"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2106 E., 2023/1081 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Reyhanlı 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/310 E., 2023/61 K.
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılardan Toroslar Elektrik Dağıtım A.Ş, vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılardan Toroslar Elektrik Dağıtım A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; davacılar Macit ve Merve'nin müşterek çocukları olan ...'in elektrik akımına kapılarak 19.07.2020 tarihinde vefat ettiğini, davalı ...nin bölgedeki elektrik dağıtım ve bakım görevini yürüttüğünü, bölgede elektrik şebekesinin revize edilmesi çalışmalarının devam ettiğini, ...'in direğe temas etmesi neticesinde öldüğünü, davalı şirketlerin kusursuz sorumluluk kapsamında sorumlu olduklarını, haksız eylem sonucu oluşan vefat nedeniyle anne ve babasının maddi olarak çocuklarının desteğinden yoksun kaldığını, diğer çocukları ile birlikte telafisi imkansız elem ve ıstırap yaşadıklarını ileri sürerek; fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere, baba ... ve anne ... için 10.000,00'er maddi, 50.000,00'er TL manevi, diğer davacılar için 20.000,00'er TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini istemiş, 05.12.2022 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat taleplerini baba Macit için 245.883,98 TL'yi, anne Merve için 352.932,40 TL'ye artırmıştır.
II. CEVAP
1. Davalı .... San. Tic. A.Ş. vekili; enerji verilmeden önce tüm kontroller yapılıp tehlike arz edecek bir durumun saptanmadığını, olayın hatta enerji verilmesinden 8 gün sonra meydana geldiğini, enerji verilerek işletmeye açılan tesislerde koruma, topraklama ve tüm sorumluluğun diğer davalı şirkete ait olduğunu, davalı şirketin herhangi bir kusur yahut ihmali bulunmadığını, anne ve babası ile birlikte ölen çocuğun meydana gelen olayda tam ve asli kusurlu olduklarını, direk üzerindeki izolatörün taş atmak suretiyle çocuklar tarafından kırıldığını, illiyet bağının üçüncü şahısların kusuru ile kesildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... EDAŞ vekili; ölen çocuğun elektrik direği üzerine çıkması ve bir elektrik direğinin üzerinden diğerine geçmek istemesi esnasında kendi kusuru ve ebeveynlerinin bakım ve gözetim sorumluluğunu yerine getirmemesi nedenleri ile olayın gerçekleştiğini, bölgede çoğunlukla göçmenlerin yaşadığını ve %80 oranında kaçak enerji kullanıldığını, daha önce mevcut pano kilitlerinin kırılması ve havai hat bağlantısı yapılmaya çalışılması gibi birçok durum tespit edildiğini, direk üzerinde olabilecek arızaların da bölge halkı tarafından yapılmış olmasının kuvvetle muhtemel olduğunu, davalı şirkete ait olan tüm enerji nakil hatlarının bakım ve onarımlarının kanuna uygun süre ve aralıklarla yapılmakta olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı ... EDAŞ'a ait elektrik direğinden gelen akımla davacılar ... ve ...'in desteği ...'in vefat ettiği, alınan kusur raporları uyarınca davalı ... EDAŞ'ın %70, ...'in %30 kusurlu olduğu, diğer davalı şirketin ise kusursuz olduğu gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile davacılardan ... için 325.932,40 TL maddi ve 30.000,00 TL manevi, ... için 245.883,98 TL maddi ve 30.000,00 TL manevi, ..., ..., ... ve ... için 15.000,00'er TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ... EDAŞ'tan tahsiline, diğer davalı şirket yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalılardan Toroslar EDAŞ vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı şirket vekili; davacılar ile ölen çocuğun olayda asli ve tam kusurlu olduğunu, olayda davalı şirketin kusur ve sorumluluğunun bulunmadığını, bölgenin göçmelerin yaşadığı bir bölge olduğunu, aynı bölgede daha önce pano kilitlerinin kırılması ve havai hat bağlantısı yapılmaya çalışılması gibi bir çok durumun tespit edildiğini, yokluklarında alınan savcılık raporunu kabul etmediklerini, panoların standart tip ve şartnameye uygun olduğunu, yoklama ve bakım yükümlülüklerini yerine getirdiğini, direk üzerinde olabilecek arızaların bölge halkı tarafından yapılmış olma ihtimalinin yüksek olduğunu, zarar görenin ağır kusurunun illiyet bağını kesen haller arasında saydığını, anne ve babanın bakım ve gözetim sorumluluğunu yerine getirmediğini, bilirkişi hesaplamasının hatalı olduğunu, farazi olarak hesaplama yapıldığını ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; somut olayda çarpılmanın olduğu TR1 A16 direk üzerinde bulunan bir izalatörün tamamen kırıldığı, enerji nakil hattının doğrudan direğe temas ederek faz-toprak kısa devresi oluşturduğu, bu hattan direk üzerinden toprağa doğru akımın aktığı, kısa devre sonucunda hat başındaki sigortanın atmaması üzerine akımın devam ettiği, bu esnada küçük ...'in direğe teması ve üzeriden akım akması sonucu vefat ettiği, kontrolleri düzgün bir şekilde yapılan dağıtım şebekesinde hattın sigorta değeri, trafonun işleme topraklaması ve direğin topraklama değerlerinin uygun olması halinde herhangi bir kısa devre anında süresi içinde devreyi kesmesi gerektiği, hattın enerjisinin kesilmiyor ve kısa devre akımı akmaya devam ediyor ise hattın sigorta değeri işletme topraklaması veya direk topraklamasınından birinin limit dışında kalmış olduğu, küçük ...'in çarpılmasında izalatörün kırılması ile akımın elektrik diğerine aktığı, faz-toprak kısa devresinin oluştuğu, hattı koruyan sigortanın devreyi kesmesi gerekmesine rağmen kesmediği, bundan da elektrik şebekesinin olması gerektiği özellikleri taşınmadığı, bu nedenlerle davalı ... şirketinin sorumlu tutulmasında isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle, istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı ... EDAŞ vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı şirket vekili; istinaf sebeplerini tekrar ederek, kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, elektrik çarpması sonucu desteğin ölümü nedeniyle tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 56 ve 71 inci maddeleri,
2. Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği'nin 5 ve 27 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan kararda belirtilen gerekçeye, temyiz edenin sıfatına, önemli ölçüde tehlike arz eden işletmeyi işleten davalı şirketin bu faaliyeti nedeniyle oluşan zarardan tehlike sorumluluğu kapsamında sorumlu olmasına, destekten yoksun kalma tazminatının usulünce hesaplanmış olmasına, olayın meydana geldiği tarih, olayın meydana geliş şekli ve tarafların sosyo ekomonik durumları gözetildiğinde davacılar lehine hükmedilen manevi tazminat miktarlarının hakkaniyete uygun olduğu anlaşılmakla; davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2.Kamu düzenine aykırılık yönünden yapılan incelemede;
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 15 inci maddesi uyarınca, yargı harçlarının (1) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer ölçüsüne göre alınması gerekir.
Buna göre, İlk Derece Mahkemesince; hüküm altına alınan uyuşmazlık konusu değer üzerinden alınması gereken nispi karar ve ilam harcının eksik hesaplanmış olması usul ve kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı tarafın temyiz itirazlarının reddine,
2. Kamu düzenine aykırılık nedeniyle, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi Kararının hüküm fıkrasının (11) numaralı bendinde yer alan "...39.060,77-TL..." ile "...36.473,09-TL..." rakamlarının çıkartılarak yerlerine sırasıyla "48.282,60 TL" ve "45.694,92 TL" rakamlarının yazılması suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,01.07.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.