"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/603 E., 2022/1233 K.
DAVA TARİHİ : 22.08.2019
KARAR : Davanın reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : İzmir 2. Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2019/354 E., 2021/647 K.
Taraflar arasındaki blokenin kaldırılması ve istirdat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde; kullanmış olduğu 4 ayrı kredi için PTT'den aldığı emekli maaş hesabına davalı banka tarafından rızası dışında bloke konulduğunu, davalı banka ile yaptığı sözleşmede bulunan ve aleyhine hüküm doğuran maddelerin haksız şart niteliğinde olduğunu belirterek, emekli maaşı üzerine konulan blokenin kaldırılmasını, haksız olarak yapılan kesintinin faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesinde; davacının emekli aylığından yapılan kesintilerin, davacının bu yöndeki açıkça muvafakatine istinaden yapıldığını, bahsi geçen tüketici kredileri, taahhütname ve virman-takas-mahsup talimatlarının davalı ile müzakere edilerek imzalandığını belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının kullandığı kredilerden kaynaklı borca istinaden davalı banka takas, virman, mahsup ve rehin hakkı veren muvafakate istinaden kesinti yapmış ise de emekli maaşına kredilerin ödenmesi amacıyla bloke konulmasına veya kesinti yapılmasına yönelik muvafakat geçersiz olduğundan, davalı bankanın davacının emekli maaşından kesinti yapamayacağı gerekçesiyle davanın kabulü ile davacının emekli maaşına davalı banka tarafından konulan blokenin kaldırılmasına, davacının emekli maaşından dava tarihi itibariyle kesilen 4.007,28 TL'nin kesinti tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı bankadan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı; kesintilerin, davacının bu yöndeki açıkça muvafakatine istinaden yapıldığını, bahsi geçen tüketici kredileri, Kredi Sözleşmesine Ek Rehin Sözleşmesi, Taahhütname ve Virman - Takas - Mahsup Talimatının davalı ile müzakere edilerek imzalandığını, bankanın somut olayda haksız şart teşkil eden herhangi bir uygulamasının söz konusu olmadığını, öte yandan emekli maaşından başka bir gelirinin olmadığı yönündeki genel kabulden dolayı zayıf tarafı daha da zayıf hâle getirmeme saiki ile korunan emeklinin, kendi iradesi ile imzaladığı kredi sözleşmesi çerçevesinde kavuştuğu ve sosyo-ekonomik ihtiyaçları doğrultusunda harcadığı meblağı yine emekli maaşı ile ödemek zorunda olduğunu bilebilecek durumda olduğunu belirterek, Mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı ile davalı banka arasında bireysel kredi sözleşmeleri düzenlendiği, sözleşmelerde bankaya takas ve mahsup hakkı ile bunlar üzerinde rehin hakkı verildiği, bu doğrultuda kredi taksitlerinin davacının emekli maaş hesabından kesildiği, davalı bankanın verilen bu teminat karşılığında kredi kullandırmış olduğu, sözleşme serbestisi içerisinde verilen talimatın haksız şart olarak değerlendirilemeyeceği gerekçesiyle, davalının istinaf talebinin kabulü ile, İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; davalı bankanın bloke işlemine karşı açtıkları ilk davada davacı maaşından yapılan kesintinin 1/4 olarak uygulanmasına karar verildiğini, 18.07.2019 tarihine kadar davacının maaşından hiçbir kesinti yapılmadığını, davalının kredi sözleşmesini feshederek davacı aleyhine icra takibi yapması gerekirken tekrar bloke işlemi başlattığını, emekli maaş hesabından düzensiz kesintiler yapılarak davacının tüketici hukukundan doğan haklarının ihlal edildiğini, davacının maaşını başka bir bankaya taşımasına dahi izin verilmediğini, tüketici açısından emekli maaşının bloke edilmesi sonucunu doğuracak olan dava konusu sözleşmelerin haksız şart niteliğindeki ilgili maddelerinin yeterince ve açıkça müzakere edildiğinin ve davalı bankanın tutarlı şekilde davrandığının kabul edilemeyeceğini ileri sürerek, kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kredi borcu nedeniyle emekli maaşı üzerine konulan blokenin kaldırılması ve kesintilerin iadesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 17.04.2008 tarih ve 5754 Sayılı Kanunun 56 ncı maddesi ile değişik 5510 Sayılı Kanunun 93 üncü maddesi.
2. 5510 Sayılı Kanunun 93 üncü maddesine değişiklik getiren ve 28.02.2009 tarihinde yürürlüğe giren 5838 sayılı Kanun'un 32/2-b maddesi.
3. Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 28.05.2019 tarihli ve 2016/13350 E., 2019/6695 K. sayılı ilamı.
3. Değerlendirme
Davacının davalı ile imzaladığı kredi sözleşmelerinde almış olduğu maaşından davalı tarafça mahsup-takas ve virman yapılması için yetki ve muvafakat verdiğinin, davalının da bu yetkiye istinaden tüketici kredisi borcunun tahsili için davacının maaşından kesintiler yaptığının, İlk Derece Mahkemesi tarafından yaptırılan bilirkişi incelemesinden davalı bankanın yapmış olduğu kesintilerin davacının kullanmış olduğu tüketici kredisine ilişkin olduğu ve işlemin taraflar arasında imzalanan sözleşme ve eklerine uygun olduğunun ve Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın sözleşmeye bağlılık, ahde vefa ilkesi ve tarafları bağlayan sözleşme hükümleri çerçevesinde verildiğinin anlaşılmasına göre, davacınn temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.