"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/613 E., 2022/1174 K.
DAVA TARİHİ : 20.05.2019
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/208 E., 2019/423 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı ... aleyhine fazlaya ilişkin hakları saklı tutulmak suretiyle açılan alacak davasında, Mahkemece 23.12.2016 tarihinde talep ile bağlı kalarak 80.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verildiğini, kararın Yargıtay incelemesinden geçerek onandığını ve 08.10.2018 tarihinde de karar düzeltme talebinin reddine karar verildiğini ileri sürerek, bakiye 202.230,00 TL alacağın yüklemenin iptal edildiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; alacağın zamanaşımına uğradığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacılar ... ... ... ve ... S.S. ... ... Konut ... Kooperatifi tarafından davalı ... Belediyesi aleyhine 24.10.2011 tarihinde taşınmaz hissesinin davalı Belediyeye emsal yükleme karşılığı hibe edilmesinden sonra yüklemenin iptal edilmesii nedenine dayanılarak açılan tazminat davasında, bilirkişinin 282.230,17 TL değer tespit ettiği, Mahkemenin 23.12.2016 tarihli ve 2015/296 E., 2016/794 K. sayılı kararıyla taleple bağlı kalınarak 80.000,00 TL'ye hükmedildiği, kararın kesinleştiği, emsal yüklemesinin 05.07.2007 tarihli ... Belediye Başkanlığının yazısıyla istenebilir hale geldiği ve davanın açıldığı 20.05.2019 tarihi itibariyle 2 ve 10 yıllık zamanaşımı sürelerinin dolduğu gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; dava konusu bakiye alacağının bedelini, ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinde 2015/296 E. numarasıyla (bozma kararı öncesinde 2011/696 E) derdest olan davada, bilirkişi tarafından ibraz edilen 28.11.2016 tarihli bilirkişi ek raporu ile öğrendiğini, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 80.000,00 TL talepli davayı açtığını, Yargıtay 3. Hukuk Dairesi tarafından verilen kararın taraflara tebliğ edilmemiş olması nedeniyle Mahkeme kararının hala kesinleşmediğini, dava açıldığında da henüz karar düzeltme sonucunun taraflarca öğrenilmediğini, yargılama sona ermeden dava açıldığını, zamanaşımının alacağın muaccel olmasıyla işlemeye başlayacağını, dava konusu bedelin ... Belediye Başkanlığının 05.07.2007 tarihli yazısı ile iptalinin istenebilir hale geldiği kabul edilse dahi zamanaşımı süresinin geçmediğini, zira 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (6098 sayılı Kanun) 154 üncü maddesinde alacaklının dava yoluyla mahkemeye başvurması halinde zamanaşımının kesileceğinin düzenlendiğini, bunun sonucu olarak da söz konusu zamanaşımı süresinin baştan başlayacağını, ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan davada hâkimin duruşma esnasında veya dosyada yaptığı her işlem ve hüküm ile tarafların her işlem ve eylemi sonunda zamanaşımının yeniden kesileceğini ve sürenin tekrar işlemeye başlayacağını, kabul anlamına gelmemek şartıyla zamanaşımı süresinin dolmuş olmasının usule ilişkin bir mesele olduğunu, davanın esasına girilmeden karar verildiğini, davalı yararına 18.083,80 TL vekalet ücretine takdir edilmesinin hatalı olduğunu, davalı taraf lehine maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; S.S. ... ... Kooperatifi tarafından ... İli, ... İlçesi Çiftlik köyü, 71 ada, 4 ve 5 parselde verilecek inşaat hakkı emsal yüklemesi karşılığı Çiftlik köyü 147 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki (1.361 m²'ye denk) 86/2400 hissenin 04.10.1995 tarihinde ... Belediyesi'ne hibe edildiği, emsal yükleme hakkının da S.S. ... ... Kooperatifi tarafından 01.06.2003 tarihinde S.S. ... ... 500 Evler ... Kooperatifine devredildiği, ... Belediyesinin emsal ve yükleme uygulamasına ilişkin 07.02.2005 tarihli ve 17 sayılı kararının onaylanmasına ilişkin ... Büyükşehir Belediye Meclisinin 14.03.2005 tarihli ve 189 sayılı kararının ... 1. İdare Mahkemesince iptali üzerine davacı kooperatife emsal yüklemesi sonucu verilen inşaat ruhsatlarının iptal edildiği, dava konusu parseldeki 1361 m2 hissenin emsal yüklemesi geri alındığından davacı kooperatif tarafından davalı ... aleyhine sözleşmenin geçersiz olması nedeniyle 1.361 m² arsa bedeli talepli ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/296 Esas sayılı dosyasıyla açılan davada taraflar arasındaki sözleşmenin geçersiz hale gelmesi nedeniyle ifanın imkansız hale geldiği ... 1. İdare Mahkemesi'nin meclis kararı iptal tarihi (08.12.2005 tarihi) itibariyle 1995 tarihindeki 1.361 m² hisse değerinin ulaştığı değer tespit edilip -taleple bağlı kalınarak 80.000,00TL üzerinden- davanın kabulüne karar verildiği, söz konusu dosyanın işbu dava açılış tarihi itibariyle de henüz kesinleşmediği, davacı tarafından ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/296 E. sayılı dosyasıyla yapılan yargılamada belirlenen tazminatın bakiye 202.230,00 TL’sinin işbu dava ile talep edildiği, davalı tarafından ise zamanaşımı ve husumet itirazında bulunulduğu, davacı vekilinin UYAP üzerinden incelenen ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2011/696 (yeni 2015/296) Esas sayılı dosyası dava dilekçesi içeriğinde, dava konusu 1.361 m² hissenin bedelini fazlaya ilişkin hakları saklı tutarak 80.000,00 TL olarak belirleyip davasını kısmi dava olarak açtığı, buna göre ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/696 (yeni 2015/296) E. sayılı dosya dava tarihi (24.10.2011) itibariyle kesilen bir zamanaşımından bahsedilemeyeceği gibi eldeki davanın da ifanın imkansız hale geldiği tarihten itibaren işlemekte olan zamanaşımı süresi içerisinde ek dava olarak açılmadığı, davanın zamanaşımı nedeniyle reddine ilişkin karar esastan verilmiş bir ret kararı niteliğinde olup, mahkemece yargılamada kendisini vekil ile temsil ettirmiş davalı yararına hüküm tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince nispi vekâlet ücretine hükmolunduğu gerekçesiyle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kısmi davada belirlenen alacağın geriye kalan bölümünün tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Kanun'un 146 ncı maddesi, 6100 sayılı Kanun'un 109/1 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Somut olayda, davacının ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinde 24.10.2011 tarihinde açtığı alacak davasında, dava konusu 1.361 m²'lik hissenin bedelini fazlaya ilişkin hakları saklı tutarak 80.000,00 TL olarak talep ettiği, Mahkemece 23.12.2016 tarihinde talep ile bağlı kalınarak davanın kabulüne karar verildiği, kararın 08.10.2018 tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
2. Temyize konu davanın 07.11.2019 tarihinde açıldığı, davalının süresinde zamanaşımı def'inde bulunduğu, ifanın imkansız hale geldiği tarih ile işbu davanın açıldığı tarih arasında zamanaşımı süresinin dolduğu, davanın zamanaşımı nedeniyle reddine ilişkin kararda işin esasına yönelik bir değerlendirme olduğundan yargılamada kendisini vekil ile temsil ettirmiş davalı yararına nispi vekâlet ücretine hükmolunduğu anlaşılmakla, temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar verilmesi gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.