarihinde sözleşme yapıldığı, ... limanına intikal eden panellerin ... ilindeki kurulum yapılacak ilgili taşınmazlara nakliyesi için 07.04.2016 tarihinde 12 adet ayrı irsaliye üzerinden ... Lojistik A.Ş. ile anlaşma yapıldığı, dava dışı ... firması yetkilisi olan ... ...’in talimatı ile panellerden bir kısmının davacı şirkete ait araziye, bir kısmının davalı şirkete ait araziye indirilerek ... firması çalışanlarınca kurulumlarının gerçekleştirildiği, ... ...’in gerek davacı şirketin gerekse dava dışı ... firmasının yönetim kurulu üyesi olduğu, mülkiyeti ve dolaylı zilyetliği davacı şirket tarafından edinilen panellerden davaya konu olan kısmının mülkiyetini, panellerin davanın taraflarına ait taşınmazlara kurulumunu gerçekleştiren... firmasından edinen davalı şirketin ediniminin TMK’nın 988 inci maddesi uyarınca korunması gerektiği, mahkemenin adı geçen dava dışı firmanın emin sıfatıyla zilyet olduğuna, davalı şirketin kötü niyetinin ispatlanamadığına ve TMK’nın 988 inci maddesi koşullarının oluştuğuna ilişkin kabulünün yerinde olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek; kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, menkul eşyanın aidiyetinin tespiti ile teslimi, olmadığı takdirde bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 988 inci maddesi
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; hukuki ilişkinin ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarının doğru şekilde belirlendiği, davalının dava konusu ... panellerini, “... Enerjisinden Elektrik Üretim Sistemi Satış ve Kurulum Sözleşmesi” düzenlendiği... San ve Tic AŞ’den sözleşme kapsamında teslim aldığı ve iyiniyetli olduğu, davacı ile de aynı mahiyette sözleşme düzenleyen dava dışı şirketin emin sıfatıyla zilyet olduğuna ilişkin mahkeme kabulünde bir usulsuzlük bulunmadığınının anlaşılmasına göre davacının temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
17.100,00 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.