"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2021/624 D. İş, 2021/628 K.
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU İTİRAZ HAKEM HEYETİ
SAYISI : 2021/İHK- 25366
DAVA TARİHİ : 22.01.2021
HÜKÜM/KARAR : Başvurunun Kısmen Kabulü/İtirazın Reddi
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ
SAYISI : K-2021/71186
Taraflar arasındaki sigorta tahkim yargılaması sonunda verilen İtiraz Hakem Heyeti kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının desteğinin davalıya trafik sigortalı motosiklette yolcu iken gerçekleşen kazada öldüğünü açıklayıp fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile 41.000,00 maddi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep etmiş, ıslah dilekçesi ile talebini artırmıştır.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; hatır taşıması ve müterafik kusur nedeni ile hesaplanan tazminattan indirim yapılması gerektiğini ileri sürerek esas yönlerden davanın reddini istemiştir.
III. UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ KARARI
Uyuşmazlık Hakem Heyetince hesaplanan tazminattan müterafik kusur indirimi yapılarak davanın kısmen kabulüne, 117.339,38 TL maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
IV. İTİRAZ
A. İtiraz Yoluna Başvuranlar
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından itiraz edilmiştir.
B. İtiraz sebepleri
Davalı vekili itiraz dilekçesinde, sigortalı araç sürücüsünün kusur oranının fahiş belirlendiğini, hesaplamanın yeni Genel Şartlara göre yapılması gerektiğini, desteğin araçta hatır için taşındığını bu nedenle hesaplanan tazminattan indirim yapılması gerektiğini, vekalet ücretinin hatalı olduğunu belirterek karara itiraz etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile karara esas alınan kusur oranlarında isabetsizlik bulunmadığı, hesaplamanın içtihatlara uygun olduğu, taşımanın ücretsiz yapıldığına dair dosyada delil bulunmadığı, vekalet ücretinin takdirinde isabetsizlik olmadığı gerekçesi davalının itirazlarının reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; sigortalı araç sürücüsünün kusur oranının fahiş belirlendiğini, hesaplamada progresif rant yönteminin uygulanmasının hatalı olduğunu, desteğin ve araç sürüsünün arkadaş olup davacının araçta hatır için taşındığını bu nedenle hesaplanan tazminattan indirim yapılması gerektiğini, vekalet ücretinin hatalı olduğunu belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davalıya Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortalı aracın karıştığı trafik kazası sonucu ölüm nedeni ile destekten yoksun kalmaya dayalı tazminat talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 51 ve 53 üncü maddesi, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 85, 86, 87, 88, 89 ve 90 ıncı maddeleri, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin (AAÜT) 17 nci maddesi, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere, davadan önce davalıya başvuru yapılmış olmasına, ölenin yolcu olup kusursuz olmasına, hesaplamada progresif rant yönteminin uygulanmasının Dairemizin içtihatlarına uygun olmasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Yargıtay’ın yerleşik kararlarında, hatır taşımasının söz konusu olduğu durumlarda 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 87 nci maddesinin birinci fıkrası yollamasıyla 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 51 inci maddesi uyarınca tazminattan belli bir ölçüde hakkaniyet indirimi yapılması öngörülmektedir. Araçta yolcu olarak taşınan kişinin hatır için taşındığı karine olarak kabul edilmektedir. Araçta taşınan kişinin hatır yolcusu olup olmadığına yönelik olarak araç sürücüsü ile taşınan arasındaki ilişkinin, ücret alınıp alınmadığının ispatının davalıya yüklenmesi beklenemez.
Somut olayda, davalı hatır taşıması indirimi savunmasında bulunmuştur. İtiraz Hakem Heyetince desteğin ücretsiz taşındığına dair bilgi bulunmadığı gerekçesi ile savunmanın reddine karar verilmiştir. Varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemektedir.
Dosya kapsamından desteğin davalıya trafik sigortalı motosiklette yolcu olduğu, davacının soruşturma dosyasında alınan ifadesinde desteğin ve araç sürücüsünün arkadaş oldukları anlaşılmaktadır. Buna göre davacının desteği davalıya trafik sigortalı araçta akrabalık ilişkisi veya ücret karşılığında taşındığı iddia ve ispat edilmediğine göre desteğin hatır için taşındığı karine olarak kabul edilmelidir. Bu nedenle, hesaplanan tazminattan Dairemizin içtihatları doğrultusunda %20 oranında indirim yapılarak karar verilmek üzere kararın bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
3. 5684 sayılı Kanun'un 30 uncu maddesinin (17) numaralı fıkrası, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik’in 16/13 üncü ve AAÜT’nin 17/2 nci maddeleri bir bütün olarak yorumlandığında tarafların avukat ile temsil edildiği hâllerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücretinin, her iki taraf için de AAÜT’de yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biri olarak hükmolunması gerektiği anlaşılmaktadır.
Bu itibarla; İtiraz Hakem Heyetince davacı lehine hükmedilecek vekâlet ücretine ilişkin olarak anılan mevzuat uyarınca maktu vekâlet ücretinin altında kalmamak kaydıyla asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin 1/5’i oranında vekâlet ücreti yerine nispi ve tam vekalet ücretine hükmedilmesi doğru olmamıştır.
VI. KARAR
1. Değerlendirme bölümünün (1) numaralı bendinde açıklanan nedenlerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. Değerlendirme bölümünün (2) ve (3) numaralı bentlerinde açıklanan sebeplerle davalı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine,
Dosyanın mahkemeye gönderilmesine,
29.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.