"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1356 E., 2022/1112 K.
DAVA TARİHİ : 25.04.2017
KARAR : Davanın açılmamış sayılması
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 24. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/235 E., 2022/200 K.
Taraflar arasındaki kurum işleminin iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece
Mahkemesince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Kararın davacı tarafça istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde; Kurum tarafından 22.12.2016 tarih 43454482-118.01.01-E.6936874 sayılı yazı ile hakkında 96.940.000 TL cezai işlem uygulanacağının bildirildiğini, cezai işleme gerekçe gösterilen nedenlerin haksız, yersiz ve gerçek dışı olduğunu belirterek cezai işlem uygulanacağı konusundaki uyarı cezasının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; kurum müfettişleri tarafından yapılan inceleme sonunda davacının sağlık hizmeti sunmadığı halde sunmuş gibi Kuruma fatura ettiği anlaşıldığından 2012 yılı sağlık hizmeti satın alım sözleşmesinin 11.1.15 inci maddesi uyarınca davacı hakkında cezai işlem tesis edilmesinin yerinde olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 150/1 inci maddesi uyarınca dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmesine karşın, davacı tarafından anılan yasa hükmünde belirtilen biçimde öngörülen üç aylık süre içerisinde yenilenmediği anlaşıldığından aynı maddenin 5 inci fıkrasına göre davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinafa Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; uzman doktor muayeneleri, tanımlama sistemi ile müracaat eden hastalar, enjeksiyon ve kontrol hastalarının olduğunu tespit ettiklerini, bu hastalar için eczane ilaç kontrolü yapılması halinde tıp merkezlerinden hizmet aldıklarının görüleceğini, hastaların %80 oranında biyometrik tanımlama sistemi ile tıp merkezi'nden hizmet aldığından davanın kabulüne karar verilmesini beyanla istinaf talebinde bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, Harçlar Kanunu'nun 32 inci maddesi hükmünce, yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılamayacağından, bakiye nispi karar ve ilam harcı ödenmeksizin sonraki işlemlerin yapılmasına olanak bulunmadığından yerel mahkemece verilen kararın davacı yönünden usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazlarını yinelemek suretiyle verilen kararın usul ve kanuna aykırı olduğunu ileri sürerek, bölge adliye mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının açtığı davanın nispi harca tabi davalardan olup olmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 492 Sayılı Harçlar Kanunu'nun 16 ıncı maddesi şu şekildedir;
“Değer ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde (1) sayılı tarifede yazılı değerler esastır...
Değer tayini mümkün olan hallerde dava dilekçelerinde değer gösterilmesi mecburidir. Gösterilmemişse davacıya tespit ettirilir. Tesbitten kaçınma halinde, dava dilekçesi muameleye konmaz. Noksan tesbit edilen değerler hakkında 30 uncu madde hükmü uygulanır.”
2. 492 Sayılı Harçlar Kanunu'nun 28 inci maddesi şu şekildedir;
“ (1) sayılı tarifede yazılı nispi harçlar aşağıdaki zamanlarda ödenir.:
a) (Değişik: 23.7.2010-6009/18 md.) Karar ve ilam harcı,
Karar ve ilam harçlarının dörtte biri peşin, geri kalanı kararın tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir. Şu kadar ki, ölüm ve cismani zarar sebebiyle açılan maddi ve manevi tazminat davalarında peşin alınan harcın oranı yirmide bir olarak uygulanır. Bakiye karar ve ilam harcının ödenmemiş olması, hükmün tebliğe çıkarılmasına, takibe konulmasına ve kanun yollarına başvurulmasına engel teşkil etmez...”
3. 492 Sayılı Harçlar Kanunu'nun 30 uncu maddesi şu şekildedir;
“Muhakeme sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o celse için muhakemeye devam olunur, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 409 uncu maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması, noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır.”
4. 492 Sayılı Harçlar Kanunu'nun 32 inci maddesi şu şekildedir;
“Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe mütaakıp işlemler yapılmaz. Ancak ilgilisi tarafından ödenmeyen harçları diğer taraf öderse işleme devam olunmakla beraber bu para muhakeme neticesinde ayrıca bir isteğe hacet kalmaksızın hükümde nazara alınır.”
3.Değerlendirme
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve 492 Sayılı Harçlar Kanunu'nun 28. maddesine göre; uyuşmazlığa konu dava açılırken, davacıdan nispi karar ve ilam harcının dörtte birinin peşin alınması gerekirken, eksik harç alınmış olması nedeniyle mahkemece davaya devam olunabilmesi için harcın aynı Kanun'un 30 uncu maddesi uyarınca tamamlanması yoluna gidilmiş olması ve davacıya eksik harcı yatırması için verilen süreye rağmen eksik harcı ikmal etmemiş olması nedeniyle dosyanın işlemden kaldırılmasının ve 6100 sayılı Kanun'un 150 inci maddesi uyarınca süresinde harcın tamamlanıp davanın yenilenmemesi nedeniyle açılmamış sayılmasına karar verilmesinin yerinde olmasına göre davacının temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle ;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
13.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.