"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Büyükçekmece 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/523 E., 2023/289 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; tapuda İstanbul, Tuzla, ... (eski) 654 sayılı parselde kayıtlı taşınmazın payına düşen kısmının müvekkiline satışı için 31.03.2015 tarihinde 425.000,00 TL kaporanın davalının hesabına şerh düşülerek gönderildiğini, ancak davalının taşınmazdaki payını dava dışı 3. kişiye 31.08.2017 yılında sattığını, kaporanın taşınmazın 3. kişiye satış tarihi olan 31.08.2017 tarihinden itibaren işlemiş faiziyle birlikte davalıdan tahsili için başlatılan icra takibine davalı tarafından itiraz edildiğini ileri sürerek; vaki itirazın iptalini, takibin devamını, davalının haksız itirazı nedeniyle icra inkar tazminatına mahkum edilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacının, tüm kat malikleri adına dava dışı alıcı DKY...A.Ş. ile bir görüşme yaptığını ve 08.01.2015 tarihli ön alım sözleşmesi imzaladığını, sözleşmede alım hakkının 31.12.2015 tarihine kadar kullanılmaması halinde bu ödemenin cayma tazminatına dönüşeceğinin ve alıcıya iade edilmeyeceğinin açıkça belirtildiğini, sözleşme gereği kapora ödemesinin yapıldığı davacı tarafından bu kaporanın payları oranında taşınmazın paydaşlarına gönderildiğini, davacının sunduğu dekontta gösterilen ödemenin alıcı tarafından ödenen kapora bedelinin satıcılara dağıtılmasından ibaret olduğunu, alıcı tarafından alım hakkı kullanılmadığından müvekkilinin kaporayı iade yükümlülüğünün bulunmadığını, davanın aktif husumet yokluğundan reddinin gerektiğini savunarak, davanın reddini ve davacının kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; ön alım sözleşmesi başlıklı 08.01.2015 tarihli sözleşme uyarınca, dava konusu İstanbul, Tuzla, ... (eski) 654 sayılı parselde kayıtlı taşınmaz bakımından alıcının dava dışı DKY İnşaat firması, satıcıların ise aralarında davalının da bulunduğu paydaşlar olduğu, davacının satıcı maliklerin temsilcisi olarak yer aldığı, DKY firmasına yazılan müzekkereye verilen cevap ekindeki dekontların incelenmesinden, DKY firması tarafından davacıya temsilen toplam 2 milyon TL gönderildiğinin görüldüğü, davalıya gönderilen paranın temsilci sıfatıyla gönderildiği, harici satım sözleşmesi kapsamında paranın iadesini isteme hakkına sahip olan dava dışı alıcı DKY firması olup, sözleşme tarafı olmayan davacının eldeki dava bakımından aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı, sözleşmede davalı temsilcisi olarak imzası yer alan davacının satıcı olmadığını bildiği halde takip başlatmasının kötü niyetli olduğunu gösterdiği gerekçesiyle; davanın aktif husumet ehliyeti yokluğu nedeniyle reddine, takip çıktısının %20'sine tekabül eden 121.175,00 TL kötü niyet tazminatının davacıdan alınarak davalıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Mahkemece verilen kararda maddi vakıa ve hukuki denetim yönlerinden usul ve hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, tarafların istinaf başvurularının reddine karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
V.TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; satış gerçekleşmediğinden kaporanın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iade edilmesinin gerektiğini, borç ilişkisinin tarafı olmayan dava dışı DKY firmasının davalı borçludan herhangi bir talepte bulunamayacağını, kabul anlamına gelmemek kaydıyla, müvekkilinin somut olayda dolaylı temsilci statüsünde olduğunun kabul edilmesi gerektiğini, hak ve borçların müvekkili üzerinde doğduğunu, davalının borç ilişkisine taraf olmadığını, müvekkili satışa yetkili vekil olmadığından vekalet hükümlerinin uygulama yerinin olmadığını, müvekkilinin alacağını davalıya devretmediğini, dava dışı şirket sözleşmenin geçersizliğini ileri süremeyeceğinden kapora bedelinin iadesini de isteyemeyeceğini, dava konusu kapora bedeli için dava dışı şirketin müvekkili aleyhine icra takibi başlattığını, bilahare yine aynı alacak için alacak davası açtığını, kötü niyet tazminatına hükmedilmesinin doğru olmadığını ifade ederek; kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, taşınmaz payının satışı için gönderilen paranın tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçeye ve özellikle 31.03.2015 tarihli "...-654 PARSEL KAPORA BEDELİ" şerhli dekont uyarınca davalıya gönderilen paranın, davacı tarafından "alıcı" sıfatıyla değil, "satıcı temsilcisi" olarak gönderilmesine, sözleşmenin tarafı olmayan davacının eldeki dava bakımından aktif husumet ehliyetinin bulunmadığının anlaşılmasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz eden davacıya yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.