"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/447 E., 2023/507 K.
Mahkemece bozmaya uyularak verilen karar davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; taraflar arasında her yıl yenilenen sağlık hizmeti satın alma sözleşmesi bulunduğunu, davalı Kurumca 12.08.2014 tarihli yazı ile müvekkiline ait hastane tarafından 16 hastaya sunulan 18 adet sağlık hizmetinin 2012 yılı sözleşmesinin (7.5.4) maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle hakkında 40.000,00 TL cezai şart ve 480,60 TL muayene ücreti olmak üzere toplam 40.480,60 TL kesinti işlemi uygulanacağının bildirildiğini, ancak hasta dosyaları incelendiğinde müvekkiline ait hastane tarafından sözleşmeye uygun şekilde hizmet sunulduğunun anlaşıldığını, davalının kesinti işlemini haklı kılacak bir delil de sunmadığını ileri sürerek; Kurum işleminin hukuka aykırı olduğunun tespiti ile muarazanın önlenmesini, kesinti yapılması halinde ise 40.480,60 TL'nin kesinti tarihinden işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacıya ait hastaneye gelen ... A.Ş. unvanlı iş yeri çalışanlarından 4 kişinin 06.09.2012 tarihinde İç Hastalıkları polikliniğine, 9 kişinin 12.09.2012 tarihinde Kulak Burun Boğaz (KBB) polikliniğine, 1 kişinin 01.09.2012 tarihinde üç ayrı polikliniğe, 1 kişinin 05.09.2012 tarihinde ve 1 kişinin de 15.09.2012 tarihinde KBB polikliniğine başvurduklarının tespit edildiğini, aynı tarihte birden fazla hastanın aynı polikliniğe başvurmasının ancak hiçbirine reçete verilmemesinin hayatın olağan akışına aykırı olup davacının aynı gün çok sayıda sigortalının tarama amaçlı muayenesini Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) hükümlerine aykırı olarak Kuruma hastalık koduyla fatura ettiği kanaatine varıldığını, bu nedenle davacı hakkında 4 ayrı muayene tarihi için 40.000,00 TL ve 18 adet muayene için faiz hariç 480,60 TL toplamı 40.480,60 TL cezai şart uygulandığını, cezai işlemin sözleşme ve mevzuat hükümlerine uygun olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 08.09.2015 tarihli kararıyla; benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne, davalı Kurum tarafından davacıya 12.08.2014 tarihli yazıyla bildirilen kesinti işleminin hukuka aykırı olduğunun tespiti ile işlemin iptaline, taraflar arasındaki muarazanın bu şekilde giderilmesine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
1.Mahkemenin yukarıda belirtilen kararının süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 05.12.2018 tarihli ilamıyla; Mahkemece emekli Sayıştay denetçisi, beyin ve sinir cerrahisi uzmanı ile kadın hastalıkları ve doğum uzmanı bilirkişiler tarafından düzenlenen 07.07.2015 tarihli bilirkişi raporu hükme dayanak yapılarak davanın kabulüne karar verilmiş ise de, davaya konu cezai işlemin davacı hastanenin Kulak Burun Boğaz ve Dahiliye servislerinde tedavi gören hastalara ilişkin olarak uygulandığının anlaşıldığı, o halde konusunda uzman sağlıkçı bir bilirkişinin katılımı ile oluşacak bilirkişi heyetinden denetime uygun rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yetersiz bilirkişi kurulu raporu esas alınarak hüküm kurulmasının ve kabule göre de davacı tarafça yatırılan başvuru harcından her türlü harçtan muaf olan davalı Kurumun sorumlu tutulmasının usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle, hükmün davalı yararına bozulmasına karar verilmiştir.
2.Mahkemenin ilam başlığında belirtilen kararıyla; bozma ilamı doğrultusunda uzman bilirkişi heyetinden alınan rapora göre, davacıya ait hastaneye gelen ... A.Ş. unvanlı iş yeri çalışanlarından 16 kişinin KBB ve İç Hastalıkları polikliniklerine aynı tarihlerde ve hemen hemen aynı şikayetlerle başvurduğu, başvuranlardan herhangi bir tetkik istenmediği, tanılara uygun reçete yazılmadığı ve tedavi uygulanmadığı, serum takılma ve benzeri işlem kaydına rastlanılmadığı, bu durumda davacı sağlık kuruluşunun ... A.Ş. ile yönlendirme ve işbirliği yaptığının, aynı gün çok sayıda sigortalının tarama amaçlı muayenesinin yapılmasına rağmen yapılan işlemlerin SUT hükümlerine aykırı olarak hastalık koduyla davalı Kuruma fatura edildiğinin kabul edilmesi gerektiği, hal böyle olunca davacı tarafından davalı Kuruma 16 hasta için fatura edilen toplam 18 muayene ücreti 480,60 TL'nin davacının alacaklarından mahsubuna yönelik cezai işlemin taraflar arasındaki sözleşmenin (7.5.4.) maddesine uygun olduğu; ancak yönlendirmenin tek bir fiil olup muayene tarihleri itibariyle ayrı ayrı yönlendirme yapılmadığı, bu durumda davalı Kurum tarafından 4 ayrı muayene tarihi (01.09.2012, 06.09.2012, 12.09.2012, 15.09.2012) için 10.000,00'er TL'den toplam 40.000,00 TL cezai işlem uygulanmasının sözleşmenin (11.1.2) maddesi hükmüne aykırı olduğu, taraflar arasında 30.03.2016, 13.01.2017 ve 29.01.2018 tarihlerinde imzalanan sözleşme hükümlerinin de davacı lehine olup söz konusu sözleşme hükümlerinin uygulanması halinde kesilmesi gereken ceza tutarının (16*500,00 TL)=8.000,00 TL olduğu, fazlaya ilişkin 32.000,00 TL'lik cezai işlemin ise yerinde olmadığı gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile davalı Kurumca davacı hakkında uygulanan 40.480,60 TL cezai şarttan 32.000,00 TL'lik kısmın mevzuata aykırı olup yerinde olmadığının tespiti ile bu kısma yönelik kesinti işleminin iptaline, davalı Kurum işleminin 8.000,00 TL cezai işlem ve 480,60 TL muayene ücreti olmak üzere toplam 8.480,60 TL'nin davacı alacaklarından kesinti yapılması şeklinde uygulanmasına karar verilmiş; karara karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacının dava dilekçesinde sonradan imzalanan sözleşmelerdeki lehine olan hükümlerin uygulanmasına yönelik bir talebinin bulunmadığını, davaya konu cezai işlemin taraflar için bağlayıcı olan 2012 yılı sağlık hizmeti satın alma sözleşmesi ile düzenlenmiş olduğunu, tacir olan davacının imzaladığı sözleşme hükümlerine uyma zorunluluğu bulunduğunu, cezai şart miktarı davacının ekonomik yönden mahvına sebep olacak derecede olmadığından cezadan indirim yapılması sonucunu doğuracak şekilde karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, ayrıca her davanın açıldığı tarihteki haklılık durumuna göre değerlendirilmesi gerektiğini, davanın açıldığı 2014 yılında 2012 yılı sözleşmesi dışında lehe hüküm içeren bir sözleşme de bulunmadığından davacı lehine vekalet ücretine hükmedilmesinin de hatalı olduğunu ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık; davalı Kurum tarafından sağlık hizmeti satın alım sözleşmesine dayalı olarak davacı hakkında uygulanan cezai işlemin hukuka aykırı olduğunun tespiti ile iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece bozma ilamında belirtilen hukuki esaslar gereğince karar verildiği, hükme esas alınan denetime elverişli bilirkişi raporunda; davacı sağlık kuruluşunun dava dışı ... A.Ş. ile işbirliği içerisinde hareket ederek bu şirket tarafından hastaneye yönlendirilen çok sayıda sigortalıyı aynı gün tarama amacıyla muayene etmesine rağmen yapılan işlemleri SUT hükümlerine aykırı olarak hastalık koduyla davalı Kuruma fatura ettiğinin tespit edildiği, buna göre davacı tarafından Kuruma fatura edilen toplam 18 muayene ücretinin davacının alacaklarından mahsubuna yönelik cezai işlemin taraflar arasındaki sözleşmenin (7.5.4.) maddesine uygun olduğu, ne var ki yönlendirmenin tek bir fiil olup muayene tarihleri itibariyle ayrı ayrı yönlendirme yapılmadığından davalı Kurumca 4 ayrı muayene tarihi için 10.000,00'er TL'den toplam 40.000,00 TL cezai işlem uygulanmasının sözleşmenin (11.1.2) maddesi hükmüne aykırı olduğu, 2012 yılı sözleşmesinin anılan maddesine göre davacı hakkında uygulanması gereken cezai şart miktarı 10.000,00 TL iken, taraflar arasında daha sonra imzalanan 2016, 2017 ve 2018 yılı sözleşmeleri uyarınca uygulanması gereken miktarın her bir hasta yönünden 500,00 TL olmak üzere 16 hasta için 8.000,00 TL olduğu, davacının dava açmakla lehine olan sözleşme hükümlerinin uygulanmasını istediği kabul edileceğinden dava dilekçesinde bu hususta ayrıca bir talepte bulunmamasının davacı aleyhine yorumlanamayacağı, bu itibarla verilen kararda herhangi bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşılmakla; davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın onanmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Mahkeme kararının ONANMASINA,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3. maddesi atfıyla, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
16.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.