"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2022/627 E., 2023/167 K.
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen itirazın iptali davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; İSKİ Tarifeler Yönetmeliği'nin "Kullanılmış Suların Uzaklaştırılması" başlıklı 22. maddesi uyarınca kuyu, kaptaj, havuz ve benzeri tesislerden veya tankerle yer altı ve yüzeysel suları temin ederek kullanan veya kanalizasyon şebekesinden yararlanan özel ve tüzelkişiler kullanılmış suların uzaklaştırılması bedelini ödemekle yükümlü olduklarını, 7329121-3 numaralı abonman mukavelesi ile iş yeri sayaçlı tanker abonesi olan davalının tahakkuk ettirilen bedeli ödemediği gibi bu amaçla başlattığı takibe de haksız olarak itiraz ettiğini ileri sürerek; vaki itirazın iptali ve davacı lehine icra inkâr tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; tanker ile 3. kişi firmalardan alınan suyun hazır beton üretiminde kullanıldığını, dolayısıyla üretimde kullanılan bir suyun bedelinin istenmesinin hukuka aykırı olduğunu, uzaklaştırılması gereken atık su bulunmadığını, ayrıca üretim dışında kullanılan suyun ise zaten İSKİ’den kullanıldığını ve faturalarının da ödendiğini, dolayısıyla kuyu suyu uzaklaştırma bedeline ilişkin yeniden fatura düzenlenmesinin mükerrerlik teşkil ettiğini, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen 2009/515 E. sayılı menfi tespit davasında kuyu suyu uzaklaştırma bedelinin yaklaşık %5’inden sorumlu olduğunun tespit edildiğini savunarak, davanın reddini ve davacının kötüniyet tazminatına mahkum edilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 26.09.2019 tarihli ve 2017/263 E., 2019/973 K. sayılı kararıyla; uyuşmazlığın alacağın kaynağı olan hizmetin davalıya verilip verilmediği ve mükerrer talepte bulunulup bulunmadığı noktasında toplandığı, davalının hazır beton üretimi yaptığı tesisinde üretim dışında insan ihtiyaçları, çevre temizliği ve araç yıkamaları için kullandığı tanker suyu için İSKİ Tarifeler Yönetmeliği'nin 6. maddesine göre abonelik yapmak zorunda olduğu ve tahakkuk ettirilecek bedel için 17. maddenin uygulanması gerektiği, yine 45. madde kapsamında kaçak su kullanımı halinde bu bedelin de tahsili cihetine gidileceğinin düzenlendiği, düzenlenen fatura incelendiğinde ise normal tüketime ek olarak kaçak kullanımları içerdiği gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile takibe yapılan itirazın 281.813,19 TL asıl alacak yönünden iptali ile takibin bu bedel üzerinden devamına, bu bedele takip tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine, davacının icra inkâr tazminatı isteminin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 23.09.2021 tarihli ve 2020/1055 E., 2021/2373 K. sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairece verilen 01.06.2022 tarihli ve 2021/8887 E., 2022/5362 K. sayılı ilamla; uyuşmazlığın yansıtılan faturalarda mükerrer talepte bulunulup bulunmadığı, ayrıca söz konusu faturaların sadece kullanım bedeline mi yoksa kaçak KSUB kullanımın da olup olmadığı noktasında toplandığı, dava konusu edilen faturalara ilişkin alınan bilirkişi raporu incelendiğinde, takibe ve davaya konu edilen faturaların içeriğinin sadece atık su kullanım bedeline ilişkin mi olduğu yoksa içinde kaçak kullanıma dair fatura olup olmadığı hususu da tam aydınlatılmadığı gibi sadece 2015 yılı Tarifeler Yönetmeliği dikkate alınarak raporun hazırlandığı, hal böyle olunca İlk Derece Mahkemesince; konunun uzmanlarından oluşturulacak bilirkişi kurulundan, dava konusu faturaların öncelikle dökümlerinin yapılarak hangilerinin tüketim endeksli atık su bedeline, hangilerinin kaçak endeksli oldukları açıklanmasının istenilmesi, davaya konu edilen dönemlerde yürürlükte olan yönetmelik hükümleri uyarınca su bedel ve kaçak hesabına ilişkin ayrıntılı açıklama yapılan, denetlemeye elverişlik şekilde rapor alınması ve ulaşılacak sonuca göre uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesi gerektiğinden bahisle, Bölge Adliye Mahkemesi kararı kaldırılarak, İlk Derece Mahkemesi kararı bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; İSKİ elemanlarınca 25.05.2015 tarihinde yapılan kontrolde tanker
tesisatına sayaçtan önce sıva altında ilave 60’lık tesisat sonrası tesisata bypass sisitemi ile
bağlantı yapıp, kayıt dışı tanker suyu kullandığının tespit edildiği, hükme esas alınan son bilirkişi heyeti raporuna göre de davalıdan talep edilebilecek ödenmeyen KSUB bedelleri toplamının hesaplandığı, hesaplamalarda KSUB bedellerinden beton içinde kullanılan su miktarları düşüldüğü gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile itirazın kısmen iptaline, takibin 343.604,22 TL asıl alacak ve 166.464,13 TL gecikme cezası olmak üzere toplam 510.068,35 TL üzerinden devamına, asıl alacağa (510.068,35 TL) takip tarihinden başlamak ve talebi aşmamak üzere yasal faiz yürütülmesine, koşulları oluşmayan icra inkar tazminatı talebi ile fazlaya ilişkin talebinin reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; müvekkil İdare tarafından davacı adına yapılan tahakkukların yönetmelik hükümlerine uygun olduğunu, davalının IU-7329121-3 numaralı abonelik sözleşmesi gereği işyeri aboneliği olduğundan dava konusu borçtan sorumluluğunun bulunduğunu, tüketimlerin metreküp ilerlemesine göre tahakkuk ettirildiğini ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kullanılmış suların uzaklaştırılması bedelinin tahsiline yönelik icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararı.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan kararın uyulan bozma ilamında belirtilen hukuki esaslar gereğince bilirkişi raporu alınarak karar verilmiş olmasına ve davacının talep edebileceği tahakkuk bedelinin belirlenmesine göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Fazla alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine,
18.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.