"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi (İlk Derece)
SAYISI : 2022/6 E., 2022/13 K.
DAVA TARİHİ : 22.06.2022
KARAR : Davanın reddi
Taraflar arasındaki Hakem Kararının iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalının vekili sıfatıyla trafik kazasından kaynaklanan tazminat davasını takip ettiğini, davalının kendisini haksız olarak azlettiğini, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin tahsili için Türkiye Barolar Birliği Tahkim Merkezi'ne başvurduğunu, Tahkim Merkezi Yönergesinin 8 inci maddesi gereğince davalıya tebliğ edilen başvuru dilekçesine cevap verilmediğini, tahkim ilk itirazının diğer ilk itirazlar gibi cevap süresi içinde ve cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerektiğini, aksi halde dinlenemeyeceğini, Hakemce esasa girilerek bir karar verilmesi gerekirken yargılama yetkisinin olmadığına dair karar verildiğini, bu kararın hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek TBB Tahkim Merkezi'nin 23.05.2022 tarihli ve 2021/55 sayılı Hakem kararının 6100 sayılı kanunun 439 uncu maddesi gereğince iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; davaya cevap vermemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin yukarıdaki tarih ve esası belirtilen kararı ile; iptal davasının süresinde açıldığı, hakemlerin verdiği kararlara karşı açılan iptal davalarında 6100 sayılı HMK'nın 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen sebeplerle sınırlı olmak üzere inceleme yapıldığı, tahkime konu uyuşmazlığın, taraflar arasında bulunan vekalet sözleşmesinden kaynaklanması nedeniyle tahkime elverişli olduğu, dava konusu hakem kararı incelendiğinde hakemin, davacının dava dilekçesinde ve delil çizelgesinde tahkim anlaşmasına ilişkin bir bilgi ve belge sunmadığı, davalının tebligatlara rağmen yazılı bir beyanının olmadığı, bu nedenle ortada bir tahkim anlaşmasının bulunmadığı gerekçesiyle yargılama yetkisi olmadığı yönünde değerlendirme yaptığının anlaşıldığı, davacının taraflar arasında tahkim sözleşmesi bulunduğuna dair bir delil ibraz etmemiş olması, davalının cevap dilekçesi sunmaması nedeniyle tahkim iradesi bulunup bulunmadığının saptanamaması, tahkim iradesinin açık ve kesin olmasının gerekmesi, tarafların sözleşmeden doğan uyuşmazlığın çözümünün hakeme bırakıldığı konusunda anlaşma yaptıklarının ispatlanamaması, hakem tarafından usul hukuku kurallarına göre değerlendirme yapılarak karar verilmiş olması dikkate alındığında somut olayda 23.05.2022 tarih ve 2021/55 sayılı Türkiye Barolar Birliği Tahkim Merkezi Kararının iptaline ilişkin nedenler mevcut olmadığından, Hakem Kararının iptaline ilişkin davanın reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili dilekçesinde; TBB Tahkim Merkezi Yönergesinin 8 inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, davalıya tebliğ edilen başvuru dilekçesine verilen cevapta tahkime dair itirazda bulunulmamış olmasının tahkim yargılamasının yapılması için yeterli olduğunu, tebligatlara rağmen yazılı bir beyan olmamasının tahkim anlaşması bulunmadığına ilişkin bir karine teşkil etmediğini, davalı tarafından hakeme karşı herhangi bir beyanda bulunulmadığından dosyanın esasına girilerek karar verilmesi gerektiğini, davalının ilk itirazda bulunmadığını, müvekkilinin avukat olarak vekalet ücretine hak kazandığını mahkeme kararının usul ve kanuna aykırı olduğunu ileri sürerek, kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; Hakem Kararının iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 412 nci maddesi:
"(1) Tahkim sözleşmesi, tarafların, sözleşme veya sözleşme dışı bir hukuki ilişkiden doğmuş veya doğabilecek uyuşmazlıkların tamamı veya bir kısmının çözümünün hakem veya hakem kuruluna bırakılması hususunda yaptıkları anlaşmadır.
(2) Tahkim sözleşmesi, taraflar arasındaki sözleşmenin bir şartı veya ayrı bir sözleşme şeklinde yapılabilir.
(3) Tahkim sözleşmesi yazılı şekilde yapılır.Yazılı şekil şartının yerine getirilmiş sayılması için, tahkim sözleşmesinin taraflarca imzalanmış yazılı bir belgeye veya taraflar arasında teati edilen mektup, telgraf, teleks, faks gibi bir iletişim aracına veya elektronik ortama geçirilmiş olması ya da dava dilekçesinde yazılı bir tahkim sözleşmesinin varlığının iddia edilmesine davalının verdiği cevap dilekçesinde itiraz edilmemiş olması yeterlidir. Asıl sözleşmenin bir parçası hâline getirilmek amacıyla tahkim şartı içeren bir belgeye yollama yapılması hâlinde de tahkim sözleşmesi yapılmış sayılır.
(4) Tahkim sözleşmesine karşı, asıl sözleşmenin geçerli olmadığı veya tahkim sözleşmesinin henüz doğmamış olan bir uyuşmazlığa ilişkin olduğu itirazında bulunulamaz.
(5) Yargılama sırasında tarafların tahkim yoluna başvurma konusunda anlaşmaları hâlinde, dava dosyası mahkemece ilgili hakem veya hakem kuruluna gönderilir."
2. Aynı Kanunun 439 uncu maddesi:
"a) Tahkim sözleşmesinin taraflarından birinin ehliyetsiz ya da tahkim sözleşmesinin geçersiz olduğu,
b) Hakem veya hakem kurulunun seçiminde sözleşmede belirlenen veya bu kısımda öngörülen usule uyulmadığı,
c) Kararın tahkim süresi içinde verilmediği,
ç) Hakem veya hakem kurulunun hukuka aykırı olarak yetkili veya yetkisiz olduğuna karar verdiği,
d) Hakem veya hakem kurulunun tahkim sözleşmesi dışında kalan bir konuda karar verdiği veya talebin tamamı hakkında karar vermediği ya da yetkisini aştığı,
e) Tahkim yargılamasının usul açısından sözleşmede veya bu yönde bir sözleşme bulunmaması hâlinde Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun tahkim'e ilişkin on birinci kısmında yer alan hükümlere uygun olarak yürütülmediği ve bu durumun kararın esasına etkili olduğu,
f) Tarafların eşitliği ilkesi ve hukuki dinlenilme hakkına riayet edilmediği,
g)Hakem veya hakem kurulu kararına konu uyuşmazlığın Türk hukukuna göre tahkime elverişli olmadığı,
ğ) Kararın kamu düzenine aykırı olduğu, tespit edilirse, hakem kararları iptal edilebilir." denilmektedir.
3. Türkiye Barolar Birliği Tahkim Merkezi Tahkim Kuralları (Tahkim Anlaşmasına İtiraz ) başlıklı 8 inci maddesi:
"(1) Davalı, cevap dilekçesinde tahkim anlaşmasının varlığı, geçerliliği, içeriği, kapsamı veya uygulanması hakkındaki itirazını ileri sürer. Aksi takdirde davalının yetki itirazı dikkate alınmaz. Cevap dilekçesi sunulmadığında veya cevap dilekçesinde tahkim anlaşmasının varlığı ya da geçerliliğine ilişkin itirazda bulunulduğunda bu husus, Hakem / Hakem Heyeti tarafından karara bağlanır.
(2) Hakem / Hakem Heyeti, tahkim anlaşmasının varlığı veya geçerliliğine ilişkin itirazlar da dahil olmak üzere, kendi yetkisi hakkında karar verir. Hakem/Hakem Heyetinin asıl sözleşmenin hükümsüzlüğüne karar vermesi, kendiliğinden tahkim anlaşmasının hükümsüzlüğü sonucunu doğurmaz.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; hukuki ilişkinin ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarının doğru şekilde belirlendiği, davacı vekili temyiz itirazlarında, davalıya tebliğ edilen başvuru dilekçesine verilen cevapta tahkime dair itirazda bulunulmamış olmasının tahkim yargılamasının yapılması için yeterli olduğunu, tebligatlara rağmen yazılı bir beyan olmamasının tahkim anlaşması bulunmadığına ilişkin bir karine teşkil etmediğini, davalı tarafından hakeme karşı herhangi bir beyanda bulunulmadığından dosyanın esasına girilerek karar verilmesi gerektiğini ileri sürmüş ise de; yukarıda belirtilen 6100 Sayılı Kanun'un 412/3 üncü maddesinde yer alan düzenleme gereğince tahkim sözleşmesinin yazılı şekilde yapılmasının zorunlu olduğu, davacı tarafından taraflar arasında tahkim sözleşmesi yapıldığını ilişkin dosyaya belge ibraz edilmediği anlaşıldığından davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının ONANMASINA,
16.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.