"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2014/437 E., 2014/560 K.
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin Şanlıurfa İli Bozova İlçesi Karaca Köyünde kain 151/1 parsel sayılı taşınmazları dilekçede adı yazılı malikler adına vekaleten malik sıfatıyla ekip biçtiğini ve zilyed edindiğini, 2014 yılı Şubat ayında mısır ekimi yapmak üzere faturalı ve sertifikalı bir biçimde davalı 1713 Sayılı Bozova Tarım Kredi Kooperatifi Müdürlüğü'nden Pioneer ... marka mısır tohumu satın aldığını, alınan tohumun sertifikalı ve faturalı olduğunu, tohumu tarlaya ektiğini, ürün almak üzere gerekli tüm çiftçilik yükümlülüklerini yerine getirdiğini ancak ektiği toplam ürünün yaklaşık 1/4 oranının ayıplı mısır tohumundan dolayı zarara uğradığını, Bozova Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/11 Esas sayılı değişik iş dosyasında yapılan tespit neticesinde bilirkişi raporunda, mısır tohumunun ayıplı olduğu ve davalı tarafın kusurlu olduğunun ifade edildiğini, ekim sırasında kullandığı alet ve ekipmanların incelendiğini ve herhangi bir problemin olmadığını beyan ederek; fazlaya ilişkin talep ve hakları saklı kalmak üzere davanın kabulüne, müvekkilin üretim yapamadığından dolayı uğradığı zararın, mazot ve gübre desteği alamadığı için uğradığı zararın ve yoksun kaldığı 2014 yılı ürün desteğinin, mahrum kaldığı kar ile tohum ve ekim maliyetlerinin, ayıbın müvekkilin talebi üzerine mahkeme tarafından tespit edildiği 14.05.2014 tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte taraflarına ödenmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı tarafça açılmış olan iş bu davanın hiçbir mesnedi olmayıp hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, davacının Şubat ayında mısır ekimi yapmak üzere faturalı ve sertifikalı bir biçimde müvekkilin 1713 Sayılı Bozova Tarım Kredi Kooperatifinden Pioneer ... markalı mısır tohumu satın aldığını belirttiğini ancak müvekkili kooperatif ile davacılar arasında herhangi bir alım satım gerçekleşmediği gibi
davacılardan hiçbirinin müvekkili kooperatifin ortağı olmadığını, dosya kapsamından da anlaşılacağı üzere müvekkili açısından taraf sıfatı oluşmadığından davanın usulden reddi gerektiğini, dosyanın esastan incelenmesi halinde ise açılmış olan davanın husumet yönünden hukuka uygun olmadığını, analiz raporları incelendiğinde tohumluk üretiminde bir sorun olmadığının anlaşılacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; ''davacı vekili tarafından dosyaya ibraz edilen dilekçe ile, davalının adresinin yanlış yazıldığından bahisle, dava dilekçesinin Bozova Tarım Kredi Kooperatifi yerine, Akziyaret Tarım Kredi Kooperatifine gönedirilmesini talep ettiği, davacı tarafından sunulan dava dilekçesinde, husumetin tereddüt yaratılmayacak şekilde Bozova Tarım Kredi Kooperatifine yöneltildiği, 1581 sayılı, Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu'nun 1.maddesi gereğince, Tarım Kredi Kooperatiflerinin, tüzel kişiliği olan değişir ortaklı, değişir sermayeli özel hukuk tüzel kişilikleri olduğu, dolayısıyla, nasıl ki dava dilekçesinde belirtilen gerçek kişi davalının ismi, adres değişikliğinden bahisle değiştirilemezse, aynı şekilde, davacı vekili tarafından adres değişikliği olarak belirtilen dilekçe ile de, dava dilekçesi ile Bozova Tarım Kredi Kooperatifine yöneltilmiş olan husumetin, farklı bir tüzel kişilik olan Akziyaret Tarım Kredi Kooperatifine yöneltilmesinin mümkün olmadığı, bununla birlikte, dava dilekçesi ekinde sunulan satış sözleşmesi ve faturaların incelenmesinde de, husumete konu tohumların Akziyaret Tarım Kredi Kooperatifinden temin edildiğinin anlaşıldığı'' gerekçesiyle davalı ... kooperatifi aleyhine açılan davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; verilen kararın haksız ve hukuk dışı olduğunu, davalı tarafın maddi hataya dayalı olarak yanlış gösterildiğini, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 124/3 ve 124/4 üncü maddeleri gereği talebinin kabul edilerek aslında davalı olarak gösterilmek istenilen Akziyaret Tarım Kredi Kooperatifi Müdürlüğü'ne yönelik olarak davaya devam edilmesi gerektiğini beyan ederek, bu nedenle kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ayıplı tohum ekiminden kaynaklı zararın tazmini istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 114/1 (d) maddesi'ne göre; ''tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları'' dava şartlarındandır.
2. 6100 Sayılı Kanun'un 115/1 inci maddesi; ''Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler.'', 115/2 inci maddesi; ''Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder.
'' şeklindedir.
3.6100 Sayılı Kanun'un ''Tarafta İradi Değişiklik'' başlıklı 124. maddesi; '' - (1) Bir davada taraf değişikliği, ancak karşı tarafın açık rızası ile mümkündür. (2) Bu konuda kanunlarda yer alan özel hükümler saklıdır. (3) Ancak, maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebi, karşı tarafın rızası aranmaksızın hâkim tarafından kabul edilir. (4) Dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hâkim karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebilir. Bu durumda hâkim, davanın tarafı olmaktan çıkarılan ve aleyhine dava açılmasına sebebiyet vermeyen kişi lehine yargılama giderlerine hükmeder.'' şeklindedir.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 1086 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
2.Davacı vekilinin dava dilekçesinin başlık kısmında davalı tarafı; ''Tarım Kredi Kooperatifi Bozova/Şanlıurfa'' olarak gösterdiği, yine dava dilekçesinin 2.paragrafında açıkça müvekkilinin 2014 yılı Şubat ayında mısır ekimi yapmak üzere faturalı ve sertifikalı bir biçimde 1713 Sayılı Bozova Tarım Kredi Kooperatifi Müdürlüğü'nden Pioneer ... marka mısır tohumu satın aldığını beyan ettiği, husumetin tereddüte yer bırakmayacak şekilde 1713 Sayılı Bozova Tarım Kredi Kooperatifi Müdürlüğü'ne yöneltildiği, bu durumda 6100 Sayılı Kanun'un 124/3 üncü maddesine konu maddi hatadan bahsedilemeyeceği, tarafların taraf ve dava ehliyetine sahip olmalarının 6100 Sayılı Kanun gereği dava şartlarından olduğu ve mahkemece dava şartlarının re'sen gözetilmesi gerektiği, dava şartı noksanlığı tespit edilirse davanın usulden reddine karar verileceği, sonuç olarak; kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşılmakla; davacı vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Dosyanın mahkemesine gönderilmesine,
6100 Sayılı HMK'nun geçici madde 3 atfıyla 1086 Sayılı HUMK'nun 440 ıncı maddesi gereğince karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
20.02.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.