"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/2169 E., 2023/1431 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Muğla 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/436 E., 2020/292 K.
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacının istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; 13.08.2016 tarihinde 69 nolu bölmede çıkan yangının, dava dışı ...'a ait ev yolu üzerinde ... enerji iletim hattının altında bulunan okaliptüs ağaçlarının elektrik tellerine şiddetli rüzgârın etkisiyle çarpması sonucu oluşan kıvılcımların etkisiyle yerdeki kuru otların tutuşması ile başlayıp rüzgârın etkisiyle kuzeydoğu yönünde ilerleyerek büyüdüğünün tespit edildiğini, çok geniş bir ormanlık alanın ve ziraat arazisinin yangından etkilendiğini, bu yangın dolayısıyla toplam 3.139.379 27 TL idare zararının meydana geldiğini, davalı şirket çalışanı ... hakkında Muğla 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 2016/871 esas sayılı dosyasında 6831 sayılı Kanun'un 110/3 ve TCK 53/1 maddelerine muhalefetten kamu davası açıldığını, Muğla 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde 2016/75 D.İş dosyası ile tespit yaptırıldığını, davalının kusurlu olduğunu ileri sürerek; 3.139.379,22 TL’nin yangın çıkış olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; yangının çıkmasından müvekkili şirketin herhangi bir sorumluğunun bulunmadığını, yangının elektrikle ilgisi olmayan pek çok sebepten çıkabileceğini, yangın sonrası düzenlenen tutanakta belirtildiği üzere olay anında herhangi bir kesintinin söz konusu olmadığını, Elektrik Mühendisleri Odası Muğla temsilciliğince yapılan incelemede yangın nedeni olabilecek elektrik bağlantılı unsurun tespit edilemediğini, ağacın tellere teması nedeni ile yangının başladığına ilişkin maddi gerçeklikten uzak soyut iddialar üzerinden müvekkili şirkete kusuru izafe edilemeyeceğini, dava konusu olayda yangının enerji nakil hattından çıktığına dair somut delil olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Muğla 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 2016/871 E. sayılı dosyasında davaya konu yangın nedeniyle yapılan yargılamada beraat kararı verildiği, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Ceza Dairesinin 2019/3018 K. sayılı ilamı ile yangının elektrik tellerinden çıktığına ilişkin illiyet bağı bulunmadığından bahisle verilen beraat kararına ilişkin itirazın reddine karar verilerek ceza mahkemesi kararının kesinleştiği, söz konusu ceza dosyasında alınan 30.11.2017 havale tarihli elektrikçi bilirkişinin raporunda; enerji hattında olay anında sigorta atması nedeniyle enerji kesintisinin olmadığı, kısa devreye maruz kalmadığı, yangına sebebiyet verebilecek ark hadisesinin olmadığı, bu sebeple orman yangınının elektrik hattından kaynaklanmadığının bildirilmesi, aynı yerde Muğla 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/75 D.iş E. sayılı dosyasında alınan rapor ile Bölge Adliye Mahkemesi tarafından aldırılan raporda da orman yangınının elektrik hattından meydana gelmediğinin bildirilmesi karşısında, elektrik mühendisi bilirkişiler tarafından düzenlenen raporlara göre, yangının elektrik hattından kıvılcım çıkması sonucu meydana geldiğine ilişkin delil bulunmadığı gibi aksine elektrik telleri ile yangın arasında illiyet bağı bulunmadığının ceza yargılamasında tespit edilmesi karşısında, dosyada birden çok bilirkişi raporunun bulunması nedeniyle yeniden rapor alınmadığı, somut olayda elektrik telleri ile yangın arasında illiyet bağı kurulamadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; davanın esasına teşkil edecek ceza dosyasına girmiş bulunan bizzat görgüye dayalı tanık beyanlarının, jandarma olay yeri inceleme tutanağının ve görüntülerinin, orman idaresince tutulan tespit tutanaklarının dosyaya celbedilmeksizin, keşif ve bilirkişi raporu aldırılmaksızın salt ceza dosyana dayanak yapılmak suretiyle davanın reddine karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, jandarma olay yeri fotoğraflardan elektrik tellerinin okaliptüs ağaçlarının dallarının arasından geçtiği, tellerde yer yer sürtünme ve ark izlerinin bulunduğunu, tellerin normalinden daha fazla sarkmış olduğunu, tanık beyanlarından yangının elektrik altındaki okaliptüs ağaçlarının hemen dibinde 3-4 m²'lik alanın yandığını, TEDAŞ ile Orman İdaresi arasında düzenlenen taahhütnamede; enerji nakil hattından dolayı çıkabilecek orman yangınlarına karşı, her türlü önlemin alınacağının ve muhtemel yangınlardan dolayı meydana gelecek zarardan sorumlu olacağını kabul ve taahhüt ettiklerini, davalı şirketin bu davadaki hukuki sorumluluğu ve kusursuz sorumluluğun birlikte değerlendirilmesi gerektiğini belirtmiş, ek beyan dilekçesinde özetle; idare aleyhine davanın reddi gerekçesiyle 100.123,40 TL nispi ücreti vekalete hükmedildiğini, ancak davanın tamamının reddi halinde dahi AAÜT m. 13/4 kapsamında 2020 yılı için 3.400,00 TL'den fazla vekalet ücreti takdir edilemeyeceğini ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bilirkişi raporu alınmamış ise de ceza yargılamasında özellikte istinaf aşamasında alınan 3 kişilik heyet bilirkişisi raporunun denetime elverişli, hüküm kurmaya yeterli olduğu, kesinleşen ceza mahkemesi kararı ile meydana gelen yangın olayının enerji nakil hattından dolayı oluşan bir sorundan meydana gelmediğinin belirlenmesi karşısında davacının zararından davalının sorumlu tutulmasına ilişkin yasal koşulların gerçekleşmediği, uygun illiyet bağının bulunduğu ispat edilemediğinden davanın reddine karar verilmiş olmasında usul ve yasaya aykırı bir yön görülmediği, ancak ret sebebinin illiyet bağı olmadığı tespit edildiğine göre AAÜT m. 7/2. gereğince (husumet) maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle, İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında davanın reddine, davalı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'nin 13/4. fıkrası gereğince 3.400,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsiline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf sebeplerini tekrarl ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; elektrik enerjisi dağıtım hattından kaynaklandığı iddia edilen yangın nedeniyle orman idaresinin uğradığı maddi zararın tazminine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) "Tehlike sorumluluğu ve denkleştirme" kenar başlıklı 71 inci maddesi.
3. Değerlendirme
Temyiz edilen kararda belirtilen gerekçeye, ceza davasında yangının enerji nakil hattından kaynaklanan bir sorundan meydana gelmediğinin tespit edilmesi nedeniyle bu maddi vakıanın hukuk hakimi için bağlayıcı olmasına, yangın ve davalı şirketin faaliyeti arasında illiyet bağı bulunmadığının tespit edilmesine göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.