"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1568 E., 2022/2669 K.
KARAR : Davanın kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2019/126 E., 2019/458 K.
Taraflar arasındaki tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davacının sahibi olduğu...plakalı Peugeot marka 2010 model aracın 09.01.2014 tarihinde davalılardan ... Taşıt Muayene İstasyonları Yapım ve İşletim A.Ş.'den aldığı yetkiyle periyodik araç muayenesinden yetkili ve görevli şirket olan ... İçel ... Araç Muayene Hizmetleri ve İşletim A.Ş.'ye ait araç muayene istasyonunda muayeneden geçtiğini, yapılan bu muayene sonucunda 2010 model olan aracın kilometresi araç muayene raporuna davalı şirket tarafından sehven 683731 kilometre olarak yazıldığı, yapılan bu yanlışlık fark edildiğinde durumun düzeltilmesi için davacı tarafından davalı şirkete müracaat edildiği ve davalı şirket tarafından söz konusu yanlışlığın kabul edilerek aracın yetkili servis raporları ile benzeri evraklarını talep ettikleri, talep edilen bu evrak ve belgeler teslim edildiği halde hatanın düzeltilmesi yönünde hiçbir işlem yapılmadığı, davalı şirkete hatanın giderilmesi için ... 3. Noterliğinin 22.07.2016 tarihli ihtarnamesi keşide edildiği bu ihtarnameye olumlu ya da olumsuz bir cevap verilmediğini, bunun üzerine 07.10.2016 tarihinde muayene raporunu hazırlayan davalıya konuyla ilgili inceleme ve düzeltme talepli dilekçe ile başvurduklarını, ancak ihtar ve dilekçelere yazılı olarak cevap verilmediğini sadece sözlü olarak mahkeme kararı ile düzeltilebileceğini söylediklerini, davacının sahibi olduğu...plaka sayılı aracın mevcut kilometresinin tespiti ile ilgili tüm kayıtların mahkeme tarafından tespit edilecek olan kilometre esas alınarak düzeltilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Tuvtürk A.Ş. vekili, araç muayene istasyonları hizmet ihalesinin müvekkili şirkete verildiğini, dava konusu muayene işleminin müvekkili firma tarafından yapılmadığını ve rapor tanziminin hiçbir aşamasında bulunmadıklarını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Diğer davalı ... İçel ... Araç Muayn Hiz. İşltm. A.Ş. vekili ise bakanlık genelgesine göre kilometre kaydını değiştirme veya düzeltme konusunda tek yetkili kuruluşun Ulaştırma Bakanlığı olması nedeniyle müvekkili şirketin yetkisinin bulunmadığını, müvekkili şirketin merri mevzuat hükümlerine göre hizmet verdiğini, savunarak davanın reddini dilemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının aracının yapılan muayene sonucu oluşturulan raporda kilometresinin sehven 683731 km olarak yazıldığını, hatanın giderilmesi için muayeneyi yapan davalıya ihtarname çekildiği ve hatanın düzeltimemesi üzerine iş bu davanın açıldığı, davalı vekillerince davanın reddi talep edildiği, ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesince keşfe dayalı bilirkişi raporunda yapılan muayene sonrasında düzenlenen raporda km bilgisinin 68373 olarak girilmesi gerekirken sehven 683731 olarak girildiği, 09.01.2014 tarihinde aracın kilometresinin 68373 olabileceğinin belirtildiği, söz konusu raporun gerekli araştırma ve incelemeyi içermesi, Mahkememizce kabul edilen maddi olgulara ve kanıtlara dayanması, objektif ve bilimsel nitelikte bulunması ile Mahkeme denetimine elverişli şekilde düzenlenmiş olması nedeniyle hükme esas alınarak davacı ...'ın davalı ... Taşıt Muayene İstasyonu Yapım ve İşletim A.Ş. ve ... İçel ... Araç Muayene Hizmetleri ve İletişim A.Ş. aleyhine açmış olduğu muarazanın giderilmesi davasının kabulüne,...plakalı aracın 09.01.2014 tarihinde yapılan muayenesi neticesinde oluşturulan raporda aracın kilometresinin 68.373 km olduğunun tespitine, konuya ilişkin Ulaştırma Denizcilik ve Habercilik Bakanlığının sisteminde bulunan yanlışlığın düzeltilmesine şeklinde karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalılar vekili, müvekkili şirketlerin Ulaştırma Bakanlığı ile yapılan genelgelere göre işlemleri ifa ettiği, araçlar ile ilgili kararı verecek olan kurumun bakanlık olduğu, davacının davasını yönelteceği tarafın bakanlık olduğu, davacı tarafından bakanlığa karşı varsa yanlışlığın düzeltilmesi için herhangi bir şekilde başvuru yapılmadığını, 6502 sayılı tüketicinin korunması hakkında kanun md. 68 gereği, tüketici hakem heyetine başvuru yapılmasının zorunlu olduğunu, davacının bu zorunluluğu yerine getirmediği, davacının talebi için zamanaşımı dolduğu halde zamanaşımı yönünden inceleme yapılmadan karar verildiği, müşterinin sunmuş olduğu servis iş emri incelendiğinde 21.05.2016 tarihinde araç kilometresi 48424 olduğu 26.06.2014 tarihinde de 48424 olduğu görüldüğü, yani 21.05.2016 ile 26.06.2014 tarihleri arasında 2 yıllık süreye rağmen aracın kilometresinin aynı olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, arşivden alınan muayene iş emrine yazılan kilometre bilgisi ile muayene raporuna yazılan kilometre bilgilerinin de aynı görüldüğü, davacının haksız ve kötüniyetli olarak hak elde etme gayreti içerisinde olduğu, Mermot Peugeot Servis kayıtlarında da bu hususun anlaşıldığı, davacının kötü niyetli olup müvekkili şirkete izafe edilebilecek ihmal ve kusur bulunmadığını, davacının araçta kaza olmadığını söylediği oysa araçta beş kazanın olduğunun görüldüğü, son kazada airbag beyni dahi değiştiği, mevcut bakanlık genelgelerine göre müvekkili şirketin iddia ve talep edilen km. kaydını değiştirme veya düzeltme konusunda herhangi bir yetkisi bulunmadığını, kaydı değiştirme konusunda tek yetkili kuruluşun Ulaştırma Bakanlığı olduğunu, davacının araç kilometre bilgisinin sehven yanlış girildiğine dair, iddiasını kanıtlayıcı nitelikteki bilgi ve belgeleri müvekkili şirkete ibraz etmediği, bilirkişi davanın özü olan bu husus hakkında hiçbir değerlendirme yapmadığını ileri sürerek ilk derece mahkemesi kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; alınan bilirkişi raporunda aracın kilometresiyle oynamanın olmadığı, aracın muayene tarihinde 68373 km olabileceği belirtildiği, dairelerince celp edilen ...kayıtlarına göre aracın ilk muayenesinin 09.01.2014 tarihinde yapıldığı burada aracın 683.731 Km'de olduğu, ikinci muayenesinin 31.03.2016 tarihinde yapıldığı burada aracın 119.106 Km'de olduğu, üçüncü muayenesinin 21.04.2018 tarihinde yapıldığı burada aracın 166.679 Km'de olduğu, dördüncü muayenesinin 22.04.2021 tarihinde yapıldığı burada aracın 212.829 Km'de olduğu kayıtlardan anlaşıldığı, Araç Muayene İstasyonlarının Açılması, İşletilmesi ve Araç Muayenesi Hakkındaki Yönetmeliğin 16/5 maddesinde "Muayene raporuna işlendikten sonra kaydedilen bilgiler üzerinde değişiklik yapılmaz." hükmü bulunmakta ise de; bu hükmün açık maddi hatalara ilişkin düzeltmeleri kapsamayacağı değerlendirildiği, HMK m. 359/3 uyarınca; dosya kapsamındaki yazı, belge ve bilgilere, yasaya uygun gerektirici nedenlere, İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerle, delillerin tartışılması sonucu maddi olay ve hukuki değerlendirmede usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, mahkemesince uzman bilirkişiden rapor alınarak bu rapora itibar edilerek karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı yön olmamasına, HMK m. 355/1 gereği incelemenin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılıp, re'sen gözetilmesi gereken, kamu düzenine herhangi bir aykırılığın da bulunmamasına göre kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; cevap ve istinaf dilekçelerindeki hususları tekrar ederek, davacının araç kilometresinin sehven yanlış girildiğine dair iddiasını kanıtlayıcı nitelikte bilgi ve belgeleri kendilerine ibraz etmediğinden kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, araç muayenesinde yanlış tespit edildiği ileri sürülen araç kilometresinin tespiti ve kayıtların düzeltilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 106. maddesi: (1) Tespit davası yoluyla, mahkemeden, bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığının ya da yokluğunun yahut bir belgenin sahte olup olmadığının belirlenmesi talep edilir. (2) Tespit davası açanın, kanunlarda belirtilen istisnai durumlar dışında, bu davayı açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararı bulunmalıdır. (3) Maddi vakıalar, tek başlarına tespit davasının konusunu oluşturamaz
3. Değerlendirme
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle hükme esas alınan bilirkişi raporundaki teknik tespitlere göre usul ve kanuna uygun olup davalılar vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.