"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2024/44 E., 2024/124 K.
Taraflar arasında ayrılan ve sonradan birleştirilerek görülen tazminat davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma kararına direnilmesine karar verilmiştir.
Mahkemece verilen direnme kararı davacı vekili ve davalılardan ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalılar ... - ... İnşaat ve Tesisat A.Ş. ile Fransız şirketinden oluşan ortaklığın inşa ettiği olimpiyat köyünün hemen alt tarafında kalan boş alanda bir hafriyat çalışması yaptıklarını, hafriyat çalışması yapılan yerlerin üzerinden yüksek gerilim hattının geçtiğini, inşaat alanında toprak ve sair malzemeden oluşan bir tepe meydana geldiğini ve yüksek gerilim hattı ile arasındaki mesafenin 1,5 metreye kadar düştüğünü, 13.11.2001 günü ilkokul öğrencisi olan müvekkili ...'in arkadaşları ile futbol oynarken yüksek gerilim hattından gelen elektriğe kapılarak yaralandığını, meydana gelen olayda davalıların hiçbir güvenlik önlemi almadıklarını ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, 50.000,00 TL maddi ve 50.000,00 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 100.000,00 TL tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini istemiş; 31.08.2015 tarihli ıslah dilekçesi ile davalılardan ... İnşaat Taah. Tic. ve San. A.Ş., ... İnşaat - ... ve ... yönünden maddi tazminat talebini 61.160,19 TL'ye yükseltmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... İnşaat ve Tesisat A.Ş. vekilli; davanın zamanaşımına uğradığını, taraflarına husumet yöneltilemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... İnşaat A.Ş vekili; zamanaşımı süresinin dolduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
3. Davalı ... inşaat vekili; zamanaşımı süresinin dolduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
4. Davalı ... vekili; davanın zamanaşımı nedeniyle reddinin gerektiğini savunmuştur.
5. Davalı ... vekili; davanın zamanaşımı nedeniyle reddini istemiştir.
6. Davalı ... İnşaat Taah. Tic. ve San. A.Ş. vekili; davanın zamanaşımı, husumet ve diğer esasa ilişkin nedenlerle reddi gerektiğini savunmuştur.
7. Davalı ... Şirketi; usulüne uygun tebligata rağmen davaya cevap vermemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Davanın açıldığı Küçükçekmece 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 14.12.2011 tarihli ve 2011/782 E., 2011/942 K. sayılı kararıyla; davacı ...'in 13.11.2001 tarihinde meydana gelen olayda uzuv tatiline uğrayacak şekilde yaralandığının bilirkişi raporları ile tespit edildiği, davacının yaralanması nedeniyle maddi ve manevi tazminat talep edildiği, ceza mahkemesinde 26.12.2007 tarihinde verilen kararla davanın beş yıllık zamanaşımı süresinin dolması nedeniyle ortadan kaldırılmasına karar verildiği, eldeki dava 11.06.2008 tarihinde açılmakla olay tarihi üzerinden beş yıllık zamanaşımının geçtiği, davalılardan ...'ye yine davalı ... İnşaat A.Ş. ile ... vekiline çıkartılan tebligatlardaki tebliğ tarihlerine göre cevap dilekçelerinde ... İnşaat ve ... İnşaat vekillerince zamanaşımı def'inde bulunulmuş ise de zamanaşımı def'inin yasal cevap süresi içinde bildirilmediği, davalılardan ... tarafından davaya yasal süresi içinde cevap verilmemiş olmakla zamanaşımı def'inin reddine karar vermek gerektiği, diğer davalılar İstanbul Olimpiyat Oyunları Hazırlık ve Düzenleme Komitesine, ... İnşaat, ... İnşaat ve BEDAŞ adına çıkartılan dava dilekçesinin tebliğine ilişkin tebligat parçalarında tebliğ tarihine göre davalılar tarafından yasal süresi içinde cevap dilekçelerinde zamanaşımı def'inde bulunulmuş olmakla bu davalılar yönünden açılan tazminat davasının reddi gerektiği, bu davalılar yönünden dosyanın asıl dosyadan tefrikine karar verilerek Mahkemenin 2011/782 E. numarasına kaydı yapıldığı belirtilerek; davalılardan ..., ... İnşaat, ... İnşaat ve Bedaş yönünden açılan tazminat davasının zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı, süresi içinde davacı vekili ve davalılardan ..., ... İnşaat ve Tesisat A.Ş vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 02.07.2014 tarihli ve 2014/7199 E., 2014/10880 K. sayılı ilamıyla; davalılardan ..., ... İnşaat ve Tesisat A.Ş. açısından verilen karar ara karar mahiyetinde olup davalının bu kararı temyiz kabiliyetinin bulunmaması ve davalı ..., ... İnşaat ve Tesisat A.Ş. açısından yargılamanın ilgili esas ile devam ettiğinden bu davalının temyiz talebinin reddine; davacı vekilinin temyizi yönünden ise, zararın tamamlanmasının tüm sonuçları ile bilinmesiyle mümkün olacağı, eşyaya verilen zarar ile insana verilen zarar arasındaki temel farkın bu olduğu, buna göre davacının zararı ıttıla diğer bir deyimle zararı öğrenme tarihinin olay nedeniyle davalılardan ... İnşaat çalışanı hakkında yapılan ceza yargılaması sırasında Adli Tıp Kurumu Başkanlığınca verilen kesin raporun verildiği 13.06.2007 tarihinin olduğunu kabul etmek ve buna göre zamanaşımı süresini hesaplamak gerekeceği, ayrıca dosya içerisinde davacının kesin zararını belirleyen başka bir raporun da bulunmadığı, buna göre Mahkemece; davacının zararı öğrenme tarihi hakkında herhangi bir değerlendirmede bulunulmadan, olay ve dava tarihi arasında geçen süre üzerinden zamanaşımı savunmaları üzerinde durularak yazılı şekilde hüküm kurulmasının hatalı olduğu gerekçesiyle, karar bozulmuştur.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Bozmaya uyan Mahkemece ayrılmasına karar verilen dava dosyası işbu dosya ile birleştirildikten sonra verilen 10.11.2022 tarihli ve 2021/6 E., 2022/377 K. sayılı kararla; dava konusu olayın İstanbul Olimpik Stadı Yapım işi ile ilgili yapılan sözleşmeden kaynaklanmadığı, "... Stadyumu Saha Tanzimi ve Giriş Faz-... Yolu Yapım İşi" nden kaynaklandığı, davalılardan ... İnşaat A.Ş. "... Stadyumu Saha Tanzimi ve Giriş Faz-... Yolu Yapım İşi"ni ihale ile davalı Kurumdan aldığı, daha sonra bu işi ... İnşaat...A.Ş.'ye, bu şirketin de ...'e taşere ettiği, işin davalılardan ... tarafından yapılması sırasında çıkan harfiyatın yüksek gerilim hattının geçtiği tellerin altına döküldüğü ve bu şekilde tel ile dökülen harfiyat arasında 1,5 metrelik mesafe kaldığı ve davacının da oyun oynarken bu harfiyatın üzerine çıkması sonucunda dava konusu olayın meydana geldiği, maddi gerçeğin ortaya çıkarılmasını amaçlayan ceza yargılamasının da bu doğrultuda yapıldığı, dava konusu olayda kusur bilirkişi raporlarına göre davacının dava konusu olayda %20 oranında kusurlu olduğunun belirlendiği, dava konusu olayda davalılardan İstanbul Olimpiyat Oyunları Hazırlık ve Düzenleme Komitesinin ihale makamı olduğu için işin ne şekilde yapılması gerektiği ve bu iş nedeniyle ortaya çıkacak her türlü iş ve işlemlerden dolayı 3. kişiye karşı verilecek zararlardan yüklenici ve alt yüklenicilerin kusurları oranında sorumlu olduğu, yüklenici (ihale sözleşmesinin tarafı) ... İnşaat A.Ş. ve alt yüklenici ... İnşaat A.Ş. ile taşeron ...'in işin yapılması sırasında 3. kişilere verilecek zararlardan birlikte sorumlu olacağı, somut olayda ihale makamı, yüklenici ve alt yüklenicilerin davacının uğradığı zararı müştereken ve müteselsilen karşılamakla yükümlü oldukları, olay çevre yolu yapım işinden kaynaklandığından stadın yapımını üstlenen Campenon Bernad Sge-...-... İnşaat ve Tesisat A.Ş. firmalarının herhangi bir sorumluluklarının olmadığı, yine husumet itirazında bulunan BEDAŞ yönünden ise; bu davalının davanın ihbarı talebi üzerine davanın TEDAŞ'a ihbar edildiği ve ihbar edilenin verdiği cevapta dava konusu olayın meydana geldiği yerden geçen hattın yüksek gerilim hattı olduğu için kendi sorumluluğunda olduğunu bildirdiği, davalıların %80 olan kusur oranının kendi aralarındaki rücu ilişkisinde göz önüne alınması gerektiği, davacıya karşı %80 kusur oranına göre davalılar ..., ... İnşaat Turizm Tic. ve San. A.Ş., ... İnş. Taah. Tic. ve San. A.Ş. ve ...'in müşterek ve müteselsilen sorumlu olduklarından bu davalılar yönünden maddi tazminat talebinin dava/ıslah dilekçesi doğrultusunda ... yönünden kısmen kabulüne, diğerleri yönünden kabulüne karar vermek gerektiği, ıslah dilekçesine karşı zamanaşımı itirazında bulunan ... yönünden ıslah tarihi itibariyle zamanaşımına uğrayan talep yönünden davanın kısmen kabulüne karar verildiği, yargılama sırasında ayrılan zamanaşımı itirazının kabulüne dair verilen kararın davalıların temyizi üzerine bozulduğu, davacının zararını bozma ilamında gösterildiği üzere 13.06.2007 tarihinde öğrendiği ve ıslah tarihi olan 03.08.2015 tarihi itibariyle bir yıllık zamanaşımı süresi dolduğundan ...'in ıslah dilekçesine karşı yaptığı zamanaşımı itirazının kabulüne karar verilerek ıslah ile artırılan 11.160,19 TL yönünden zamanaşımından ret kararı verildiği, zamanaşımı itirazında bulunmayan ... İnş. Taah. Tic. ve San. A.Ş. yönünden ıslah dilekçesi doğrultusunda, ıslah yapılmayan ... ile ... İnşaat Turizm Tic. ve San. A.Ş. yönünden ise dava dilekçesindeki miktar üzerinden davanın tam kabulü gerektiği, davacının maddi zararının en son alınan aktüerya bilirkişi raporuna göre 340.773,92 TL olarak hesaplandığı ancak taleple bağlılık kuralı gereğince hüküm kurulduğu, davacının manevi tazminat talebi yönünden ise, tarafların ekonomik ve sosyal durumu, haksız fiilin niteliği, olay tarihindeki paranın alım gücü, tarafların kusuru ve olaya etki eden tüm etmenler, davacıdaki %18 oranındaki maluliyet durumu göz önüne alınarak, davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü gerektiği gerekçesiyle; asıl dava ve birleşen davada davacının davalı ... ve ...-... İnşaat ve Tesisat A.Ş. aleyhine açtığı tazminat davasının husumet dava şartı yokluğundan reddine, davacının davalı ..., ... İnşaat Turizm Tic. ve San. A.Ş. , ... İnş. Taah. Tic. ve San. A.Ş. ve ... İnş.-... aleyhine açtığı tazminat davasının kısmen kabulüne, 61.160,19 TL maddi tazminatın (davalılar ..., ... İnşaat Turizm Tic. ve San. A.Ş., ... 50.000,00 TL'den sorumlu olmak kaydıyla) 13.11.2001 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ..., ... İnşaat Turizm Tic. ve San. A.Ş., ... İnş. Taah. Tic. ve San. A.Ş. ve ... İnş.-...'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, davalılardan ...'den talep edilen fazlaya ilişkin 11.160,19 TL maddi tazminat talebinin zamanaşımı nedeni ile reddine, davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 30.000,00 TL manevi tazminatın 13.11.2001 olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ..., ... İnşaat Turizm Tic. ve San. A.Ş., ... İnş. Taah. Tic. ve San. A.Ş. ve ... İnş.-...'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat isteminin reddine karar verilmiş; karara karşı, davacı vekili, davalı ... İnşaat - ... vekili ve davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 26.10.2023 tarihli ve 2023/1104 E., 2023/2935 K. sayılı ilamıyla; davalılardan ... vekili ile ... vekilinin tüm, davacı vekilinin sair temyiz itirazları yerinde olmadığı belirtilerek, kural olarak bir küçüğün uğradığı zararda ana babanın birlikte kusurunun bulunmasının sorumlu kişinin küçüğe ödeyeceği tazminatın indirilmesini gerektirmeyeceği, Mahkemece hükme esas alınan 29.09.2021 tarihli kusur raporunda; davalıların toplamda %80 oranında kusurlu oldukları, davacının (olay tarihi itibariyle davacının yaşı nazara alındığında davacının anne ve babasına izafe edilen kusurun) ise %20 oranında kusurlu olduğunun belirtildiği; Mahkemece hükme esas alınan son tazminat raporunda ise, %20 kusuruna göre davacının 340.773,92 TL maddi zararının olduğu, bu şekliyle davacı için hesaplanan maddi tazminat bedeli üzerinden anne ve babanın kusuru oranında indirim yapılması suretiyle hüküm altına alınan tazminatın belirlendiğinin anlaşıldığı, Mahkemece; davacı ...'in uğradığı zarardan, anne ve babasının davalılarla birlikte kusurunun bulunmasının, davalıların ödeyeceği tazminatın indirilmesini gerektirmeyeceği hususu değerlendirilerek, taleple bağlılık kuralı gözetilerek son bilirkişi raporu ile tespit edilen zarar tutarının tamamından davalıların müşterek ve müteselsil sorumluluk hükümleri gereği sorumlu oldukları nazara alınarak değerlendirme yapılması gerektiğinden bahisle karar bozulmuştur.
C. Direnme Kararı
Mahkemenin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Mahkemece taleple bağlılık kuralı gereği davacının 31.05.2015 tarihli ıslah dilekçesi doğrultusunda talebine göre hüküm kurulduğu, davacının son alınan tazminat raporuna göre hesaplanan 340.773,92.TL maddi zararına göre davasını ıslah etmediği, kaldı ki davacının hükmedilen tazminat miktarına ilişkin bir temyiz talebinin de bulunmadığı belirtilerek, önceki kararda direnilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davacı vekili ve davalılardan ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; kazanın meydana geldiği 13.11.2001 tarihinden 14 sene sonra ortaya çıkan rakam üzerinden davanın ıslah edilmek zorunda kalındığı, dosyanın 29.09.2021 tarihinde yeniden kusur raporu alınarak yeni bir tazminat bilirkişisine tevdi edildiği ve nihayetinde müvekkilinin %20 kusur oranına göre 340.773,92 TL maddi zararının olduğunun hesaplandığını, kazanın üzerinden 23 sene, davanın açılmasının üzerinden 16 sene geçtiğini, manevi tazminat değil sadece maddi tazminat yönünden bozulan hükmün, Mahkemece direnme kararı verilerek daha da içinden çıkılmaz bir hale sokulduğunu, yapılması gerekenin kusur ve hakkaniyet indirimi yapılmadan karar verilmesi olup, maddi tazminat yönünden ıslah dışında kalan bölümün Anayasa Mahkemesine başvurularak talep edilmesi mümkünken Mahkemenin direnme kararı ile bu imkanın da müvekkilinin elinden alındığını, talep edilen 50.000,00 TL manevi tazminatın hakkaniyete uygun olduğunu, kısmen kabul edilen manevi tazminat bakımından hükmün bozulması gerektiğini, davalıların zamanaşımı itirazlarının süresinde olmadığını, yargılama giderinin eksik hesaplandığını, Küçükçekmece 3. Asliye Hukuk Mahkemesinden tefrik edilen ve ardından Yargıtay bozma kararı ile yeniden birleşen dosyalardan yapılan tüm masrafların birlikte hesap edilmesi gerektiğini ifade ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı ... vekili; dava ve ıslah tarihleri itibariyle zamanaşımı süresinin dolduğunu, her ne kadar Mahkemenin 14.12.2011 tarihli kararı ile süresinde cevap dilekçesi verilmediği gerekçesiyle zamanaşımı savunmaları dikkate alınmamış ise de Mahkeme kaleminin yaptığı hata nedeniyle cevap dilekçelerinin dosyada mevcut olmadığının karardan sonra anlaşıldığını, davacının, maddi zararın neye ilişkin olduğu konusunda herhangi bir açıklama yapmadığını, alt yüklenicinin yüklenicisi konumundaki müvekkilinin kazanın oluşumunda bir kusurunun bulunmadığını, kusur tespitinin hatalı yapıldığını, enerji hatlarının asıl bakım sorumlusunun TEDAŞ olduğunu, zarara enerji hattının sebep olduğunu, hükmedilen manevi tazminat miktarının yüksek olduğunu, manevi tazminata hükmedilirken davacının kendi kusurunun dikkate alınmadığını ifade ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava; davacının elektrik akımına kapılarak yaralanmasından kaynaklı tazminat istemine ilişkindir.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye, özellikle ıslah dilekçesine karşı zamanaşımı itirazında bulunan ... yönünden ıslah tarihi itibariyle zamanaşımına uğrayan talep yönündeki değerlendirmenin yerinde bulunmasına, tüm dosya kapsamından davacının hükmedilen tazminat miktarına ve kusur oranlarına ilişkin bir temyiz talebinin bulunmadığının anlaşılmış olmasına göre, davacı vekili ve davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan direnme kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan direnmeye ilişkin Mahkeme kararının ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesi atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere.
03.10.2024 tarihinde oy birliği karar verildi.