"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1035 E., 2022/2046 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Akhisar 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/115 E., 2021/571 K.
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraflarca istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; 26.09.2014 tarihli orman yangını nedeni ile düzenlenen suç zaptına göre, davalının ağaçlandırma bedeli ve yangın söndürme gideri olarak toplam 2.311.732,25 TL kamu zararına sebebiyet verdiğini ileri sürerek; zararın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı; meydan gelen yangında kusurunun bulunmadığını, trafik kazası nedeniyle yangının çıktığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Akhisar 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 2014/652 E., 2016/585 K. sayılı kesinleşen kararına göre davalının orman yangınına sebebiyet verdiği, 6831 sayılı Kanun'un 112 ve 114 üncü maddeleri gereğince davalının ... zarardan sorumlu olduğu, 18.10.2021 tarihli ek bilirkişi raporu ile Orman Genel Müdürlüğüne ayrıca ödeme yapılmadığı bildirilen uçak ve helikopter ücretlerinin hesaba dahil edilmediği, davacının 6831 sayılı Kanun'un 112 nci maddesi uyarınca 233.312,07 TL ... bedeli, 114 üncü maddeye göre 361.823,16 TL ağaçlandırma bedeli ve 186.587,21 TL yangın söndürme gideri olmak üzere toplam 751.722,44 TL zararının bulunduğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile 751.722,44 TL tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde taraflar istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; söndürmede kullanılan helikopter bedeline hükmedilmediğini, davalının zararın tamamından sorumlu olduğunu ileri sürerek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı; yangının trafik kazası sonucu çıktığını, tazminatın fahiş hesaplandığını, tazminat miktarını ödeyemeyeceğini savunarak, kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; temyiz edilmeden kesinleşen Akhisar 2.Asliye Ceza Mahkemesinin 2014/652 Esas sayılı dosyasında davalının virajlı yolda aracını uygun hızda sürmeyerek karşı şeride tecavüz etmek suretiyle tam kusurlu eylemi ile gerçekleşen trafik kazası sonrası, aracından inerken kontağı kapatmaması, aracın etrafını kontrol imkanı var iken kontrol etmemesi suretiyle aracında başlayan yangının ormana sirayet etmesi nedeniyle taksirle yangına neden olmaktan cezalandırılmasına yönelik verilen karardaki kesinleşen maddi olguların hukuk hakimi bakımından bağlayıcı, taraflar yönünden kesin delil niteliği taşıdığı, Bölge Adliye Mahkemesince verilen 2018/1437 E. ve 2020/302 K. sayılı kaldırma kararından sonra; orman bilirkişiden alınan 18.10.2021 tarihli ek rapora göre; davacının 6831 sayılı Kanun'un 112 ve 114 üncü maddelerine göre ... zararının hesaplanması bakımından hükme esas alınan raporun denetime elverişli ve yeterli bulunduğu, tarafların tazminat hesaplanmasına yönelik istinaf nedenlerinin yerinde görülmediği, diri orman örtüsü kapsamında bulunan kızılçam ağaçlarının yandığı, yangının örtü yangını niteliğinde olmadığı, ağaçlandırma giderine hükmedilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön görülmediği, dava konusu yangın nedeniyle uçak ile helikopter kullanım süresinin garanti süresi içinde kaldığı, ayrıca bedel ödenmediği hususunun davacı tarafından bildirildiği gerekçesiyle, tarafların istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taksirle orman yangınına sebep olunması nedeniyle ... zarar bedeli, ağaçlandırma gideri ve yangın söndürme giderinin tazmini işlemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 49 uncu maddesi.
2. 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 112 ve 114 üncü maddeleri.
3. Dairemizin 27.04.2022 tarihli ve 2022/2114 E. 2022/4235 K. sayılı ilamı.
4. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 05.04.2023 tarihli ve 2022/3-722 E., 2023/294 K. sayılı ilamı.
3. Değerlendirme
1. Her ne kadar derece mahkemelerince; davacı idarenin olası yangınlarda kullanılmak üzere kiraladığı amfibik uçak ve helikopterlerin kira sözleşmeleri ile günlük uçuş limitlerinin belirlendiği, herhangi bir yangın gerçekleşmese dahi sözleşmede belirlenen kira bedelinin ödeneceği, bu sebeple limitler dâhilinde kullanılan amfibik uçak ve helikopter nedeniyle davacı idarenin ödemesi gereken ayrı bir bedelin olmadığı gerekçesiyle davacının ... araç bedel talebi reddedilmişse de, davaya konu edilen yangının davalının kusurundan kaynaklandığı çekişmesiz olduğuna göre, davalının bu yangının söndürülmesi için yapılan masrafların tümünden sorumlu olması gerekir.
2. Yukarıda yer verilen Hukuk Genel Kurulu ile Dairemiz ilamlarında da açıklandığı üzere, ... araçlarının her an hazır durumda olmaları ve yangına bir an önce müdahalede bulunmaları amacıyla başkalarına kiralanması veya kullandırılmasının önüne geçilmesi için ticari hayatın gereği olarak belirli bir süre kullanım garantisi verilerek sözleşmenin imzalandığı gözetildiğinde, davacının zararının sözleşme ile kararlaştırılan limitler dışında fazla uçuş süresi kadar olduğunu kabul etmek mümkün değildir. Diğer bir anlatımla, limit dahilinde ödenen bedelin de kamu zararı olduğu açıktır.
3. Bu durumda, davacı idarenin dava dışı şirket ile ... araçlarının kullanımına ilişkin yapmış olduğu kira sözleşmesi bu davanın taraflarını ilgilendirmediğinden, davalının sebep olduğu yangın nedeniyle yapılan tüm masraftan sorumlu olduğunun kabulü gerekmektedir.
4. O halde, İlk Derece Mahkemesince; davaya konu yangında kullanılan ... araçlarına ait giderlerin de tazminata dahil edilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması yerinde görülmemiştir.
5. Kabule göre de; her ne kadar dava dilekçesinde davacı kısmına ... yazılmış ise de, dava konusu yangının Akhisar Orman İşletme Müdürlüğü sınırları içerisinde çıktığı anlaşılmakla İlk Derece Mahkemesi gerekçeli karar başlığına davacı olarak Orman Genel Müdürlüğüne izafeten Akhisar Orman İşletme Müdürlüğü yazılması gerekirken davacının isminin eksik yazılmasının maddi hatadan kaynaklandığı ve mahallinde düzeltilebileceği anlaşılmakla, bu husus bozma nedeni yapılmamıştır.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.