"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1200 E., 2022/2035 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Şanlıurfa 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/287 E., 2021/103 K.
Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı ... tarafından müvekkili hakkında kaçak tutanağı dayanak yapılarak icra takibi başlatıldığını, icra dosyasına kaçak kullanım tutanağı eklenmediğini, kaçak kullanım tutanağının gerçeği yansıtmadığını, tarlaların sulamasını abonelikten yaptığını ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakların saklı kalmak kaydıyla icra takibinden şimdilik 5.000,00 TL borçlu olmadığının tespitine ve müvekkili lehine kötüniyet tazminatına karar verilmesini talep etmiş, 23.01.2021 tarihinde dava değerini 166.573,52 TL'ye artırmıştır.
II. CEVAP
Davalı vekili; kısmi dava açılamayacağını, davacının sulama tesisinde kaçak elektrik kullanıldığı tespit edilerek 04.09.2019 tarihli tutanağın düzenlendiğini, fotoğrafların tutanağa eklendiğini, kaçak tutanaklarının aksi sabit oluncaya kadar geçerli olduğunu, mevzuata uygun yükümlülüklerin yerine getirildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; takip dosyası alacağının, kaçak kayıt dökümünde belirtilen 163.957,91 TL bedelli Z/1169890 sayılı faturaya dayandığı, menfi tespit isteminin kaçak tespit tutanağı üzerine düzenlenen tahakkuka ilişkin olduğu, davanın kamu düzenine ilişkin olmadığından taraflarca getirilmesi ilkesi gereği elinde bulunan delillerin sunulması gerektiği, davalı tarafın dava konusu tahakkuk nedeniyle alacağın varlığını ve miktarını ispat külfeti altında olduğu, davalı tarafa 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 139 ve 140 maddeleri uyarınca ihtarlar yapıldığı, ayrıca davalı şirkete müzekkere yazılmasının aynı Kanun'un 195 maddesi uyarınca mümkün olmadığı, davalı tarafın kanunun tanıdığı süreler içerisinde alacağının varlığını ispatlar kayıt ve belge sunmadığı, alacağın varlığının denetlenemediği, dosyanın geldiği aşama dikkate alındığında delil bildirme ve toplama süreçlerinin tamamlandığı, alacağın ispatlanmadığı gerekçesiyle; davanın kabulü ile davacının icra takip dosyasından dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine, şartları oluşmayan kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacının sulama tesisinde kaçak elektrik kullanıldığı tespit edilerek tutanak düzenlendiğini, fotoğrafların tutanağa eklendiğini, kaçak tutanaklarının aksi sabit oluncaya kadar geçerli olduğunu, delillerin toplanması için yazışma yapılmadığını, kaçak tahakkukun mevzuata uygun yapıldığını, keşif icra edemediği gibi bilirkişi raporuda alınmadığını ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı vekili tarafından, cevap dilekçesinde, kaçak elektrik kullanımına dayanılarak dava konusu tahakkukun yapıldığı ifade edilerek delil olarak kaçak tutanakları gösterilmiş ise de, cevap dilekçesi ekinde dava konusu tahakkuka konu kaçak elektrik tespit tutanağı eklenmediği gibi, Mahkemenin 6100 sayılı Kanun'un 139 uncu maddesi uyarınca usulüne uygun olarak yaptığı ihtara rağmen anılan delilin dosyaya sunulmadığı, tensip zaptı ile de kaçak elektrik tespit tutanağı ve detaylı olarak borca dayanak belgelerin istenilmesine karar verildiği, bu ara karara ilişkin müzekkereye cevap verilmediği, dosya kapsamında kaçak elektrik enerjisi kullanıldığına dair başkaca bir delil bulunmadığı, kaçak elektrik kullanıldığı yönündeki iddianın 6100 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesine uygun olarak somutlaştırılmadığı, davalı tarafından kaçak elektrik kullanıldığının ispatlanamadığı gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde bildirdiği sebepleri tekrar etmiş, ayrıca iddianın somutlaştırılmasının istenmediğini, sonradan delil ileri sürülmesinin 6100 sayılı Kanun'un 145 maddesine göre mümkün olduğunu ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kaçak elektrik kullanım iddiasıyla başlatılan icra takibine yönelik menfi tespit istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun “İspat yükü” başlıklı 6 ncı maddesi.
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun'un 139, 140 ve 190 ıncı maddeleri
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; hukuki ilişkinin ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa yukarıda yer verilen hukuk kurallarının doğru şekilde uygulandığı, menfi tespit davasında ispat yükünün davalı alacaklıda olduğu, dava konusu icra takiplerinde talep edilen kaçak tahakkukunun belgelendirilmediği, ihtar edilmesine rağmen iddia edilen kaçak kullanıma ilişkin delillerin sunulmaması nedeniyle bu hususun ispatlanamadığı anlaşılmakla, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.