"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/175 E., 2022/447 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasındaki İlk Derece Mahkemesinde görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; Deniz Harp Okulunda görevli olan davalı Dz. Yzb. ...'ın 18.03.2001 tarihinde firar etmesi nedeniyle emekliye sevk edildiğini, öğrenci olarak kayıt yaptırdığı sırada yüklenme senedi imzalandığını, diğer davalıların kefil olduğunu, davalının şahsına yapılan masrafların tahsili gerektiğini ileri sürerek fazlaya dair hakkı saklı tutularak 282.940 TL'sinin sarf tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı kefiller vekili cevap dilekçesinde; kefillerin Harp Okulundaki öğrencilik dönemi için kefalet senedini imzaladığını, harp okulu öğrenimi sona erdiğinden kefaletin geçersiz olduğunu savunarak kefiller yönünden bu gerekçeyle davanın reddini dilemiştir.
2. Davalı ... vekili, harcamaların sarf tarihi değerinin istenebileceği faizin dönem sonundan başlayacağı yükümlülük süresi ile oranlanması gerektiği belirtilerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 15.11.2006 tarihli ve 2003/740 E., 2006/462 K. sayılı kararıyla; davanın ... yönünden 9.290,86 TL asıl alacak olmak üzere toplam 51.948,83 TL üzerinden kısmen kabulüne, diğer davalı kefiller yönünden reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı davacı ve davalı ... vekilleri tarafından temyiz talebinde bulunulmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin 2007/4298 E., 2007/5967 K. sayılı ilamıyla sair temyiz itirazlarının reddiyle, Harp Okulunda yapılan masrafların sarf tarihlerinden itibaren faizin hesaplanması, döviz cinsi masrafların ise TL karşılığının ilişik kesme tarihine göre belirlenmesi gerektiği açıklanarak karar bozulmuştur. Bozmaya karşı davalı vekili karar düzeltme talebinde bulunmuştur. Yargıtay (kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin 2007/8881 E., 2007/10879 K. sayılı ilamıyla; Yurt dışında yapılan masrafların yapıldığı tarihten ilişik kesme tarihine kadar işleyecek yasal faizininde hesaplanması gerektiği açıklanarak bozma kararının kısmen düzeltilmesine karar verilmiştir.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda mahkemenin 06.12.2011 tarihli ve 2018/17 E., 2011/415 K. sayılı ilamı ile kefiller hakkında hüküm kesinleştiğinden karar verilmesine yer olmadığına Davalı ... yönünden 9.290,87 TL asıl alacak olmak üzere toplam 72.567,26 TL'nin tahsiline karar verilmiştir. Mahkeme kararı davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
2. Yargıtay (kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin 18.09.2012 tarihli ve 2012/8561 E., 2012/9654 K. sayılı ilamıyla 22.03.2011 tarihinde yürürlüğe giren 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa eklenen geçici 32 nci madde kapsamında değerlendirme yapılması gerektiğinden bahisle karar bozulmuştur.
C. Üçüncü Bozma Kararı
1. Bozmaya uyularak yapılan yargılamada Mahkemenin 06.06.2013 tarihli ve 2012/601 E., 2013/347 K. sayılı ilamı ile davalı ...'tan 72.567 TL'nin tahsiline ilişkin verilen karar, davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
2. Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin 2014/6866 E., 2014/9058 K. sayılı ilamıyla Eğitim ve Yetiştirme masraflarının tahsiline dair yönetmelikte yapılan değişikliğin değerlendirilmesi gerektiği belirtilerek hüküm bozulmuştur.
D. Dördüncü Bozma Kararı
1. Bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda Mahkemece 12.05.2015 tarihli ve 2014/755 E., 2015/246 K. sayılı ilamıyla 9.290,87 TL asıl olmak üzere toplam 72.567 TL alacağın davalı ...'tan tahsiline karar verilmiştir. Mahkeme kararını davacı ve davalı ... vekilleri temyiz etmiştir.
2. Yargıtay (kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin 24.03.2016 tarihli ve 2016/458 E., 2016/5011 K. sayılı ilamı ile cezai şart hesaplamasına yurt içi masraflarının dahil edilemeyeceği, mecburi hizmet süresinin 10 yıl olarak hesaplanması gerektiği belirtilerek karar bozulmuştur.
E. Beşinci Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin bozmaya uyularak verdiği 84.755 TL alacağın davalı ...'tan tahsiline ilişkin, 21.09.2017 tarihli ve 2016/310 E., 2017/312 K. sayılı kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairenin 11.02.2021 tarihli 2020/4006 E., 2021/1313 K. sayılı ilamıyla; tarafların sair temyiz itirazlarının reddiyle yurt dışında yapılan giderler üzerinden hesaplanacak cezai şartın noksan hizmet süresine orantılanarak verilmesi gerektiği ayrıca vekalet ücretinin de dava tarihine göre hesaplanması gerektiği belirtilerek hüküm bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın 7.649,96 TL asıl alacak 23.692,93 TL işlemiş faiz, 28.347,04 TL cezai şart olmak üzere toplam 59.689,95 TL üzerinden kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkeme kararına karşı davacı vekili temyiz talebinde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; zararın cüzi bir miktarından davalının sorumlu tutulmasının hakkaniyete aykırı olduğunu, bozmadaki eksikliklerin gözetilmediğini, deliller toplanmadan eksik araştırma ile karar verildiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, eğitim ve öğretim alacağının tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. Bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. (09.05.1960 tarihli ve 2/19 sayılı YİBK).
2. Yargıtay Dairesince bozulan bir hükmün, bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme, kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. (04.02.1959 tarihli ve 13/5 sayılı YİBK).
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen mahkeme kararının; uyulan bozma ilamlarında gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yapılarak bu bağlamda alınan bilirkişi raporunun denetlenebilir ve hüküm kurmaya yeterli olduğu anlaşılmakla temyiz itirazlarının reddiyle hükmün onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan mahkeme kararının 1086 sayılı kanunun 439 uncu maddesi uyarınca ONANMASINA,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 440
ıncı maddesi geregince kararın tebliginden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık
olmak üzere,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
29.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.