"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1698 E., 2024/91 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Samsun 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/537 E., 2023/420 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; Kurum sigortalısının 11.03.2021 tarihinde vefat ettiği halde, müvekkiline ait eczaneden covid 19 pandemi döneminde kronik hastalıklarda reçetesiz ilaç temini kapsamında medula sistemine kayıt edilen ilaçların teslim aldığı bilgisi ile kuruma fatura edildiği ve bu durumun Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) hükümlerine aykırı olduğu gerekçesiyle davalı Kurum tarafından müvekkili hakkında cezai işlem tesis edildiğini, ilacın hasta yakını tarafından alınarak kullanıldığını, yersiz ödemenin söz konusu olmadığını ileri sürerek; kurum işleminin iptalini, müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitini ve davalı tarafından yapılan 19.364,40-TL kesintinin kesinti tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Kurumdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; vefat eden Kurum sigortalısının ölüm tarihinden sonra Medula sistemine kayıt edilen ilaçlarının kuruma fatura edilmesi sebebiyle protokol hükümlerine aykırı hareket eden davacı aleyhine tesis edilen işlemin ilaç temin protokolü 5.3.10 maddesi gereğince yerinde olduğunu savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; cezai uygulamanın nedeni olan 2022 İlaç temin protokolu'nun ilgili düzenlemesinde yer alan ve davalı tarafından cezai uygulamanın dayanağını teşkil eden 5.3.10 maddesi'nin esaslı unsuru olan “kast “maksat ve gayesi ile iş bu eylemi gerçekleştirdiğinin tespit edilememiş olması, aynı maddenin ikinci cümlesinde yer alan ; meydana gelen zarardan eczacı /veya çalışanlarının dışında üçüncü kişilerin eylem ve ifadeleri ile yapılmış olabileceği, ilaçları teslim aldığını beyan eden müteveffanın yakını ...'ın 23.06.2022 tarihli beyanı ile sarih olduğundan; SUT protokolü 5.3.10 maddesinin uygulanmasının mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, davalı kurum işleminin iptaline, davacının davalıya iptaline karar verilen işlemden kaynaklı 1.760,40.TL ilaç bedeli, 17.604,00.TL cezai şart işlemi olmak üzere toplam 19.364,40.TL borçlu olmadığının tespitine, davalı kurum tarafından yapılan 19.364,40.TL kesinti yapılan tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; İlk Derece Mahkemesi kararında davanın esasıyla ilgili tarafların gösterdiği hükme etki edecek tüm delillerin toplandığı, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, ihtilafın doğru olarak tanımlandığı, kararın usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle, başvurunun reddine karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; sigortalının ölüm tarihinden sonra davacının sahibi ve mesul müdürü olduğu Eczaneden 418 kodu ile kronik hastalıklarda reçetesiz ilaç temini kapsamında Medula sisteminde kayıt edilen ilaçların Kuruma fatura edildiğini, bu hususun protokol hükümlerine aykırı olduğunu, bilirkişi raporundaki görüşün afaki ve yorumsal nitelikte olduğunu, davacının sözleşme hükümlerine aykırı hareket ettiğini ileri sürerek; kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
1. Uyuşmazlık, davalı Kurum tarafından sahte reçete düzenlenmesi nedeniyle davacı hakkında uygulanan işlemin iptali, cezai şart ve reçete bedeli kesintisi işlemlerinden borçlu bulunulmadığının tespiti ve davalı Kurumdan tahsili istemine ilişkindir.
2. Taraflar arasında akdedilen 2020 yılı İlaç Temin Protokolü ve 2022 tarihli Protokolün 5.3.10 uncu maddesi “Eczacı ya da eczane çalışanlarınca Kurumu zarara uğratmak amacıyla kasıtlı olarak Kuruma sahte ilaç fiyat kupürü/sahte karekod, sahte reçete veya sahte rapor fatura edildiğinin tespiti halinde reçete bedelinin 10 (on) katı tutarında cezai şart uygulanarak eczacı uyarılır. Tekrarı halinde reçete bedelinin 20 (yirmi) katı tutarında cezai şart uygulanarak sözleşme feshedilir ve 1 (bir) yıl süreyle sözleşme yapılmaz. Ancak, söz konusu sahte ilaç fiyat kupürü/sahte karekod, sahte reçete veya sahte raporun eczacı yada eczane çalışanları dışında üçüncü kişilerin dahli ile Kuruma fatura edildiğinin yapılacak araştırma ve/veya inceleme sonucunda tespit edilmesi halinde, bu madde hükmü uygulanmaz.” şeklindedir.
3.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirmesi ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere, taraflar arasında imzalanan Protokol hükümlerine, alınan bilirkişi raporunun hükme elverişli olmasına ve davacının Kurumu zarara uğratmak kastının bulunmadığının anlaşılmasına göre davalı vekili tarafından ileri sürülen temyiz itirazlarının reddi ile, usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,03.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.