"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/765 E., 2022/586 K.
DAVA TARİHİ : 21.12.2016
KARAR : Davanın reddi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; davalı ile arasında 23.06.2015 tarihli danışmanlık hizmeti sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeden kaynaklanan ödevlerini tam ve eksiksiz olarak yerine getirmiş olmasına rağmen davalının ücret ödeme edimini eksik bir şekilde yerine getirdiğini ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 76.000 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı; davacının mesleği gereği danışmanlık yapmasının yasak, sözleşmenin geçersiz olduğunu, sözleşmenin bir an için geçerli olduğu düşünülse dahi davacının anılan sözleşmenin 3 üncü maddesinde belirtilen hizmetleri yerine getirmediğini, bu nedenle davacıya ücret ödemesinin yapılamayacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece, danışmanlık kapsamında hizmet sunan davacının ücrete hak kazanması için yapmış olduğu hizmeti, somut olay bakımından vermiş olduğu danışmanlık hizmetini kanıtlaması gerektiği, ancak sunulan hizmet bakımından davacı tarafça yeterli delil sunulmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 03.07.2020 tarihli ve 2018/1653 E., 2020/997 K. sayılı kararıyla; taraflar arasındaki 23.06.2015 tarihli sözleşmenin nitelik itibariyle hizmet sözleşmesi olduğu, davacının sözleşmenin 3 üncü maddesinde belirtilen hususlarda danışmanlık ve hizmet vermeyi taahhüt ettiği, sözleşme tarafı karşı taraftan edimini ifa talep ederken kendisinin de sözleşme gereğince edimini yerine getirmesi gerektiği, bu kapsamda davacının edimini yerine getirdiğini ispatlayamadığı, davacının delillerini dava dilekçesiyle bildirmesi gerekmekte olup cevaba cevap dilekçesinde delil bildirmesinin usulen mümkün olmadığı, dava dilekçesindeki delillerin mahkemece toplandığı ve iddianın bu delillerle ispatlanamadığı, davalı tarafın TURKAK yetkisinin onaylanmasında davacının danışmanlık hizmetinin katkısı olduğunun dosya kapsamından anlaşılamadığı, ilk derece mahkemesince verilen ret kararının yerinde olduğu gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairece verilen 29.09.2021 tarihli ve 2020/11336 E., 2021/9244 K. sayılı ilamla; ".... ilk derece mahkemesince, tarafların dilekçelerin teatisi aşamasında bildirmiş oldukları tüm delillerinin toplanarak, tarafların iddia ve savunmaları da değerlendirilmek suretiyle davacının sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği hususunun gerekirse konusunda uzman bilirkişi marifetiyle tespiti neticesinde hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile davanın reddine karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir." gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararı bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda alınan bilirkişi raporuna göre; davacı tarafından sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirildiğinin ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, bilirkişi raporunda davacının emek ve mesai harcadığı ve bunun için ücret hakettiği belirtildiği halde, davanın reddi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, davalı tarafından tüm beyanlarında, davacının söz konusu belgenin alınması konusunda çalışma yaptığının kabul edildiğini, ancak bu çalışmaların firmalarına ait özgün bir çalışma olmadığı, başka firmalar için hazırlanan çalışmalar olduğunun belirtildiğini, ancak davacı zaten daha önce bu konuda başka firmalara danışmanlık verdiğinden, kendine ait bu çalışmaları davalı için de kullanabildiği gibi başka firmalara da bu şekilde danışmanlık verebileceğini, bu durumun davacı için özgün bir çalışma yapmadığı anlamına gelmeyeceğini, davalının yeterlilik belgesini davacının yaptığı danışmalık hizmeti neticesinde aldığını, ancak davacıya bu konuda hakettiği sözleşmeden kaynaklanan ücretlerini ödemediğini ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, hizmet sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun "Tanımı" kenar başlıklı 393 üncü maddesi şöyledir:
"Hizmet sözleşmesi, işçinin işverene bağımlı olarak belirli veya belirli olmayan süreyle işgörmeyi ve işverenin de ona zamana veya yapılan işe göre ücret ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.
İşçinin işverene bir hizmeti kısmi süreli olarak düzenli biçimde yerine getirmeyi üstlendiği sözleşmeler de hizmet sözleşmesidir.
Genel hizmet sözleşmesine ilişkin hükümler, kıyas yoluyla çıraklık sözleşmesine de uygulanır; özel kanun hükümleri saklıdır."
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davacının temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Uyulan bozma kararı gereğince tesis edilmiş İlk Derece Mahkemesi kararında hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik olmamasına göre yerinde görülmeyen temyiz itirazının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz eden davacıya yükletilmesine,
11.04.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.