"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince; davalının başvurusunun esastan reddine, davacının başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını, yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; taraflar arasında 07.03.2013 tarihinde daire satış sözleşmesi ve taahhütname düzenlendiğini, sözleşmeye göre davalı tarafından inşa edilen taşınmazlardan dört adet daire satın alındığını, müvekkilinin üç daire karşılığı 90.000 Euro ile bir daire karşılığı olarak belirlenen 97.500,00 TL'nin 90.000,00 TL'lik kısmını peşin olarak ödediğini, sözleşme uyarınca C2 blok 7 ve 8, D2 blok 13 numaralı dairelerin devredildiğini ancak D1 blok 11 numaralı dairenin devredilmediğini, davalıya başvuru yapmasına rağmen netice alamadığını, devredilmeyen dairenin başkasına satıldığını öğrendiğini, ifanın imkansız hale gelmesi nedeniyle ödenen bedelin iadesinin gerektiğini ileri sürerek; 30.000 Euro bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacının 2013 yılında şirkete gelerek, boşanma davasının bulunduğunu, kimseye güvenmediği için 90.000 euro parasını emanet olarak vermek ancak resmiyette ise daire satışı gibi göstermek istediğini, bunun üzerine daire değeri 30.000 Euro olmak üzere üç daire satışı için sözleşme düzenlendiğini, daha sonra parayı almak istemediğini ve daireleri istediğini beyan etmesi üzerine söz konusu üç dairenin devrinin gerçekleştirildiğini, karşılıklı alacak bulunmadığı beyan edilmesine karşın taahhütnameye istinaden haksız para talep edildiğini, davacının isteği üzerine D1 blok 11 numaralı daireye karşılık D2 blok 13 numaları dairenin verildiğini, ödediği 90.000 Euro karşılığı dairelerini teslim aldığını, dördüncü taşınmazın ise ödeme şartı yerine getirilmediği için devredilmediğini, davacının Türk Lirası şeklinde talepte bulunabileceğini, ticari faiz isteyemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın geçerli olmayan bila tarihli gayrimenkul satış sözleşmesi ve 07.03.2013 tarihli taahhütnameden dolayı ödenen bedelin iadesi istemiyle açıldığı, cevap dilekçesinde sözleşme tarihi itibariyle şirket yetkilisi ... Y. tarafından sözleşmenin düzenlendiğinin ifade edildiği, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin varlığı hususunda herhangi bir ihtilafın bulunmadığı, dava konusu D1 blok 11 numaralı bağımsız bölümün davacı adına kayıtlı olmadığı, davaya ... taşınmazın satışı resmi şekilde yapılmadığından geçersiz olduğu, davalı tarafın sözleşme ve 07.03.2013 tarihli taahhütname uyarınca davacıdan 90.000 Euro peşin aldığını kabul ettiği ancak 90.000,00 TL almadığını ve D2 Blok 13 nolu bağımsız bölümün davacının isteği üzerine dava konusu D1 Blok 11 nolu bağımsız bölüme karşılık verildiğini savunduğu, bu hususa yönelik delil ibraz edemediği, davalı vekili delil dilekçesi ekinde yer alan "davacı asil tarafından herhangi bir alacağı kalmadığına dair belge", "davacıya daire peşinatının iade olunduğuna dair bir adet banka dekontu" ve "davalı şirketin temsilcisi ... ...'ya ait hesap defter sayfası" incelendiğinde söz konusu iade tutanağının 08.08.2011 tarihinde davacının davalı şirketten satın aldığı evin bedelini ödeyemediği için evi almaktan vazgeçtiğine ve hiçbir alacağının kalmadığına dair tutanak olduğu ve tutanağın eldeki dava konusu uyuşmazlık tarihinden önce 27.02.2013 tarihinde düzenlendiği, aynı şekilde "... daire peşinatı iade" açıklamalı banka dekontu incelendiğinde söz konusu işlemin de dava konusu uyuşmazlık tarihinden önce 27.02.2013 tarihinde gerçekleştirildiği ve dava konusu dört adet daire satışına ilişkin taahhütname tarihi olan 07.03.2013 tarihinden öncesine ait olduğu, davalının yemin teklifinden vazgeçtiği, 10 yıllık zamanaşımı süresinin uygulanacağı, taşınmaz devredilmediğinden davalının aldığı 30.000,00 Euro bedeli sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde iade etmesi gerektiği, 30.000,00 Euronun dava tarihi olan 14.08.2018 tarihi itibariyle .... efektif satış Türk Lirası karşılığı 224.802,00 TL olarak hesaplandığı gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile 224.802,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari (avans) faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraflarca istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; dava dilekçesinde 30.000 euro talep edildiğini, kur karşılığına hükmedilmesinin doğru olmadığını ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili; üç adet dairenin devrinin gerçekleştiğini, sözlü olarak alacak verecek kalmadığının beyan edildiğini, davacının isteği üzerine 11 numaralı daireye karşılık 13 numaralı dairenin devredildiğini, taahhütnamede belirtilen 90.000,00 TL'nin ödenmediğini, ödeme şartının yerine getirilmemesi nedeniyle devrin gerçekleşmediğini, ticari faiz talep edilemeyeceğini, zamanaşımı süresinin geçtiğini, müvekkilin kayıtlarının incelenmediğini, belgelerin aslının sunulmadığını, ispat yükünün davacıda olduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasında düzenlenen harici satış sözleşmesi kapsamında ödenen daire satış bedelinin edimi ifa etmeyen davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin kararda isabetsizlik bulunmadığı, ancak satış bedeli 30.000 Euronun yasal faizi ile birlikte yabancı para cinsinden talep edilmesine rağmen yerinde olmayan gerekçelerle Türk Lirası karşılığına hükmedilmesinin yerinde görülmediği gerekçesiyle; davalının istinaf başvurusunun reddine, davacının istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına, yeniden esas hakkında davanın kabulüne, 30.000 Euronun dava tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı Kanun'un 4/a maddesi kapsamında devlet bankalarının Euro cinsinden açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, haricen düzenlenen taşınmaz satış sözleşmesi nedeniyle ödenilen satış bedelinin iadesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 6 ncı ve 705 inci maddeleri.
2. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 77 ve devamı ile 237 nci maddeleri.
3. 2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 26 ncı maddesi.
4. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun ( 6100 sayılı Kanun ) 190 ıncı maddesi
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere, taraflarca taşınmaz alım satım ilişkisi kapsamında düzenlenen taahhütname ve daire satış sözleşmesi ile 4 adet dairenin satılacağının kararlaştırılmış olmasına, sözleşmeye ... D1 blok 11 numaralı dairenin davacıya devrinin gerçekleşmemesine, yabancı para olarak ödenen satış bedelinin istirdadının istenilmesine göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.