"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki Kurum işleminin iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Kurum vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddin karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı Kurumun, Haziran ve Ekim 2015 tarihli faturalarında örnekleme yöntemiyle yapılan 244.347,33 TL kesintiye ilişkin mahsup işlemi ve 17.10.2016 tarihli yazı ile tebliğ edilen 2012 yılı ... Özel Sağlık Hizmeti Sunucularından Sağlık Hizmeti Satın Alma Sözleşmesinin 7.5.3., 11.1.2., 11.3.6. maddelerine göre 86.487,79 TL cezai şart ve SUT'un 4.2. maddesine göre 5.481,21 TL yersiz ödeme bedeli olmak üzere toplam 336.316,33 TL miktarlı davacı ... kuruluşunun hak edişlerinden kesinti yapılmasına dair işlem tesis ettiğini, hiç bir gerekçe gösterilmeden mevzuat hükümlerine aykırı olarak tek taraflı kesinti yapılmasının hukuka aykırı olduğunu belirterek belirterek borçlu olmadığının tespiti ile yapılan işlemin iptaline, kesintinin ihtiyati tedbir kararı ile durdurulduğundan her hangi bir nedenle ödeme olursa avans faizi ile istirdadına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Kurum vekili; müvekkili Kurum aleyhine açılan bu davanın hukuki dayanaktan yoksun olup işlemin sözleşme ve denetim raporu ile yapılan tespitler doğrultusunda yapıldığını, davalı ... kuruluşunun Sakarya Taraklı İlçesindeki yerel yönetilecilerle irtibat kurarak ilan ve broşür dağıttıklarını, hastaları ücretsiz alıp göz tedavisi yapıp geri gerdiklerini, bu konuda 13 hastanın alınan ifadesinde bu hususu doğrulaması üzerine cezai işlem uygulandığını, işlemin hukuka uygun olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bilirkişi raporları arasında çelişkiyi gidermek için alınan 11.10.2019 tarihli bilirkişi raporu doğrultusunda davacının mevzuata aykırı kampanya ya da tarama yaptığı iddiasının davalı tarafından ispatlanamadığı, hastaların yönlendirilmediği, göz ameliyatları ile ilgili tıbbi uygulamaların doğru ve yeterli olduğu, davacı ... kuruluşunun davalı kurum sigortalılarına davalı kurum ile imzalanan sözleşme kurallarına uygun hizmet verdiği, davalı kurumun haksız kesinti yaptığı, davacı şirketin davalı tarafa sunduğu Haziran, Ekim 2015 dönemi faturalarından yapılan toplam 244.347,33 TL kesinti işleminin haksız olduğu, davalının mevzuata aykırı yersiz talep oluşturacak kampanya ya da tarama yapıldığı iddiasını ispatlayamadığından cezai şart ve yersiz ödeme bedeline ilişkin taleplerinin yerinde olmadığı gerekçesiyle, davanın kabulüne toplam 336.316,33 TL kesinti işlemi yönünden davacının, davalı kuruma borçlu olmadığının tespitine ve işlemin iptaline karar verilmiştir.
IV.İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı Kurum vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı Kurum vekili; kesintinin sebebi olan Nazokrimal Balon uygulaması ile görüş alanına engel pseudopitoz tedavisinin tıbben incelenerek kesintinin neden yerinde olmadığının gerekçelendirilmediğini, 18.10.2017 tarihli ilk bilirkişi raporunda, kurumun yapmış olduğu kesintilerin yerinde olduğunun belirlendiğini, en son raporda da üst göz kapağı düşmesi ameliyatının 2 türünü SGK'nın karşıladığını estetik amaçlı yapılan 3. türünü karşılamadığını, dosyada foroğrafı olan hastaların göz kapağının pupil alanını kapatmadığını, ameliyatların estetik amaçlı yapıldığını, tıbbı usule bağlı olarak yapılmayan NLK balon işlemlerine ait kesintinin yerinde olduğunu, FFA kesintilerinin yerinde olduğu hususların tespit edildiğini, Mahkemece mahsup işlemine yönelik kesinti, cezai şart ve yersiz ödeme bedeline ilişkin kesintilerin ayrı ayrı değerlendirilmediğini, bilirkişilerin kesintinin yerinde olduğuna dair raporlarına karşı Mahkemece yetersiz gerekçe ile karar verildiğini, davalı ... kuruluşunun ücretsiz servis ile hastaların götürülerek kampanya kapsamında tedavilerinin yapıldığına ilişkin ayrıntılı açıklamalarının dikkate alınmadığını ve hiç bir araştırma yapılmadığını, hastaların talimatla mahkeme huzurunda dinlenmediğini, işlemin hukuka ve mevzuata uygun olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C.Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya kapsamındaki yazı, belge ve bilgilere, yasaya uygun gerektirici nedenlere, İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerle, delillerin tartışılması sonucu maddi olay ve hukuki değerlendirmede usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, alınan bilirkişi raporunun taraf, mahkeme ve istinaf kanun yolu denetimine olanak sağlayacak şekilde düzenlenip, hükme esas alınmaya yeterli olmasına göre Mahkemece verilen kararın yerinde bulunduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı Kurum vekili vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Kurum vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebeplerle ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesiz olduğunu, istinaf nedenlerine yer verilmediğini, istinaf itirazlarının incelenmediğini ve değerlendirilmediğini, adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Yapılan Kurum işleminin iptali ve borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 5510 sayılı kanunun "Sağlık hizmetlerinin sağlanma yöntemi ve sağlık giderlerinin ödenmesi" başlıklı 73 üncü maddesi,
2. 2012 yılı ... Özel Sağlık Hizmeti Sunucularından Sağlık Hizmeti Satın Alma Sözleşmesinin 7.5.3 üncü 11.1.2 nci 11.3.6 ncı maddeleri,
3. 2012 yılı ... Sağlık Uygulama Tebliğinin 4.2 nci ve 19 uncu maddeleri,
3. Değerlendirme
1. Haziran ve Ekim 2015 faturalarında örnekleme yöntemiyle yapılan kesintiye ilişkin işlem yönünden yapılan incelemede; bilirkişilerin 11.10.2019 tarihli raporunda, tıbbi açıdan NLK Balon işlemlerine ait kesintilerin uygun olduğu, bütün FFA kesintileri yerinde olduğu, Pitozis ve pseudo (üst göz kapagının kısmi veya tam olarak aşağı düşmesi,) ameliyatlarının tümünün estetik amaçlı yapıldığı ve estetik amaçlı yapılan bu işlemin SUT'a göre davalı Kuruma fatura edilemeyeceği belirtildiği halde raporun sonuç kısmında SUT hükümlerine aykırılık bulunmadığı şeklinde çelişkili değerlendirmede bulundukları, Mahkemece, bu rapora dayanılarak karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda; Mahkemece davalı Kuruma yazı yazılarak; faturalarda örnekleme yöntemi ile inceleme sonucunda yapılan kesintinin, hangi faturalar yönünden ve ne sebeple, SUT ve Sözleşmenin hangi hükümlerine aykırı bulunması nedeniyle yapıldığına dair ayrıntılı yazının dosya arasına alındıktan sonra, hükme esas alınan raporu düzenleyen bilirkişilerden farklı bir bilirkişi heyetinden, tarafların itirazları da dikkate alınarak, kesinti sebeplerinin ayrı ayrı değerlendirilmek suretiyle, kesintilerin SUT ve Sözleşme hükümlerine uygun olup olmadığının değerlendirilmesinin istenmesi ve rapor sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, kendi içerisinde çelişen rapora dayanılarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
2. Kurum tarafından cezai şart ve yersiz ödeme bedellerine ilişkin yapılan kesinti işlemi yönünden yapılan incelemede; 2012 sağlık hizmeti satın alma sözleşmesinin 7.5.3 maddesindeki "SHS ler ilgili mevzuata aykırı yersiz talep oluşturacak kampanya ya da tarama yapamaz'' düzenlemesinden dolayı 13 hasta 32 takip için cezai şart uygulandığından, Mahkemece, adı geçen hastaların dinlenerek, İstanbul ilinde faaliyet gösteren göz hastalıkları merkezinin yerel yöneticilerle irtibat kurup ilan ve broşür dağıttıklarının ve ilçeden aldıkları hastaları ücretsiz olarak taşımak suretiyle göz sağlığı ile ilgili yardımda bulunduklarının tespit edildiğine dair 28.08.2012 tarihli Taraklı Sağlık Grup Başkanlığı adına kaymakam imzalı yazı, Sağlık Müdürlüğünün 21.09.2012 tarihli yazısısı ekindeki broşür ve dosyadaki diğer bilgi ve belgeler değerlendirilerek mevzuata aykırı yersiz talep oluşturacak kampanya ya da tarama yapılıp yapılmadığı hususunun aydınlatıldıktan sonra cezai şart ve yersiz ödeme bedeline ilişkin işlemin iptaline yönelik talep hakkında bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3. Yukarıda açıklanan nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
1. Davalı Kurum vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK'nın 373/1 inci maddesi uyarınca temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının davalı Kurum yararına BOZULMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,05.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.