"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2386 E., 2023/371 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Batman 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/568 E., 2021/505 K.
Taraflar arasındaki muarazanın giderilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davacının dava konusu iş yerini 17.09.2019 tarihinden bu yana işlettiğini, dava konusu adresteki aboneliğin tarafına devri için davacının 27.09.2019 tarihinde davalı şirkete başvurduğunu, davalı şirketçe davacıya gönderilen 27.09.2019 tarihli cevabi yazıda söz konusu aboneliğin borcu olduğundan bahisle talebin reddedildiğini, davalı şirketin önceki abonelikten kaynaklanan borç sebebiyle sözleşmenin tarafı olan abone hakkında takip yapıp tahsilatı ondan yapması gerektiğini ileri sürerek; dava konusu iş yerine ait başka abonelerin borçlarından muaf şekilde davacı lehine abonelik tesisine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; başkası adına kayıtlı aboneliğin devrinin, mevcut abonelik sonlandırılmadan yani iş yeri tahliye edilmeden mümkün olmadığını, abone ve davacının ilişkisinin muvazaalı olduğunu, bu hususun araştırılması gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının, dava konusu iş yerinin işletmecisi olduğu, bu iş yerinin ünvanının Öz Elitmar olarak değiştiği, iş yerinde daha önceki faaliyet gösterenin dava dışı Metin adlı şahıs olduğu, davacının 09.10.2019 tarihinde dava konusu iş yeri hakkında iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatı aldığı, vergi levhasında davacının isminin bulunduğu, davacı ile iş yerinde daha önceden faaliyet gösteren şahıslar arasında herhangi bir akrabalık ya da başka bir bağ olmadığı, bahse konu iş yerinin ruhsatının önceden dava dışı Feyzi adlı şahıs adına kayıtlı olduğu, aynı kullanım yerine ait başka tüketicilerin önceki dönemlere ilişkin tüketimden kaynaklanan borçlarının yeni abone tarafından üstlenilmesinin talep edilemeyeceği, bu nedenle yeni aboneye abonelik tesisi yapılmamasının hukuka uygun olmadığı gerekçesiyle; davanın kabulüne, dava konusu adresteki önceki abonenin borçlarından muaf tutularak davacı adına yeni bir abonelik tesisi yapılmasına ve taraflar arasındaki muarazanın bu şekilde giderilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davanın husumetten, hukuki yarar yokluğundan, arabuluculuk dava şartı yokluğundan, görevden ve süre aşımından dolayı reddi gerektiğini dile getirmelerine rağmen bu hususlarda karar verilmediğini, davanın bu yönlerden usulden reddi gerektiğini, kira sözleşmesinin adi nitelikte olduğunu, kira sözleşmesinde dava konusu yere göre çok düşük bir kira bedelinin kararlaştırıldığını, bu durumun başlı başına muvazaa iddialarını ispatladığını, yine davacının oda kaydı bulunmadığını, bunun da davacının ticari faaliyet yürütmediğini gösterdiğini, abone ve davacının ilişkisinin muvazaalı olduğunu, Mahkemece bilirkişiden hukuki bir konu olan muvazaa hakkında rapor aldırıldığını, dava dışı abone ile fiili kullanıcı mülk sahibi davacının müteselsilen sorumlu olduğunu, davacının mülkiyetinde olan taşınmazın fiilen hangi tarihten itibaren kendisi tarafından kullanmaya başlandığı, mevcut abonenin taşınmazı ne zaman terk ettiği hususlarının belgeleri ile belirtilmediğinden mevcut borçtan sorumlu olmadığı iddiasının dinlenemeyeceğini ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı taraf fiili kullanım olgusunu ileri sürerek kararı istinaf etmiş ise de, yerleşik Yargıtay içtihatlarına göre abonelik sözleşmesi tüketici ile satıcı-sağlayıcı arasında yapılmakla sözleşmelerin nispiliği ilkesi gereğince yanlızca tarafları bağlayacağı, ilgili mevzuat uyarınca satıcı-sağlayıcı tarafından aynı kullanım yerine ait önceki abonenin tüketimlerinden kaynaklanan borçların yeni abonelik isteyenin üstlenmesinin talep edilemeyeceği, somut olayda da yeni abonelik tesisinin önceki abonenin borcu nedeni ile geri çevrilemeyeceği, ispat yükü üzerinde olan davalı yanca fiili kullanım veya muvazaa olgusunun ispat edilemediği gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinafta sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, elektrik aboneliği tesisi hususunda yaratılan muarazanın meni istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.1. 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) "İspat yükü" başlıklı 190 ıncı maddesi,
2. Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğinin "Sözleşmenin süresi ve sona erme" kenar başlıklı 24 üncü maddesinin (5) ve (6) numaralı fıkraları,
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında belirtilen gerekçenin Dairemizin yerleşmiş içtihatlarına uygun olduğu anlaşılmakla, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
29.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.