"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 54. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/688 E., 2024/529 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 20. Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/190 E., 2020/370 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkili ile davalı şirket arasındaki kira sözleşmesinin, kiralananda kiracı bulunması nedeniyle davalı tarafça hazırlanan kroki incelendikten sonra imzalandığını, kiralananda tadilat yapılıp kullanıma yönelik eşyalar alındıktan sonra "..." isimli cafe- restaurantın işletmeye başlandığını, kiralananın alt katında bulunan 80 m² depo ile tuvaletten oluşan kısmın anahtarlarının davalıya ait eşyaların içinde bulunması nedeniyle müvekkiline hiç teslim edilmediği halde kira bedelinin tam olarak ödendiğini, bir süre sonra dava dışı 3. kişinin cafenin mutfak kısmı ile arka bölümdeki iki katlı kısmın kendisine ait olduğunu, davalı şirket tarafından daha öncesinde de bu şekilde kiralama yapılması nedeniyle savcılığa şikayette bulunduğunun bildirilmesi üzerine, davalı tarafça müvekkilinin mağduriyetinin giderilmesi için üst katta bulunan dükkanın boşalacağı, söz konusu yerin tadilatı sonrasında kullanımına tahsis edileceği yönündeki teklifinin müvekkili tarafından kabul edildiğini, tadilatın 5 ay sürmesi nedeniyle müşterilerin kaybedilmeye başlanıldığını, üst katın inşaatı bittikten sonra eşyaların yerleştirildiğini ancak yeni kira bedeli ve depozito bedeli miktarı hususunda taraflar arasında anlaşmazlık yaşandığını, tehdit ve hakaretlerin devam etmesi üzerine alt kata taşınıldığını ancak davalı tarafça bu defa da merdivenin kapatılmasına yönelik inşaata başlanıldığını, davalının kiralananın tahliye edilmesine yönelik baskıları sonucunda kiralanandaki müvekkiline ait eşyaların komşu esnafa verilmesi ve depozitonun da iade edilmesi hususunda anlaşmaya varılarak kiralananın 07.01.2015 tarihinde tahliye edildiğini, müvekkilinin hile ile aldatılması nedeniyle maddi ve manevi zarara uğradığını ileri sürerek; fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla, kira sözleşmesinin gereği gibi yerine getirilememesi sebebiyle mutfak tadilatı, elektrik ve doğalgaz tesisatı döşeme bedeli olan 28.000,00 TL, mutfak ekipmanları için 12.000,00 TL, özel tasarım sandalye ve masa için 6.000,00 TL olmak üzere ödenen 46.000,00 TL'nin menfi zarar olarak tazminine; kiralananda bulunan ve müvekkiline iade edilmeyen dolap için 700,92 TL, dondurucu için 466,10 TL, dava dışı ... Hizmetleri A.Ş. ile 27.03.2014 tarihinde imzalanan sözleşme gereği ödenmesi gereken 495 USD karşılığı 1.450,35 TL, depozito bedeli 5.000,00 TL, kiralananın alt katında bulunan 80 m² lik depo ve tuvalet kısmının anahtarının teslim edilmemesi ve kullanıma hazır edilmemesi sebebi ile fazladan ödenen kira bedelleri için 100,00 TL, davalı tarafın kira sözleşmesine konu olan ancak maliki olmadığı bu sebeple 5 ay boyunca kullanıma hazır edemediği mutfak kısmı ve arka bölümdeki iki katlı kısım için fazla ödenen kira bedelleri için 100,00 TL, söz konusu haksız fiilden dolayı meydana gelen gelir kaybı için 100,00 TL toplamı 53.917,37 TL ile 10.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; iş yapamadığından bahisle kiralananı erken tahliye etmek isteyen davacının bakiye 10 aylık kira farkı alacağı ile dükkanın ön cephesinde bulunan kiracının işi gereği söktürdüğü dış doğramaların takılmasının talep edilmesi üzerine, davacı kiracı tarafından kira bedelini daha sonra ödeyeceğini, dış doğramanın ise müvekkili tarafından yapılıp, depozito bedelinden mahsup edilmesini istediğini, bundan sonra davacı tarafça kiralanan tahliye edilerek 07.01.2015 tarihinde tutanak düzenlendiğini, ticari başarısızlığını müvekkiline fatura etmeye çalışan davacının iddialarının kabul edilemeyeceğini, kiralananda dava dışı 3. kişinin hakkı bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının kiralananın gizli ayıbının bulunduğunu veya kiralananın öngörülen kullanıma elverişliliğini ortadan kaldıran ya da önemli ölçüde engelleyen ayıbın olması nedeniyle kiralananı tahliye ettiğini ispatlayamadığı, ayrıca davacının birincil seçim hakkı olan ayıbın giderilmesi yenilik doğuran hakkını kullandığına dair bir belge de sunmadığı, davalı kiraya verenin kiralananın kullanımını sözleşmede öngörülen kullanım amacına elverişli şekilde bırakma ve bulundurma yükümlülüğüne aykırı davranması durumunda dahi davacının kişilik haklarına aykırılıktan bahsedilemeyeceği gerekçesiyle; davanın reddine karar verilmiş; karara karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
IV. İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı, kiralananın gizli ayıbının bulunduğunu veya kiralananın öngörülen kullanıma elverişliliğini ortadan kaldıran ya da önemli ölçüde engelleyen ayıbının olması nedeniyle kiralananı tahliye ettiğini ispatlayamadığı gibi ayıbın giderilmesi hakkını kullandığına dair bir belge de sunmadığı, Türk Borçlar Kanunun'da belirtilen yasal yollara başvurmadığı, bilirkişi raporu ile davalıya kira borcunun bulunduğunun ve depozito alacağının bulunmadığının tespit edildiği, kira sözleşmesine aykırılığın kişilik hakkına tecavüz olarak değerlendirilemeyeceği ve manevi tazminata hükmedilemeyeceği gerekçesiyle, davacı vekilinin başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; müvekkilinin, davalının taşınmazın maliki olup olmadığını araştırma yükümlülüğü bulunmadığını, çizilen krokiye göre dükkanı beğendiğini ve kroki ile belirtilen yerlerin tümünün kiraya verene ait olduğu düşünülerek kiraladığından davacının sözleşmeye istinaden yapılan harcamaları müsbet zarar başlığı altında tazmin talebinde bulunma hakkına sahip olduğunu, Mahkemenin gerekçesinin kabul edilemeyeceğini, kiralananın gizli ayıplı olduğunu ve talep edildiği halde ayıbın giderilmediğini, bilirkişi raporunun objektif bir değerlendirme yapılmadan, eksik ve denetimsiz bir şekilde düzenlendiğini, müvekkilinin tüm aylara ilişkin kira bedellerini 750,00 TL + KDV’sini bankadan, 1.250,00 TL'sini ise elden olmak üzere ödediğini, ödeme yapılmadığı iddiasının gerçeğe aykırı olduğunu, depozito bedeline ilişkin değerlendirmenin bu bakımdan hatalı olduğunu, müvekkilinin kişilik hakları da ihlal edildiğinden manevi tazminat bakımından davanın reddi kararının doğru olmadığını belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
B. Gerekçe ve Değerlendirme
Uyuşmazlık, kira sözleşmesinden kaynaklanan alacak ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye, özellikle 07.01.2015 tarihli tahliye tutanağı içeriğinden ve tüm dosya kapsamından davacının iddialarını ispat edemediğinin anlaşılmasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370/1 maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,26.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.