"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/663 E., 2022/687 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Samsun 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/481 E., 2021/553 K.
Taraflar arasındaki birliğin tasfiyesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince 28.01.2022 tarihli ek karar ile davacı vekilinin miktar itibariyle kesin karara yönelik istinaf dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
Ek kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince ek karar dikkate alınmaksızın ilk istinaf dilekçesine göre işin esası incelenerek başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü;
I. DAVA
Davacı vekili; Samsun 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin 12.02.2019 tarihli ve 2018/556 E., 2019/190 K., sayılı kararıyla, 2013 yılından itibaren olağan genel kurul toplantılarını yapmayan davalı birliğin Türk Medeni Kanunu'nun 87 nci maddesinin beşinci fıkrası gereğince kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verildiğini ileri sürerek, birliğin tasfiyesine karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı; davaya cevap vermemiş, davalı birlik temsilcisi duruşmada verdiği beyanında; birliğin tasfiye edilmesini istediğini belirtmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Samsun 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2018/556 E., 2019/190 K. sayılı dosyanın incelenmesinde; 2003 ve devamı yıllarda olağan genel kurul toplantısını yapmayan davalı ...Derneği'nin Türk Medeni Kanunu'nun 87 nci maddesinin beşinci fıkrası gereğince kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verildiği, kararın istinaf edilmeksizin 24.05.2019 tarihinde kesinleştiği, Mahkemece yapılan araştırmada davalı birliğin aktif-pasif mal varlığının bulunmadığının tespit edildiği, birlik tüzüğünde tasfiyenin ne şekilde yapılacağına dair hüküm bulunmadığı, 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu'nun 20 nci maddesinde yapılan atıf gereğince Dernekler Kanunu ve Yönetmelik hükümleri gereği, davanın kabulüne, Samsun 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin 24.05.2019 tarihinde kesinleşen 2018/556 E., 2019/190 K. sayılı ilamı ile kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilen davalı Samsun İli Merkez Kivi Üreticileri Birliğinin tasfiyesine karar verilmiştir.
2. İlk Derece Mahkemesinin 28.01.2022 ek kararıyla; kesinlik sınırının 01.01.2021 tarihinden itibaren 5.880,00 TL olduğu, eldeki davada; davanın ve kararın niteliği ile karar tarihinde yürürlükte bulunan ...Ü.T. hükümleri dikkate alındığında istinafa konu edilen vekalet ücreti miktarının 5.100,00 TL olduğu, karar tarihindeki istinaf kesinlik sınırı altında kaldığı anlaşıldığından, davacı vekilinin miktar itibariyle kesin karara yönelik istinaf dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen ek kararına karşı, davacı vekili süresi içinde istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın derneğin tasfiyesine ilişkin olup, konusunun para ile değerlendirilmesi mümkün olmadığından miktar itibariyle kesin olmasının söz konusu olmadığı nazara alınarak Yerel Mahkemenin istinaf isteminin usulden reddine ilişkin ek kararı dikkate alınmaksızın ilk istinaf dilekçesine göre işin esasının incelendiği, İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı kanaatine varıldığından, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; kararın vekalet ücreti yönünden bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava; birliğin tasfiyesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu'nun 20 nci maddesi.
2. 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun "Tasfiye" başlıklı 15 inci maddesi.
3. Dernekler Yönetmeliği'nin "Tasfiye" başlıklı 89 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
Davacı tarafından açılan birliğin tasfiyesi davasının kabulüne karar veren İlk Derece Mahkemesince davacı lehine maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile vekâlet ücretine hükmedilmemesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı İstinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Davacı vekilinin vekalet ücretine yönelik temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının 5 numaralı bendinin çıkartılarak yerine "5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümlerine göre belirlenen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine," cümlesinin yazılması suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.