"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/621 E., 2022/1755 K.
DAVA TARİHİ : 28.03.2013
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece bozmaya uyularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; malik oldukları taşınmazda davalı şirketin 01.05.2001 tarihli sözleşme ile kiracı olduğunu, ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2011/442 E. sayılı tahliye kararı ile taşınmazın icra kanalı ile tahliye edildiğini, davalının taşınmazı tahliye ederken elektrik panosu, elektrik tesisatı, asma tavan ve dış kapıyı kaldırarak binaya zarar verdiğini, bunun ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2012/8 D..... sayılı dosyası ile tespit edildiğini ileri sürerek; bu yıkımların yapım süresinin tespiti ile fazlaya dair talep ve hakları saklı kalmak suretiyle, şimdilik 100,00 TL kira alacağı ile meydana gelen zarar için 1.000,00 TL tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmişler, 16.03.2015 tarihli ıslah dilekçesiyle; kira alacağı taleplerini 14.000,00 TL'ye, hor kullanma tazminatı taleplerini ise 65.860,00 TL'ye yükseltmişlerdir.
II. CEVAP
Davalı vekili; tahliye sırasında sökülebilenleri söktüklerini, binaya zarar vermediklerini savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 27.03.2015 tarihli ve 2014/32 E., 2015/373 K. sayılı kararıyla; bilirkişi raporu doğrultusunda davacı vekilinin ıslah talebi de dikkate alınarak davanın kabulü ile 65.860,00 TL hasar bedeli ve 14.000,00 TL kira alacağının davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı, davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 6. Hukuk Dairesinin 24.03.2016 tarihli ve 2015/6904 E., 2016/2371 K. sayılı ilamıyla; raporun hüküm kurmaya elverişli olmadığı, kira sözleşmesinin üçüncü maddesinde belirtilen kiracının söküp götürebileceği yapılar belirlenip, taşınmazda meydana gelen zararın olağan kullanım sonucu oluşup oluşmadığı tespit edilerek, yıpranma payları da dikkate alınmak suretiyle değerlendirme yapılması gerektiğinden bahisle, karar bozulmuştur.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Bozmaya uyan Mahkemece verilen 20.03.2018 tarihli ve 2016/630 E., 2018/315 K. sayılı kararla; davanın kısmen kabulüne, ... yerinin yapım süresinin iki ekip ile 7 gün olduğunun tespitine, bir aylık net kira bedeli olan 14.000,00 TL ile 7.050,00 TL tazminatın 05.12.2012 tarihi itibariyle yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 11.12.2018 tarihli ve 2018/5349 E., 2018/12633 K. sayılı ilamıyla; tarafların sair temyiz itirazları reddedildikten sonra, sözleşmede sadece taşınabilir tadilatların götürülebileceği, sökülmesi ile tahrip olacak ve binaya zarar verebilecek tadilatların götürülemeyeceğinin belirtilmesi karşısında, asma tavan ve giriş kapısı ile elektrik sistemine ilişkin kalemlerin eski hale getirme kapsamında tazmini gerekli olduğu halde bu kalemlerin dikkate alınmamasının hatalı olduğu, yine tamir süresi kira bedeline ilişkin olarak, tamir süresinin yapılacak işlere göre değişeceği gerekçesiyle, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
C. Üçüncü Bozma Kararı
1. Bozmaya uyan Mahkemece verilen 23.06.2021 tarihli ve 2019/453 E., 2021/896 K. sayılı kararla; davanın kısmen kabulüne, ... yerinin yapım süresinin 25 gün olduğunun tespitine, 14.000,00 TL kira bedeli ile 29.309,05 TL tazminatın 05.12.2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 15.02.2022 tarihli ve 2021/8336 E., 2022/1088 K. sayılı ilamıyla; tarafların sair temyiz itirazlarının reddine karar verildikten sonra, uyulan bozma ilamı gereği elektrik sistemi tavan aydınlatması imalatı bedelinin davalıdan tahsiline karar verilmesi gerektiği, yine ilk bozma ilamında taşınmazda meydana gelen zararın tespit tarihindeki değerinin belirlenmesi gerektiğinin belirtildiği halde zararın tazmine yönelik olarak dava tarihinin esas alınmasının hatalı olduğu, ayrıca hükme esas alınan bilirkişi raporunda, kiralananın tamiri için gereken sürenin 25 gün olarak belirlenmesi karşısında, 25 günlük kira bedelinin tahsiline karar verilmesi gerektiğinden bahisle, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma ilamına uyulmak suretiyle alınan bilirkişi raporu doğrultusunda ... yerinin yapım süresinin 25 gün olduğunun tespitine, 11.666,67 TL kira bedeli ile 43.421,00 TL tazminatın 05.12.2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacılar vekili; bilirkişi raporu ile %30 yıpranma payı hesaplanmasının hatalı olduğunu ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili; taşınmazda yapılması gereken imalatların yapım süresinin 25 gün olarak tespitinin ve faiz başlangıç tarihinin hatalı olduğunu, taşınmazın boş olarak kiralandığının değerlendirilmediğini, uyulan bozma ilamlarında içerik açısından herhangi bir belirleme olmadığını, hüküm altına alınan kalemlerin taraflar arasında imzalanan kira sözleşmesine aykırı olarak tespit edildiğini, "tavan aydınlatması yapılması", "duvarların alçı sıva boya yapılması", "ıslak hacimlerde seramiklerin tamiri ve sıhhi tesisat yapılması" işlerinin Yargıtay bozma ilamı kapsamında olmadığından tazmin listesinden çıkartılarak hüküm kurulması gerektiğini, yıpranma payının düşük hesaplandığını, kararın gerekçesiz olduğunu ayrıca ıslah harcından kabul oranında sorumlu tutulması gerektiğini ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık hor kullanma ve tamir süresi kira bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 316 ncı ve 334 üncü maddeleri.
2. Bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. Usuli kazanılmış hak olarak tanımlanan bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı YİBK).
3. Bundan başka, Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün, bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş olan bu kısımları lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (04.02.1959 tarihli ve 13/5 sayılı YİBK).
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan yönlere ilişkin taraflarca ileri sürülen sebeplerin incelenmesinin artık mümkün olmadığı, dava konusu sözleşmede kiracı şirketin Kiler Gıda Maddeleri İhr. Tic. ve Taah. A.Ş. olduğu ve ekli vekaletname ile yargılama sırasında bu şirketin temsil edildiğinin anlaşılmasına göre, taraf vekillerinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 439 uncu maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz eden davalıya yükletilmesine,
Fazla alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davacılara iadesine,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesi gereğince davacı yönünden karar düzeltme yolu kapalı, davalı yönünden kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
08.11.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.