"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/145 E., 2022/356 K.
Taraflar arasındaki adi ortaklığın fesih ve tasfiyesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece bozmaya uyularak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili ile duruşma talepli olarak dahili davalılar vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 06.02.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde gelen davacı vekili Avukat ........'in sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin 20.11.2005 tarihli sözleşme uyarınca davalının ortağı bulunduğu ........, Tüketim Malları Ltd. Şti. ne % 35 oranında hisse ile ortak olduğunu, ortaklığa 102.000,00 TL nakit sermaye koyduğunu ancak sözleşmeye konu şirkete değil yine davalının ortağı bulunduğu........., Ltd. Şti.ne resmen ortak edildiğini, aynı zamanda bahse konu şirkete müdür olarak tayin edildiğini, şirketleri fiilen yöneten davalı tarafından kendisine kâr payı ödemesi ya da emeği karşılığı herhangi bir ödeme yapılmadığı gibi üçüncü kişilere borçlandırıldığını, davalının davranışları nedeniyle zarara uğradığını ileri sürerek; ortaklığa sermaye olarak koyduğu 102.000,00 TL’nin 20.11.2005 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davanın zamanaşımına uğradığını, 102.000,00 TL’nin tarafına ödendiği iddiasının gerçeği yansıtmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 26.10.2015 tarihli ve 2015/128 E., 2015/285 K. sayılı kararıyla; davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairenin 20.09.2017 tarihli ve 2016/2844 E., 2017/12266 K. sayılı ilamıyla; taraflar arasında imzalanan 20.11.2005 tarihli sözleşme ile kâr ortaklığı konusunda yapılan anlaşma sonucu adi ortaklık ilişkisinin kurulduğu, beş yıllık zamanaşımı süresi dolmadan davanın açıldığı gerekçesiyle, karar bozulmuştur.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 03.12.2019 tarihli ve 2018/268 E., 2019/347 K. sayılı kararıyla; davanın kabulü ile taraflar arasında 20.11.2005 tarihinde kurulan adi ortaklığın tasfiyesine, 102.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş,
karara karşı, süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairenin 09.03.2021 tarihli ve 2020/1750 E., 2021/2452 K. sayılı ilamıyla; Mahkemece tasfiyenin kanunda öngörülen usule uygun olarak yapılmadığı gerekçesiyle, karar bozulmuştur.
C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasında imzalanan 20.11.2005 tarihli sözleşmeyle adi ortaklık ilişkisinin kurulduğu, bozma öncesinde 24.10.2018 tarihli duruşmada davalı yönetici ortaktan hesap listesi vermesinin talep edildiği, davalı tarafından 07.11.2018 tarihli beyan dilekçesi ile hesap listesi sunmak amacıyla belge sunulduğu, davalı tarafça dava dış...........,Tüketim Malları Yakacak İnş. Taah. ve Turizm San. Tic. Ltd. Şti. ne ait belgeler sunulmuş ise de şirketin ayrı bir tüzel kişiliği mevcut olup, adi ortaklık sözleşmesinde yer almadığından bu şirkete ait belge, faturaların bu dosya bakımından delil olarak kabul edilmediği, dava dışı söz konusu şirketin Yargıtay tarafından adi ortaklığa taraf olmadığının hüküm altına alındığı, adi ortaklık sözleşmesi ile davacının davalıya 102.000,00 TL sermaye verdiği, adi ortaklığın faaliyeti ile ilgili davalı ortaktan yapılan bir tahsilat beyanı, kâr payı talebi veya bu yönde yazılı belge ibrazı olmadığı, davalı tarafından da aksi yönde bir beyanın olmadığı, davacı ortağın katılım payı alacağı 102.000,00 TL kadar davalı ortaktan alacaklı olduğu gerekçesiyle; davanın kabulüne, taraflar arasındaki adi ortaklığın fesih ve tasfiyesine, 102.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; hükmedilen alacağın sözleşme tarihinden itibaren işleyecek ticari reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek; kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Dahili davalılar vekili; adi ortaklık olarak değerlendirilen ve iddia edilen 20.11.2005 tarihli sözleşmede ilgili mobilya mağazasının aktif ve pasiflerinin sözleşmenin son paragrafında belirtildiğini, şubenin 31.10.2006 tarihinde kapatıldığını, kapanış tarihi itibariyle aktifleri gayri resmi olarak 80.373,35 TL bedelli malvarlığı olup pasiflerinin de 52.199,80 TL olduğunu ancak bilirkişi incelemesinde bu hususların dikkate alınmadığını, Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesinin 2009/475 E. ve 2012/181 K. sayılı dosyasıyla şirketin tasfiyesine ilişkin olarak açılan davada yapılan bilirkişi incelemesi neticesinde bu iddialara ilişkin bir delil bulunmadığının tespit edildiğini, sözleşmede murisin 160.000,00 TL, davacının 102.000,00 TL sermayeyi şirkete koydukları belirtilmişse de böyle bir sermaye girişinin olmadığını, Yakut Yakacak Ürünleri Mobilya Ev Gereçleri ve Dayanıklı Tüketim Malları San. Tic. Ltd. Şirketindeki murisin 200 pay karşılığı hissesinin davacı asile devredildiğini, bilirkişiler tarafından bu hususların da gözetilmediğini, sadece taraflar arasında imzalanan sözleşme değerlendirilmek suretiyle rapor düzenlendiğini, ilgili sözleşmedeki şirket kaşesi sözleşmeye sonradan basıldığından davacının sanık sıfatıyla yargılandığını ve hakkında mahkumiyet kararı verildiğini, bu nedenle geçerli irade beyanlarını içeren bir sözleşmeden söz edilemeyeceğini, davaya konu edilen bedelin murise verildiğine dair hiçbir yazılı delil ve belge ibraz edilemediğini, taraflar arasında ortaklığın varlığı ve ödemelerin yapıldığı esas alınıyor ise, kâr zarar hesaplaması yapılarak ve buna göre her iki ortağın koymuş olduğu bedeller üzerinden mahsup yapılıp kar durumu var ise bu kâr bedelinin davacının koymuş olduğu bedele oranla talep edilebileceği gözetilmesi gerekirken, davacının ödediğini iddia ettiği rakamın iadesine karar verilmesinin doğru olmadığını savunarak, kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, adi ortaklığın fesih ve tasfiyesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı, 04.02.1959 tarihli ve 13/5 sayılı YİBK
3. Değerlendirme
Temyize konu edilen Mahkeme kararının; uyulan bozma kararında gösterildiği şekilde inceleme ve araştırma yapılarak yine bozma kararında belirtilen hukuki esaslar gereğince verildiği, bozma kararının kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan kısımlara yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine imkan bulunmadığı, tasfiye alacağı yönünden davalı tarafın açılan işbu dava ile temerrüde düşürüldüğü, dolayısıyla hüküm altına alınan alacağa dava tarihinden faiz yürütülmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşılmakla; tarafların temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 439 uncu maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harçlarının temyiz edenlere yükletilmesine,
17.100,00 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6100 sayılı Hukuk Mahkemeleri Kanunu'nun Geçici 3 üncü maddesi atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
06.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.