"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 46. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ...Ş. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun reddi ile dava hakkında konusuz kaldığından esas hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı ... Factoring A.Ş. tarafından davacı aleyhine kambiyo senetlerine özgü takip yapıldığını, diğer davalı şirketlerin senetlerde ciranta olarak bulunduğunu, dava ve takip konusu senetlerin davalılar Özkent Girişim A.Ş. ve Varyap Varyaplılar A.Ş. ile 18.10.2016 tarihinde düzenlenen ... Gayrımenkul Satış Vaadi Sözleşmesine dayalı olarak satın alınan bağımsız bölümün bedeli karşılığında düzenlenerek davalılara verilen toplam 35 adet senedin içerisinde yer aldığını, bu senetlerin tamamının bahsi geçen sözleşme ve ek protokollere dayalı olarak vadesinde davalı Özkent Girişim A.Ş.'ye ödendiğini, takip konusu senetlerin tamamının bedelsiz olduğunu, senetlere dayalı herhangi bir borcu bulunmadığı gibi satın aldığı bağımsız bölümün halen davalılarca davacı adına tescil de edilmediğini iddia ederek; yapılan icra takiplerinden ve takip dayanağı senetlerden dolayı davalılara borçlu olmadığının tespitine, takibe konu senetlerin ve icra takiplerinin davacı yönünden iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... AŞ. vekili; davaya konu senetlerin Varlıbaşlar İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ile yapılan faktoring işlemi ile şirkete geçtiğini, davacının faktoring işleminin tarafı olmadığını, önceki hamillere karşı ileri sürelen defiilerin faktoring şirketine karşı ileri süremeyeceğini, faktoring işleminin yapılış ve senetlerin şirkete geçiş tarihinin 28.12.2017 tarihi olduğunu, ödemelerin geçiş tarihinden sonra olduğunu, önceki hamillere yapılan ödemelerin şirket açısından bağlayıcılığı bulunmadığını, hayatın olağan akışında davacının her bir senet açısından ödeme yaparken senet aslını iade alması gerektiğini, senet asıllarının şirkette olduğunu, davacının senetlerin devredildiğini bilmediği iddiasının inandırıcı olmadığını ve ödeme yaparken iyi niyetli olmadığını, yapılan faktoring işleminin usul ve yasaya uygun olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.
2. Diğer davalılar davaya cevap dilekçesi sunmamışlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; takibe konu edilen senetlerin incelenmesinde senetlerin nama yazılı düzenlenmediği, "emrühavalesine" ibaresini içerdiği, somut olayda nama yazılı olarak düzenlemesi yasal olarak zorunlu olmasına rağmen, emre muharrer olarak düzenlenmesi nedeniyle senetlerin davacı yönünden geçersiz olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile söz konusu senetlere dayanan icra takipleri ve senetler yönünden davacının borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı ...Ş. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ...Ş. vekili; davacının bedelsizlik defii'ni şirkete karşı ileri süremeyeceğini, faktoring işleminin ve senetlerin müvekkiline geçiş tarihinin 28.12.2017 tarihi olduğunu, davacının, hayatın olağan akışı içinde ödeme yaparken senet aslını iade alması gerektiğini, faktoring işleminin usulüne uygun şekilde yapıldığını, müşteriye finansman sağlanarak gerçek bir ödeme yapıldığını karşılığında davaya konu edilen senetlerin ciro yoluyla devralındığını, davacının kötü niyet iddialarının hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, diğer davalıların senetlerinşirkette olduğunu bile bile kötü niyetli hareket ederek kendi aralarında ödeme işlemleri yaptığını ve şirketin alacağını bertaraf etme amacı güttüklerini, maddi olarak zarara uğratıldığının açık olduğunu ileri sürerek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını ve davanın reddini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı vekili ile davalı Özkent Girişim Gayr. Yat. Tic. A.Ş. vekili arasında 18.10.2016 tarihli ve 1.300.000,00 TL bedelli gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi düzenlendiği, davacı tarafından ödemelerin erken yapılması nedeniyle ile yeni sözleşmeler imzalanarak 35.000,00 TL indirim yapıldığı, davacı tarafından 1.265,000,00 TL'nin ödenmesiyle davaya konu edilen senetlere ilişkin tüm ödemelerin yapıldığı, takibe konu senetlerin nama yazılı düzenlenmeyip emre yazılı düzenlenmesiyle davacı yönünden geçersiz olduğu, ancak tüm dosya borçlarının davalılardan Varlıbaşlar İnş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından ödenmesiyle takiplerin infaz edildiği ve davanın konusuz kaldığı, istinaf aşamasında yapılan ödeme dikkate alınarak yargılama giderlerinden davalıların sorumlu olduğu gerekçesiyle davalı şirketin istinaf başvurusunun reddine, dava konusuz kaldığından esas hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı ...Ş. vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ...Ş. vekili; istinaf nedenlerini tekrar ederek, usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, takibe konu edilen senetlerin geçerli olup olmadığı ve davacının aleyhine başlatılan senetlere dayalı icra takipleri sebebiyle borçlu olup olmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu'nun 4 üncü maddesinin beşinci fıkrası.
3. Değerlendirme
Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesine ve kararda belirtilen gerekçelere göre, somut olayda uyuşmazlık konusu senetlerin taşınmaz satış vaadi sözleşmesi kapsamında verildiğinin, davacının tüketici sıfatını taşıdığının, senetlerin 6502 sayılı Kanun'un 4/5 inci maddesine aykırı olarak emre yazılı düzenlendiğinin ve bu nedenle sadece tüketici yönünden geçersiz olduğunun, davacının geçersiz kambiyo senedi nedeniyle borçlu olmadığının anlaşılmasına göre davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.