"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1792 E., 2023/370 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Zile Asliye Hukuk (Tüketici) Mahkemesi
SAYISI : 2017/499 E., 2022/635 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacılar vekilinin istinaf başvrusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili, müvekkillerinin davalı Bankadan ayrı ayrı 07.09.2010, 22.09.2010 ve 25.10.2010 tarihlerinde konut kredisi kullandıklarını, Rekabet Kurulunun 08.03.2013 tarihli kararı ile aralarında davalı bankanın da bulunduğu 12 adet bankanın 12.08.2007 - 22.09.2011 tarihleri arasında kartel oluşturarak bankalar arasındaki rekabeti engellediklerinin belirlendiği, davalı bankanın da bu oluşumun içinde yer alarak müvekkilerinden fazla faiz aldığını ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere müvekkillerinin her biri için 3.000 TL haksız alınan fazla faiz tutarlarının ayrı ayrı ödenmesine karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili, görev ve yetki itirazında bulunarak, bankacılık sektöründe faaliyet gösteren on iki teşebbüsün mevduat, kredi ve kredi kartı hizmetleri konularında uyumlu eylem içerisinde bulunmak suretiyle 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun 4 üncü maddesini ihlal ettikleri iddiası ile Rekabet Kurulu tarafından başlatılan inceleme neticesinde on iki bankaya değişen oranlarda idari para cezası tahakkuk ettirildiğini, kurul kararının iptali için müvekkil bankaca gerekli yasal müracaatların yapıldığını, henüz idari yargı kanun yolu aşamasının tamamlanmadığını, dava tarihi itibariyle Rekabet Kurulunun idari para cezası tahakkukuna idari işlemi hukuken kesinleşmediğini, somut olayda hangi finansal üründen hangi şekilde zarar uğrandığının da ispatlanmasının gerektiğini, Rekabet Kurulu kararına karşı İdari Yargı'da açılmış olan ve henüz kesinleşmemiş iptal davasının bekletici mesele yapılmasını savunarak davanın reddini dilemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı yazılı kararı ile ; her ne kadar davacılar vekili tarafından, davalı bankanın haksız rekabet teşkil eden eylemleri nedeniyle zarara uğradığı ileri sürülmüş ise de anılan Danıştay İDDK kararı çerçevesinde kredinin kullanıldığı tarihte bankanın davaya konu kredi yönünden rekabetin ihlal edildiği sonucunu doğuran somut her hangi bir eyleminin tespit edilememesi nedeniyle davacının kullanmış olduğu kredi nedeniyle rekabetin ihlal edilmesi iddiasına dayalı bir zararın varlığından bahsedilemeyceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili, henüz İdari Rekabet Kurulu makamının tesis edeceği işlemin devam ettiğini, nitekim Danıştay İDDK kararınca "İlgili bankalar hakkında ihlâle dâhil oldukları her bir hizmet yönünden ayrı ayrı değerlendirme yapılması" gerektiğini, mahkemenin bu işlemlerin sonucunu beklemek yerine, dava açılma tarihinde haklı hukuksal olgulara dayanan ve de davaya konu krediler yönünden bankaların o tarihte kartel anlaşması yapıp yapmadıkları, rekabetin ihlal edilip edilmediği sonucunu doğuran somut eylemin olup olmadığı tespitine devam edilmesi yerine, iş bu davanın bekletici mesele yapması gerekirken, ret yoluyla kapatılmasının hak arama özgürlüğüne bir kısıtlama olduğunu, Amasya İcra Müdürlüğünün 2022/10357,10358,10359, dosyalarında çekince konularak; aynı borç/alacak sebebine dayalı ayrı ayrı ilam vekalet ücreti takdiri nedeniyle ayrı ayrı açılan iş bu icra takip dosyalarında, ayrı ayrı icra vekalet ücreti talebinin, içtihada, hakkaniyete ve dürüstlük kuralına uyulmadığını, açıklanan nedenlerle yerel mahkemece verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, istinaf isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Yargıtay 3. HD'nin 30.05.2022 gün ve 2022/2942 E.-2022/5202 K.; Yargıtay 11. HD'nin 09.06.2022 gün ve 2021/455 E.-2022/4679 K., Yargıtay 11. HD'nin 28/04/2022 gün ve 2020/8414 E.-2022/3556 K., Yargıtay 11. HD'nin 08.03.2022 gün ve 2020/7124 E.-2022/1618 K. vb. kararlarında aynı yöndeki uyuşmazlıklardan kaynaklı davalar ile ilgili olarak davanın reddine karar verilmiş olmasında isabetsizlik bulunmadığına dair değerlendirmeleri içerir hususlar da dikkate alındığında, dosyadaki belgelere, duruşma sürecini yansıtan tutanaklara ve dairemizce de benimsenen gerekçe içeriğine göre, İlk Derece Mahkemesi kararında davanın esasıyla ilgili hükme etki edecek tüm delillerin toplandığı, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, ihtilafın doğru olarak tanımlandığı, inceleme konusu davanın reddine dair kararın neticesi itibarı ile usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili, istinaf dilekçesindeki hususları tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak usul ve yasaya aykırı İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesini istemiştir.
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı tarafın davalı bankadan kullandığı krediye uygulanan kartel faizi nedeniyle zarara uğradığı iddiasıyla 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun gereğince zararının 3 katı tutarında tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 57 nci maddesi
2. Aynı Kanun'un 58 inci maddesi
3.Değerlendirme
Temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle zarar iddiasının değerlendirildiği, Rekabet Kurulunun 08.03.2013 tarihli ve 13-13/198-100 sayılı kararının iptaline ilişkin Ankara 2. İdare Mahkemesince açılan davada davanın reddine karar verilmiş, karar düzeltme aşamasında Danıştay 13. Dairesinin 21.05.2019 tarihli ve 2016/4017 E., 2019/1779 K. sayılı kararı ile bozulması üzerine Ankara 2. İdare Mahkemesinin 19.07.2019 tarihli ve 2019/1108 E, 2019/1463 K. sayılı "Israr-Ret" kararı Danıştay İdari Dava Daireleri 31.05.2021 tarihli ve 2019/2656 E., 2021/1104 K. sayılı kararı ile bozulmuş ve yeniden yapılan yargılama neticesinde Ankara 2. İdare Mahkemesinin 26.04.2022 tarihli ve 2022/920 E., 2022/855 K. sayılı kararıyla idari işlemin iptaline karar verilmiş olmasına böylece Kurul kararının hukuka aykırı olduğunun idari yargı kararı ile tespit edilmiş olduğu ve davacının zararı ve zarar miktarını da ispatlayamadığının anlaşılmasına göre davacılar vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.